[Cytadela] Kosmiczne rendez-vous za kilkaset milion�w lat

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

http://www.nasa.gov/centers/marshall/images/content/391797main_ngc6240_516x329.jpgWszech�wiat pe�en jest rzeczy, kt�rych nasza si�� rzeczy ograniczona wyobra�nia nie potrafi obj�� – jedn� z takich jest z pewno�ci� intryguj�ca wiadomo�� (kt�ra dotar�a do mnie dos�ownie przed chwil�, kiedy pisa�em pierwsze s�owa tego wpisu) o tym, �e niejaki Barack Obama otrzyma� w dniu dzisiejszym pokojow� nagrod� Nobla. Poniewa� jednak strona, na kt�rej dziwny trafem znajdujecie si� w tej chwili, nie ma s�u�y� rozwa�aniom nam niewiarygodn� wr�cz degradacj� warto�ci swego czasu niezwykle wa�nej nagrody poprzez przyznanie jej cz�owiekowi, kt�ry niczego wartego wzmianki jeszcze nie dokona� (i w�tpliwe jest, czy dokona tego w przysz�o�ci), wykonujemy ostry wira� i wracamy do tematyki “znanej i lubianej”, czyli – Wszech�wiata pe�nego rzeczy, kt�rych… itd..

Jednym z najtrudniejszych do obj�cia umys�em obiekt�w kosmicznych jest z pewno�ci� czarna dziura. Zak�adamy tutaj rzecz jasna, �e co� takiego jak “czarna dziura” w og�le istnieje, bo nie spos�b przecie� wykluczy� opcji, i� jest to tak naprawd� �lepa uliczka teoretyk�w i mamy tak naprawd� do czynienia z zupe�nie odmiennym zjawiskiem – alternatyw, cho� stanowczo zbyt ma�o popularnych, jest sporo. Za��my jednak, �e czarne dziury jako takie istniej� – w�wczas ka�dy z nas chyba przyzna, �e mimo pojawiaj�cych si� w wielu miejscach wysilonych opis�w, maj�cych cho� troch� przybli�y� nam ich istot�, bardzo trudno prze�o�y� zadziwiaj�c� matematyk� na zrozumia�e dla nas samych poj�cia.

Trudno wyobrazi� sobie czarn� dziur�, no wi�c co powiecie na dwie, zbli�aj�ce si� nieuchronnie do siebie? Cho� wydaje si� to na pierwszy rzut oka ma�o prawdopodobne, by czarne dziury spotyka�y si� w swych woja�ach, to naukowcy s� przeciwnego zdania – ze wzgl�du na to, �e w zasadzie do�� cz�sto dochodzi w ko�cu we Wszech�wiecie do kolizji galaktyk i ich maria��w, r�wnie cz�sto powinno dochodzi� do spotkania dw�ch supermasywnych czarnych dziur – bo o tych dzi� mowa. Zak�ada si� bowiem, �e tego rodzaju monstrualne czarne dziury tkwi� w j�drach przewa�aj�cej ilo�ci galaktyk – trudno wi�c nie wyci�gn�c tutaj wniosku, �e w trakcie zderzenia dw�ch galaktyk z zamieszkuj�cymi je supermasywnymi czarnymi dziurami kiedy� dochodzi do pierwszego kontaktu.

Jedn� z galaktyk, w kt�rych taki proces w�a�nie zdaje si� przebiega�, jest galaktyka NGC 6240 – galaktyka odleg�a od nas o ok. 400 milion�w lat �wietlnych, do�� dobrze poznana i zbadana, kt�rej sam “zwichrowany” kszta�t zdaje si� ju� podpowiada�, �e mamy do czynienia z naprawd� frapuj�cym obiektem. Tego samego zdania s� r�wnie� astronomowie – zak�ada si�, �e galaktyka ta powsta�a w trakcie zderzenia dw�ch galaktyk pomniejszych. Co jednak jeszcze ciekawsze, wiele zdaje si� wskazywa� na to, �e gwa�towne zaj�cia z przesz�o�ci nie s� jedyn� cech�, zajmuj�c� badaczy – obserwacje sprzed kilku lat oraz wykonane niedawno wskazuj� z du�ym prawdopodobie�stwem na to, �e obie pierwotne galaktyki mog�y wnie�� jako posag do zwi�zku supermasywne czarne dziury.

W 2002 roku obserwacje wykonane przy pomocy kosmicznego obserwatorium Chandra (pracuj�cego w zakresie promieniowania rentgenowskiego, promieniowania powstaj�cego zazwyczaj w bardzo gwa�townych i energetycznych procesach) ujawni�y, �e w centrum galaktyki NGC 6240 znajduj� si� najprawdopodobniej dwie supermasywne czarne dziury, odleg�e od siebie o male�kie 3000 lat �wietlnych. Obserwacje powt�rzono ca�kiem niedawno, dodatkowo zdj�cie w zakresie rentgenowskim po��czono ze zdj�ciem wykonanym w zakresie widzialnym przez kosmiczny teleskop Hubble’a. Efekt? Wystarczy zerkn�� do g�ry, by na zdj�ciu rozpozna� najbardziej charakterystyczne elementy – dwa bliskie siebie, bardzo jasne punktowe �r�d�a �wiat�a, po�o�one w centrum galaktyki. Pomara�czowe i czerwone natomiast t�o tych punkt�w, niezbyt pasuj�ce do zwyczajowego obrazu galaktyki, to odwzorowanie danych w zakresie rentgenowskim.

Na tym nie koniec jednak – czarne dziury zbli�aj� si� do siebie i prawdopodobnie za dziesi�tki lub setki milion�w lat po��cz� si� w jedn� gigantyczn� czarn� dziur�. Proces ten zdaje si� trwa� ju� od ok. 30 milion�w lat, trzeba wi�c przyzna�, �e czarnym dziurom niespieszno do spotkania. Wszystko dlatego, �e czarne dziury oczywi�cie nie zmierzaj� do siebie po linii prostej, co by�oby do�� kuriozalne – tak jak i gwiazdy galaktyki NGC 6240 poruszaj� si� o orbitach wok� wsp�lnego �rodka ci�ko�ci, czyli inaczej m�wi�c po spiralnym torze.

Obserwacje i badania uk�ad�w dw�ch lub wi�cej czarnych dziur to bardzo popularna dzia�ka we wsp�czesnej astronomii – galaktyka NGC 6240 jest tylko jednym przyk�adem, jaki od 2002 roku wyszukano w bezkresie Wszech�wiata. Zrozumienie tego, w jaki spos�b ��cz�ce si� czarne dziury oddzia�uj� na siebie na wzajem i na otoczenie poci�ga wielu badaczy, nie mo�na te� zapomnie� o tym, �e najprawdopodobniej to w�a�nie ��cz�ce si� czarne dziury stanowi� najsilniejsze �r�d�o fal grawitacyjnych we Wszech�wiecie – niestety wszystkie eksperymenty, s�u��ce zarejestrowaniu takich fal ci�gle nie przynosz� pozytywnych rezultat�w, niezale�nie od przyczyn tego niepowodzenia.

�r�d�a:

Link 1

Link 2

Link 3

Zdj�cie: Galaktyka NGC 6240 (z�o�enie zdj�� teleskopu Hubble’a w �wietle widzialnym oraz obserwatorium Chandra w zakresie rentgenowskim)

�r�d�o zdj�cia

Credit: X-ray: NASA/CXC/MIT/ C.Canizares, M.Nowak; Optical: NASA/STScI
Wy�wietl pe�ny artyku�

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mizuyashi.htw.pl

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze