[Cytadela] Planety w Andromedzie

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

http://starchild.gsfc.nasa.gov/Images/StarChild/universe_level2/andromeda_big.gifNie raz i nie dwa wspomina�em ju� w r�nym kontek�cie o tzw. egzoplanetach – inaczej m�wi�c planetach okr��aj�cych obce nam gwiazdy w bardziej lub mniej odleg�ych uk�adach s�onecznych. Na chwil� obecn� takich planet znamy ju� ponad 350 i liczba ta stale ro�nie, wraz z rozwojem wysublimowanej techniki z pewno�ci� wzrost ten b�dzie tylko przyspiesza�, wiele w tej materii wi�c jeszcze przed nami. Istnieje jednak pewna wsp�lna cecha charakteryzuj�ca wszystkie egzoplanety – i te najmniejsze, kt�re s� kilkakrotnie zaledwie wi�ksze od Ziemi, jak i te najwi�ksze, kt�re zdaj� si� niemal balansowa� na granicy definicji pomi�dzy planet� a br�zowym kar�em – wszystkie te obiekty znajduj� si� w relatywnie niewielkiej odleg�o�ci od Ziemi (bior�c pod uwag� kosmiczne skale tu� “za rogiem”), wszystkie kr�� wok� gwiazd znajduj�cych si� w obr�bie naszej macierzystej galaktyki, Drogi Mlecznej.

W sumie, po kr�tkim namy�le, nie ma w tym nic specjalnie dziwnego – planeta, nawet nie wiadomo jak pot�na i rozdymana, jest obiektem tak mikroskopijnym i niewidocznym w por�wnaniu z bylejak� gwiazd�, �e ju� samo potwierdzenie jej istnienia nawet w odleg�o�ci setek, nie m�wi�c ju� o tysi�cach, lat �wietlnych, jest nie lada wyczynem. Naprawd� zaawansowane rozwi�zania, wykorzystywane w tym celu, potrafi� zadziwi� pod wzgl�dem niezwykle subtelnych niuans�w, z kt�rych skwapliwie korzystaj�. Bior�c to wszystko pod uwag� rozwa�my teraz niesamowit� my�l – jak olbrzymim krokiem naprz�d by�oby potwierdzenie egzystencji planety w innej galaktyce?

Wi�kszo�� zaobserwowanych planet pozas�onecznych znajduje si� w odleg�o�ciach od kilkudziesi�ciu do tysi�cy lat �wietlnych. Planeta w innej galaktyce by�aby jednak odleg�a nie o setki lub tysi�ce lat �wietlnych, a o miliony. Wydaje si� to niemo�liwe? Na pierwszy rzut oka z pewno�ci� tak, jednak pojawiaj� si� pierwsze g�osy naukowc�w, kt�rzy s� zdania, �e taka mo�liwo�� bynajmniej nie jest bajk� science-fiction.

Jedn� z najciekawszych technik obserwacyjnych, stosowanych w celu identyfikowania planet pozas�onecznych, jest tzw. mikrosoczewkowanie grawitacyjne (zamiennie stosowane jest te� angielskie okre�lenie “pixel lensing”). Jest to do�� szczeg�lny przypadek szerszego zjawiska, soczewkowania grawitacyjnego, wyr�niaj�cy si� tym, �e zamiast obserwowanych zniekszta�conych obraz�w odleg�ych obiekt�w mamy do czynienia tylko z delikatnym poja�nieniem gwiazdy lub innego cia�a, znajduj�cego si� idealnie w linii prostej przed odleglejszym obiektem. Technika ta to spore wyzwanie technologiczne, jednak ogromne znaczenie ma tutaj te� po prostu �ut szcz�cia – nie do��, �e� – przyk�adowo – obserwatorzy na Ziemi, obiekt odpowiedzialny za soczewkowanie oraz obiekt “docelowy”, kt�rego obecno�� chcemy stwierdzi�, musz� znajdowa� si� dok�adnie w jednej osi, to jeszcze ca�y ten proces trwa zazwyczaj bardzo kr�tko, jest to kwestia godzin czy nawet minut. Samo poja�nienie gwiazdy r�wnie� jest bardzo nieznaczne i wymaga nie lada spostrzegawczo�ci ze strony badaczy.

Mi�dzynarodowy zesp� naukowc�w, z�o�ony z astronom�w z W�och, Szwajcarii, Hiszpanii i Rosji, wykaza� ostatnio, �e teoretycznie istnieje mo�liwo�� zaobserwowania w ten spos�b planety pozas�onecznej w innej galaktyce. Naukowcy stworzyli model komputerowy, w kt�rym nakarmili komputery odpowiednimi danymi, pozwalaj�cymi okre�li� prawdopodobie�stwo wykrycia egzoplanety w galaktyce Andromedy (M31) – najbli�szej nam, odleg�ej o 2,5 mln lat �wietlnych galaktyce spiralnej. Zdaniem zespo�u model ten zdaje si� potwierdza�, �e wykrycie planety pozas�onecznej w Andromedzie przy zastosowaniu mikrosoczewkowania grawitacyjnego powinno by� mo�liwe – co ciekawe – przy zastosowaniu dzisiejszej technologii.

Na tym jednak nie koniec – o ile dot�d mowa by�a o modelu komputerowym, czyli pracy czysto teoretycznej, naukowcy posun�li si� o krok dalej – zastosowali sw�j nowatorski model do projektu z 2004 roku, zwanego POINT-AGAPE (Pixel-lensing Observations with the Isaac Newton Telescope-Andromeda Galaxy Amplified Pixels Experiment), w kt�rym poszukiwano w Andromedzie �lad�w mikrosoczewkowania grawitacyjnego. Zdaniem badaczy uda�o im si� w zgromadzonych w�wczas danych znale�� przynajmniej jedn� obserwacj�, kt�ra spe�nia�aby bardzo dobrze za�o�enia modelu i tym samym wskazuje na zaobserwowanie w Andromedzie egzoplanety – obiektu o masie mniej wi�cej sze�ciu Jowiszy.

Niestety nie mamy tutaj jako biedni laicy zbyt wielkiego wyboru – poniewa� powt�rzenie obserwacji jest niemo�liwe (ze wzgl�du na niepowtarzalny zapewnie uk�ad obiekt�w), mo�emy albo zawierzy� naukowcom albo te� ich informacje z niewiar� odrzuci�. Wydaje si� jednak, �e mamy tutaj rzeczywi�cie do czynienia z interesuj�cym pomys�em – wspomniany zesp� naukowy jest pe�en zapa�u i zamierza udowodni� poprawno�� swoich przewidywa� w najbli�szym czasie, z czym, niestety, mo�e by� problem. Naukowcy potrzebuj� bowiem dorwa� si� do sporego teleskopu na d�u�szy czas – to ju� kwestia tego, czy odpowiednie godziny obserwacji zostan� im przyznane.

Mo�na oczywi�cie z drugiej strony kwestionowa� sens takich obserwacji – w ko�cu obecno�� planet w Andromedzie jest wi�cej ni� pewna, gdy� nie wydaje si�, by Droga Mleczna mia�a by� pod tym wzgl�dem wyj�tkowa i by� jedyn� z galaktyk w bezmiarze Wszech�wiata, kt�ra mo�e pochwali� si� uk�adami planetarnymi. Nie trzeba wi�c w zasadzie niczego potwierdza� – planety istnie� istniej�, tyle, �e nie potwierdzili�my tego obserwacyjnie. Dodatkowo poza stwierdzeniem obecno�ci planety, nawet zak�adaj�c, �e rzeczywi�cie si� to uda, nie osi�gniemy niczego – ani nie b�dziemy w stanie dowiedzie� si� o niej czego� wi�cej ponad sam fakt jej istnienia ani te� nie nawi��emy raczej kontaktu z �yj�cymi tam hipotetycznie ufokami. O ile w przypadku pobliskich egzoplanet istniej� spore szanse, �e coraz dok�adniej b�dziemy poznawa� ich charakterystyk� i w ko�cu b�dzie mo�liwe stwierdzenie, czy kt�ra� z nich wytworzy�a na swej powierzchni �ycie, o tyle planety w Andromedzie na zawsze pozostan� nieosi�galne dla badaczy.

Praca zespo�u naukowego

�r�d�a:

Link 1

Link 2

Link 3

Grafika: Galaktyka M31 (Andromeda). W tym �wietlnym bez�adzie naukowcy pono� potwierdzili istnienie planety… Hm…

�r�d�o grafiki

Credit: NASA
Wy�wietl pe�ny artyku�

o tyle planety w Andromedzie na zawsze pozostan� nieosi�galne dla badaczy.

W tym fragmencie swoim skromnym zdaniem musz� si� nie zgodzi�. Cz�ciowo masz racje, gdy� wed�ug mnie nie jest to mo�liwe w najbli�szym stuleciu jednak s�owo zawsze jest tu przesad�. Wiem �e czepiam si� szczeg��w, ale taki juz jestem.
Jest to bardzo ciekawy artyku�, czyta�em go z wielk� i doceniam tw�j nak�ad pracy.
Pozdro Micha�
Ten post by� edytowany przez Michlimek dnia: 11 July 2009 - 21:56

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze