Apochromat, achromat, semi-apo, fluoryt...... 

Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze

Saluto :salu:
Przy okazji dyskusji o nowym refraktorze Oriona (80ED f/7,5) wywi±za³a siê dyskusja jak to jest, ¿e czê¶æ obiektywów to apochromaty dwulementowe, czê¶æ trzyelementowe....I jak to wogóle z tym jest. :shock:
Mo¿e czas to nieco uporz±dkowaæ; co Janusz??....

Mnie uczyli ¿e jest tak:
pojedyncza soczewka to obiektyw achromatyczny: dla ka¿dej d³ugo¶ci fali inna d³ugo¶æ ogniskowej :Cry:
Z dwóch soczewek mo¿na uzyskaæ tak± korekcjê, ¿e ogniska dal dwóch fal (np czerwieñ i niebieski) maj± wspólne ognisko :wink: ale fale pozosta³e ogniskuj± gdzie indziej.
Z trzech soczewek mo¿e powstaæ klasyczny apochromat, ze wspólnym ogniskiem dla trzech :lol: fal (czerwieñ, ¿ó³æ i niebieski)

Zastosowanie soczewek o niskiej dyspersji (ED) lub jeszcze lepiej z fluorytu pozwala na budowê obiektywu dwuelementowego, ale o mocno ograniczonej aberracji chromatycznej i (tak mi siê wydaje) jest to tzw. semi-apo---> dwie fale we wsólnym ognisku a trzecia praaawie...
Czy bardzo zb³±dzi³em... :?
Je¶li mo¿ecie co¶ dorzuciæ do tematu, to rzucajcie...




Mnie uczyli ¿e jest tak:
pojedyncza soczewka to obiektyw achromatyczny: dla ka¿dej d³ugo¶ci fali inna d³ugo¶æ ogniskowej :Cry: 
Czy bardzo zb³±dzi³em... :? 
Je¶li mo¿ecie co¶ dorzuciæ do tematu, to rzucajcie...


Niestety przykro to stwierdziæ przynajminiej w przypadku achromatu ¿le uczyli :Cry:
Nie zb³±dzi³e¶ tylko na moment zboczy³e¶ ze ¶cie¿ki wiedzy :wink:
To powinno wyja¶niæ wszelkie w±tpilwo¶ci:
http://www.camk.edu....akto/index.html
Mam nadziejê ¿e Arek siê nie gniewa
:smoke:
Pozdrawiam

Pope³niasz jeden podstawowy b³±d, rodzaj uk³ady optycznego nie zale¿y tylko od ilo¶ci soczewek lecz od ich rodzaju.

Jedno pokrêci³e¶ napewno :Cry:
Pojedyñcza soczewka to niestety chromat bo ka¿d± barwê skupia w innym miejscu, aby uzyskaæ achromat potrzeba conajmniej 2 soczewek z ró¿nych gatunków szkie³ 8)
W achromacie vizualnym czrwona linia C i niebieska linia F ogniskuj± siê w tym samym miejscu, pozosta³e w troszkê innych miejscach na osi i mamy spore widmo wtórne oczywi¶cie tym wiêksze im ja¶niejszy mamy achromat.
W apochromacie skorygowane s± w pe³ni 2 dotychczasowe barwy a dodatkowo barwa ¿³tozielona czyli razem 3 barwy mamy w jednym miejscu na osi.
Ze wspó³czesnych szkie³ mo¿na zrobiæ apochromaty 2, 3 lub nawet 4 soczewkowe, no osi wszystkie one bêd± perfect ale wiêksza liczba soczewek pozwala tak¿e skorygowaæ aberracje pozaosiowe jak astygmatyzm czy krzywiznê pola bo komê mo¿na ju¿ skorygowaæ dwoma soczewkami i o takim obiektywie mówimy wtedy ze jest Aplanatyczny, czyli wolny od komy (inaczej Aplanat) 8)
Sporo na ten temat znajdziesz w naszym poradniku pod:

http://www.astrokrak.pl/poradnik.html

¯yczê przyjemnej lektury a o resztê pytaj spokojnie tutaj :-)




To powinno wyja¶niæ wszelkie w±tpilwo¶ci:
http://www.camk.edu....akto/index.html
Mam nadziejê ¿e Arek siê nie gniewa
:smoke: 
Pozdrawiam


Dlaczego mia³bym siê gniewaæ? Po to by³o to pisane, aby siê komu¶ przyda³o :)

Arek

Arku ratuj siê kto mo¿e, w³a¶nie zagl±dn±³em do twojego poradnika o optyce, szybko poprawiaj lub zdejmuj ten tekst ze strony bo nie ma tam rozdzia³u bez conajmniej 2-3 merytorycznych baboli, szybko to daj jakiemu¶ ³ebskiemu optykowi do weryfiakcji i autoryzacji bo strasznie tam namiesza³e¶ i w tym stanie ten tekst z cukierkowymi ilustracjami wprowadza wiêcej zamieszania ni¿ po¿ytku w g³owach czytajacych go m³odych ludzi ch³on±cych na tym etapie wiedzê jak g±bka :-)
Dydaktyka dydaktyk±, to rozumiem ale to przedewszystkim odpowiedzialno¶æ i rzetelno¶æ przekazywanych tam informacji musi NAM przy¶wiecaæ w takich wypadkach 8)

Ps. Je¶li zasysasz wykresy z NETU jek ten z porównaniem korekcji obiektywów to choæ podaj jego ¼ród³o i autora , to tak dla przyzwoito¶ci :?

Tak, tak. z tym achromatem z pojedynczej soczewki to mój b³±d na klawiaturze....Dobrze, ze inni s± czujni

Zawsze na posterunku :salu: :salu: :salu:

Ilo¶c soczewek nie ma nic wspólnego z rodzajem sprzêtu. Achromaty, semi-apochromaty, apochromaty to (w kolejno¶ci jako¶ci) sk³adaj± siê z ró¿nej ilosci soczewek. Im instrument jest d³u¿szy czyli ma wieksz± ogniskow± wypadkow± tym mo¿na sobie pozowliæ na mniejsz± ilo¶æ soczewek. Uk³ady tripletowe czy poczwórne jak w najnowszych krótkich i bardzo drogich apochromatach maj± po prostu na celu uzyskanie dodatkowej korekcji z tytu³u "gorszej" krótkiej ogniskowej. Metody typu separacje olejowe w uk³adach tripletowych s± niczym innym jak form± "oszukiwania"- poprawianiem jako¶ci obrazu kosztem jego jasno¶ci-im wiêcej soczewek tym straty s± wiêksze.
Semi-apo jak megrez czy pewnie te¿ refraktorki ED maj± abberacje na poziomie d³u¿szych refraktorów achromatycznych powiedzmy o F/10 ale nieco gorzej "odbieraj±" planety z uwagi na szybk± degradacjê obrazu przy du¿ych powerach (o wiele szybsz± ni¿ w zbli¿onych aperturowo achromatach F/10-dlaczego tak siê dziej do koñca nie rozumiem).
Niemniej jednak olbrzymie pola widzenia i ¶wietna (zbli¿ona do apochromatu) punktowo¶æ obrazów w powiêkszeniach rzêdu do 50-60X powoduj± ¿e to fajny sprzêcik. Warto na pewno mieæ taki trawlerek równie¿ z uwagi na jego "szybko¶æ".
Pozdr.

Co¶ jako¶ Intesa przesta³e¶ chwaliæ... :lol: :lol: :lol:

Dwuelementowy fluorytowy APO (Tak seria FS, TV102, Vixen) daje bardzo dobr± (ale nie doskona³a) korekcjê przy f/8 na osi i na chipe CCD. Korekcja chromatyzmu w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni. Dla uzyskania ramki filmu 35mm lub wiekszej wolnej od komy / astygmatyzmu i z dostatecznie plaskim polem potrzebny jest dodatkowy korektor lub korektor/reduktor (robia takie Tak, AP, Borg, Vixen...)

Trzyelementowy fluorytowy APO (TMB, AP, Tak TOA130) daje w zasadzie idealn± krekcjê barwy (od nadfioletu do liskiej podczerwieni) i bardzo dobry obraz na calej ramce filmu 35mm.

Czteroelementowe APO (Tak FSQ106, TV NP101) sa optymalizowane do filmu 6x4,5cm lub 6x6cm - pod katem korekcji chromatyzmu, abberacji i plaskosci pola.

Wyeplnienie przestrzeni miedzy soczewkami nie jest zadnym tanim chwytem, chociaz pozwala na obnizenie kosztu poniewaz pozwala na rezygnacje z pokryc antyrefleksyjnych na powierzchniach optycznych wewnatrz obiektywu i dodatkowo chroni znajdujacy sie wewnatrz element fluorytowy. Jest to po prostu taki design a dodatkowo wcale nie prosty mechanicznie. Obiektywy olejowe sa produkowane np. przez Zeissa do duzych refraktorow!!!

Pozdrawiam,

Pawel

Jak zwykle histeryzujesz Januszu. Rozdzia³ów jest 30, wiec w sumie powinienem mieæ
(je¶li s± 2-3 b³edy na stronie) 75 powa¿nych b³êdów merytorycznych. Poproszê wiêc o
ich listê.

Je¶li chodzi o rysunki ¶ci±gane z sieci, to faktycznie nie podajê ich ¼ród³a, bo czê¶ciowo
by³y przerabiane lub podrasowywane przez nas. Czê¶æ by³a robiona od pocz±tku. Ale
je¶li nam zarzucassz takie rzeczy to rozejrzyj siê po swoim podwórku. Czy w poradniku
na stronach Astrokraka wykorzystujesz tylko rysunki robione przez siebie? Nie ma tam
¿adnych ¶ciagnietych z sieci?

Arek


.... Metody typu separacje olejowe w uk³adach tripletowych s± niczym innym jak form± "oszukiwania"- poprawianiem jako¶ci obrazu kosztem jego jasno¶ci-im wiêcej soczewek tym straty s± wiêksze...

Gdyby¶ trochê pomy¶la³ Andrzeju to nie pisa³by¶ takich bzdur, jak wiesz olej te¿ ma ¶ci¶le okre¶lony wspó³czynnik za³amamania i dyspersji cz±stkowej i je¶li wystêpujê pomiêdzy dwiema warstwami szk³a to tworzy p³ynn± soczewkê, któr± nale¿y uwzglêdniæ w obliczeniach, co pozwala czêsto zrezygnowaæ z dodatkowego elementu szklanego, np czwrtej soczewki w uk³adzie.
Poza tym jego wspó³czynnik za³amania jest podobny do szk³a i powoduje w³a¶nie lepsz± transmisjê ¶wiat³a przez obiektyw ni¿ gdyby oba s±siednie szk³a by³y pokryte nawet dobrymi warstwami MC stykajacymi siê z powietrzem o jak wiesz bardzo mizernym wsp. za³amania ¶wiat³a 8)

Januszu po raz kolejny nie rozumiem o czym piszesz, mam nadziejê ¿e czytasz swoje wywody przed wys³aniem na forum!
Odpowiadaj±c: nie lepsz± transmisjê ¶wiat³a tylko lepsz± korekcje koloru, o czym ty piszesz na lito¶æ B. Sprawno¶æ ca³ego uk³adu posiadaj±cego separacje olejowe jest ni¿sza ni¿ takiego wy³±cznie ze szczelin± powietrzn±. Nie s±dzê abyæ chcia³ polemizowaæ z Markusem Ludesem w tych kwestiach. Owszem separacja olejowa sprawia siê jak soczewka i rozproszenie jest mniejsze ale co innego zdolno¶æ uk³adu do korekcji koloru a co innego sprawno¶æ zale¿na od czysto¶ci szk³a, warstw coated i W£A¦NIE takich dodatków jak dodatkowe soczewki w uk³adach 3/4 czy separacje olejowe. Ja sam mia³em wstêpnie kupowaæ FL110 W.Opics ale te separacje olejowe o których siê nieco naczyta³em mnie od tego pomys³u odwiod³y. g³ównie ba³em siê problemów technicznych jak np. zachowania szczelno¶ci przy du¿ych ró¿nicach temperatur.
Pozdr.


Gdyby¶ trochê pomy¶la³ Andrzeju to nie pisa³by¶ takich bzdur ... CIACH

I tego w³a¶nie nie lubie.
Arek

Janusz je¿eli masz jakie¶ uwagi na temat strony Arka to za³atwiaj to w korespondencji prywatnej tak bêdzie asertywniej.

Rozumiem Andrzeju i to bardzo dobrze ¿e z powodów technicznych czyli obaw o szczelnosæ uk³adu zrezygnowa³e¶ z zakupu obiektywu z olejem bo i sam mia³bym pewnie spore obawy w tej kwestii ale nie wciskaj mi rzeczy dla mnie oczywistych jako prawdê objawion± bo sobie na to nie pozwolê.
Wiem ¿e masz swoje lata i wyrobiony pogl±d na pewne sprawy ale ja mam te¿ swoje zdanie, poparte zreszt± wiedz± praktyczn± a nie tylko teoretyczn± i naprawdê wiem co piszê mówiac o wiêkszej transmisji ¶wiat³a uk³adu z olejem miêdzy szk³ami w stosunku do uk³adu z przerw± powietrzn±, jak masz w±tpliwo¶ci to sobie to po prostu policz Andrzeju :lol: :lol: :lol:

Ps. Mirku masz racjê ¿e nie powinienem byæ mo¿e publicznie tak do³owaæ biednego Arka ale dzia³a³em pod wp³ywem impulsu i na spokojnie poczyta³em teraz pozosta³± czê¶æ jego poradnika z dziedziny optyki i znalaz³em kilka rozdzia³ów bez grubszych b³edów merytorycznych, wiêc nie jest tak ¼le jak my¶la³em na pocz±tku ale dobrze te¿ nie jest i wymaga to interwencyjnej korekty najlepiej zawodowego optyka 8)
Sam wiesz jak odpowiedzialn± dziedzin± jest Dydaktyka, Tobie chyba nie muszê tego tutaj t³umaczyæ a co do formy mojego postu to oczywi¶cie masz racje, mo¿na to by³o za³atwiæ z Arkiem po cichu :wink:

Bardzo czêsto dzia³asz Jaunuszu pod wp³ywem impulsów. Prawie zawsze scenariusz jest nastêpuj±cy:

1) og³aszamy wyniki tetsu lub prezentujemy jak±¶ strone
2) Ty odpisujesz, ¿e wszystko jest do d..., znalaz³e¶ kupê b³êdów, masz mase uwag,
którymi siê w najbli¿szym czasie podzielisz
3) A potem cisza...

Przyk³ady:
a) piszemy o nowym te¶cie lornetek, Janusz P odpisuje:
Arku pe³na lista uwag na spokojnie po d³ugim weekendzie ale ju¿ teraz zmieniaj szybko ten koszmarny neologizm d³ugie_oko na co¶ sensowniejszego co juz wielokrotnie proponowali¶my jak choæby odleg³o¶æ ¼renicy wyj¶ciowej lub pozostawcie nie tlumaczone "Eye Relief".
B) reklamujemy nasz± strone o ABC optyki, Janusz P odpowiada:
Mam sporo powa¿nych uwag do waszego s³owniczka za strony ale o tym na spokojnie po OZMIE bo teraz siê pakujê i nie wydolê czasowo
c) reklamujemy nasz pierwszy test. Janusz P pisze, w charakterystycznym dla siebie stylu, ¿e wyniki mo¿na spokojnie wyrzuciæ do ¶mieci, bo nie oceniali¶my obudowy i
sprawno¶ci optycznej. Wielokrotnie powtarza te zarzuty, mimo tego ¿e na stronie jak
wó³ pisze, ¿e obudowa by³a oceniana, a bardzo dobrym odpowiednikiem sprawno¶ci optycznej jest zasiêg gwiazdowy w centrum pola, który by³ oceniany.

Pogratulowaæ konsekwencji. Nastêpnym razem jak zobaczysz b³ad merytoryczny to napisz o nim konkretnie. Mo¿e byæ na public, bo ja siê swoich b³êdów nie wstydzê, a je¶li faktycznie taki b³±d siê gdzie¶ pojawia, to jego publiczne sprostowanie spowoduje, ¿e i inni siê czego¶ naucz±.

Pozdrawiam,
Arek

Arku krótka pi³ka: pode¶lij plik z poradnikiem to zrobiê z nim porz±dek z meritum i s³ownictwem:-)
Ani razu po takim moim tek¶cie nie zareagowa³e¶ odpowiednio podsy³aj±c to czy owo do korekty wiêc rozumia³em ¿e wiesz lepiej i nie ma oczym gadaæ skoro moich poprawek nie potrzebujesz, ja wcale nie zamierzam byæ bardziej papieski ni¿ sam Papie¿ i naprawdê mam co robic terz przed ¶wiêtami w firmie 8)
Pode¶lesz to grzeczno¶ciowo poprawiê bez zobowiazañ oczywi¶cie, nie chcesz to niech wam to poprawi kto¶ inny kto znajdzie dla was teraz czas :lol:

ps. gdyby nie impulsy i spontaniczno¶æ to có¿ warte by by³o szare ¿ycie :?

Proszê bardzo, zacznijmy od spisu tre¶ci :

Je¶li nie wiesz co oznaczaj± symbole, które producent umie¶ci³ na Twojej lornetce, je¶li nie wiesz na jakiej zasadzie dzia³a lornetka, je¶li chcesz dowiedzieæ siê czego¶ wiêcej o optyce, warstwach antyrefleksyjnych itp., to ta strona jest przeznaczona w³a¶nie dla Ciebie. Kliknij po prostu na interesuj±ce Ciê zagdnienie, a my postaramy siê wyja¶niæ Ci wszystko najlepiej jak potrafimy.

ABERRACJA CHROMATYCZNA - minimum wiedzy o aberracji chromatycznej. Jak powstaje i jak siê z ni± walczy.

ABERRACJA SFERYCZNA - minimum wiedzy o aberracji sferycznej. Jak powstaje i jak siê z ni± walczy.

ACHROMAT - co to jest obiektyw achromatyczny?

APOCHROMAT - co to jest obiektyw apochromatyczny?

ASTYGMATYZM - co to jest astygmatyzm, jak powstaje?

Eye Relief (odleg³o¶æ ¼renicy wyj¶ciowej) i dlaczego to pojêcie jest tak wa¿ne dla osób z astygmatyzmem?

DYSPERSJA ¦WIAT£A- co to jest dyspersja ¶wiat³a?

DYSTORSJA co to jest dystorsja ?

JAK DZIA£A LORNETKA? - prosty opis (wraz z rysunkami) ilustruj±cy zasadê dzia³ania lornetki.

JAK KUPOWAÆ LORNETKÊ? - wszystko o tym na co zwróciæ uwagê kupuj±c lornetkê.

JAK¡ LORNETKÊ WYBRAÆ? - doradzamy jaki sprzêt bêdzie odpowiedni dla pocz±tkuj±cego obserwatora i jakim mo¿na go uzupe³niæ w przysz³o¶ci.

KOMA - co to jest koma?

KRZYWIZNA POLA- co to jest krzywizna pola?

OBIEKTYW - co to jest obiektyw, w jaki sposób jest zbudowany?

OKULAR - co to jest okular? Jakie mamy rodzaje okularów?

OGNISKOWA - co to jest ogniskowa?

POLE WIDZENIA - co to jest pole widzenia? Jak przeliczaæ liniowe pole widzenia na k±towe? O co chodzi z tymi jardami i stopami?

POWIÊKSZENIE - co to jest powiêkszenie i jak je obliczyæ?

PRYZMAT - co to jest pryzmat? Dlaczego w niektórych lornetkach stosuje siê pryzmaty typu Porro, a w innych typu roof? Jaka jest miêdzy nimi ró¿nica? Dlaczego lornetki z pryzmatami BaK-4 s± lepsze od tych z pryzmatami BK7?

SEMI APOCHROMAT - co to jest obiektyw semi apochromatyczny? Jakiego szk³a u¿ywa siê do jego budowy?

SOCZEWKA - co to jest soczewka? Jakie rodzaje soczewek wyró¿niamy?

SOCZEWKI ASFERYCZNE - co to s± soczewki asferyczne i do czego ich siê u¿ywa?

SPRAWNO¦Æ ZMIERZCHOWA - co to s± sprawno¶æ zmierzchowa i jak j± obliczyæ?

¦WIAT£OSI£A - co to jest ¶wiat³osi³a?

WARSTWY ANTYREFLEKSYJNE. Do czego s³u¿±, zasada dzia³ania, rodzaje stosowanych warstw i ich przepuszczalno¶æ.

WINIETOWANIE - co to jest winietowanie i jak powstaje? Co jest jego przyczyn±?

WSPÓ£CZYNNIK ZA£AMANIA- co to jest wspó³czynnik za³amania ¶wiat³a? Jaki wspó³czynnik za³amania maj± ró¿ne materia³y?

ZA£AMANIE ¦WIAT£A - co to jest za³amanie ¶wiat³a? Kiedy mamy z nim do czynienia? Dlaczego jest ono tak wa¿ne w optyce?

ZASIÊG GWIAZDOWY - co to jest zasiêg lornetki? Jakie gwiazdy dojrzymy naszym sprzêtem?

¬RENICA WYJ¦CIOWA - co to jest ¼renica wyj¶ciowa? Dlaczego to taki wa¿ny parametr? Jak zmierzyæ ¼renicê swojego oka i jak dobraæ do niej lornetkê?

W spisie tre¶ci poprawki s± kosmetyczne i ortograficzne ale to niegro¼ne literówki których sam te¿ robiê masê, wiêc nawet ich nie zaznacza³em tylko poprawi³em w stosunku do orygina³u, w wolnej chwili poprawiê kolejne rozdzia³y 8)
S³owo siê rzek³o Koby³ka u p³ota Arku 8)

Poprawki na czerwono:

ABERRACJA CHROMATYCZNA
(ang. chromatic aberration)

Wada optyczna przejawiaj±ca siê ró¿nym miejscem ogniskowania siê na osi optycznej soczewki promieni o ró¿nej d³ugo¶ci fali. Jest wynikiem dyspersji szk³a u¿ytego do budowy soczewki, czyli ró¿nym wspó³czynnikiem za³amania fal o ró¿nych d³ugo¶ciach (mówi±c pro¶ciej niebieskie ¶wiat³o za³amuje siê w szkle mocniej ni¿ ¶wiat³o czerwone). Na poni¿szym rysunku widaæ wyra¼nie, ¿e promienie niebieskie, zielone i czerwone za³amuj± siê w szkle soczewki inaczej i przez to ogniskuj± siê w ró¿nych miejscach.

S± cztery sposoby walki z aberracj± chromatyczn±:

U¿ywaæ soczewek o bardzo du¿ej ogniskowej, dziêki czemu ¶wiat³o nie musi byæ mocno za³amywane w szkle. S³abe za³amanie przyczynia siê do mniejszych ró¿nic w za³amaniu ¶wiat³a czerwonego i niebieskiego, a przez to do mniejszej aberracji chromatycznej. Niestety wszystkie lornetki, to w zasadzie instrumenty wykorzystuj±ce soczewki achromatyczne o krótkich ogniskowych, dziêki czemu mog± mieæ niewielkie rozmiary.
Zbudowaæ obiektyw sk³adaj±cy siê z dwóch soczewek, ka¿da o innym rodzaju szk³a. Wtedy suma aberracji cz±stkowych pary soczewek mo¿e byæ wzajemnie przez siebie na wzajem zniesionanazywamy achromatem. Jest to najczê¶ciej stosowane rozwi±zanie.
Aberracjê chromatyczn± ³atwo zauwa¿yæ kieruj±c lornetkê na tarczê Ksiê¿yca. U¿ywaj±c jasnego

I pierwsze has³o mamy uzupe³nione 8)

Wada optyczna przejawiaj±ca siê ró¿nym miejscem ogniskowania siê promieni wchodz±cych do soczewki w ró¿nej odleg³o¶ci od jej centrum (osi optycznej). Poni¿szy rysunek pokazuje aberracjê sferyczn± w przypadku soczewki i w przypadku zwierciad³a sferycznego. Widaæ wyra¼nie, ¿e promienie przechodz±ce daleko od osi optycznej ogniskuj± siê bli¿ej soczewki (punkt A), a te wpadaj±ce do obiektywu blisko jego ¶rodka daleko od soczewki (punkt C).

Wielko¶æ aberracji sferycznej zale¿y od ¶rednicy i ogniskowej soczewki czy zwierciad³a.
W przypadku zwierciade³ aberracjê sferyczn± likwiduje siê buduj±c zwierciad³a o ma³ej ¶wiat³osile lub (system Maksutova). W przypadku soczewek stosuje sie metodê podobn± do niwelowania aberracji chromatycznej polagaj±c± na konstruowaniu obiektywów sk³adaj±cych siê z dwóch lub trzech soczewek zbudowanych z ró¿nego rodzaju szk³a (patrz te¿ pojêcia achromat i apochromat).

Aberracjê sferyczn±, w kiepskiej jako¶ci lornetkach, ³atwo zauwa¿yæ spogl±daj±c w ¶rodku pola widzenia na jasn± gwiazdê widoczn± na ciemnym niebie. Gdy aberracja sferyczna jest du¿a, gwiazda wydaje siê byæ otoczona jakby jasn± mgie³k± lub otoczk±.

I drugie Has³o mamy poprawione od rêki :lol:

ACHROMAT

Najczê¶ciej spotykany w lornetkach i refraktorach obiektyw sk³ada siê z dwóch soczewek, ka¿da ze szk³a o innym wspó³czynniku za³amania. Najczê¶ciej spotyka siê uk³ady zawieraj±ce wypuk³o-wypuk³± soczewkê ze szk³a crown i wklês³o-p³ask± lub wklês³o-wypuk³± soczewkê ze szk³a flint (patrz poni¿szy rysunek).

Z rysunku widaæ wyra¼nie, ¿e aberracja chromatyczna w dobrze skonstruowanych achromatach jest do¶æ mocno zniwelowana i promienie o barwie niebieskiej i czerwonej ogniskuj± siê niemal. Porównanie achromatu do zwyk³ej soczewki ilustruje poni¿szy rysunek.

Zastosowanie achromatu nie likwiduje ca³kowicie aberracji chromatycznej. Promienie niebieskie i czerwone przynajmniej teoretycznie ogniskuj± siê idealnie w jednym punkcie
Obiektyw achromatyczny ma zwykle dobrze skorygowan± aberracjê sferyczn± i pozostaje w nim niewielkie widmo wtórne pozosta³ych barw , jak dla przyk³adu pokazanych na rysunku w ognisku A promieni zielonych(patrz poni¿szy rysunek).

APOCHROMAT

Obiektyw sk³adaj±cy siê z dwóch

Dodatkowo do³o¿enie odpowiedniej trzeciej soczewki pozwala na uzyskanie obrazu ostrego na wiêkszej powierzchni pola widzenia i wyeliminowanie w jeszcze wiêkszym stopniu aberracji sferycznej .

Podsumowuj±c, obiektyw apochromatyczny koryguje prawie ca³kowicie aberracje chromatyczn± w trzech podstawowych barwach (niebieski, zielony i czerwony) i usuwa lepiej aberracjê sferyczn±.

Porównanie przekroju obrazu usyskiwanego przez achromat i apochromat w najlepszym ognisku (w tzw. dysku Airy'ego) prezentuje poni¿szy rysunek.

W apochromatach stosuje siê czêsto wysokiej jako¶ci i drogie szk³a ED (od ang. Extra Low Dispersion) o niskiej dyspersji cz±stkowej (czyli podobnie za³amuj±cego ¶wiat³o o ró¿nej d³ugo¶ci fali).

Innym rodzajem materia³u optycznego

ASTYGMATYZM (and. astigmatism)

Wada optyczna polegaj±ca na róznym miejscu ogniskowania siê promieni wpadaj±cych do soczewki w p³aszczyznach prostopad³ych do siebie (w tzw. p³aszczyznach tangencjalnej i sagitalnej). Objawia siê ona niemo¿no¶ci± zogniskowania gwiazdy do punktu. Przesuwaj±c siê w jedn± stronê w stosunku do najlepszego ogniska (patrz rysunek) gwiazda robi sie owalem poziomym, a po przesuniêciu w drug± owalem pionowym. W lornetkach z du¿ym astygmatyzmem, nawet po najlepszym ustawieniu ostro¶ci, z gwiazd bêd± "strzelaæ" na bok dodatkowe promienie.

Wielko¶æ astygmatyzmu jest proporcjonalna do ¶rednicy obiektywu i w przybli¿eniu do pierwiaska kwadratowego odleg³o¶ci obiektu od centrum pola widzenia.

Astygmatyzm jako wada na osi optycznej Trzeba tu wyra¼nie powiedzieæ ¿e astygmatyzm jest aberracj± pozaosiow± i wystêpowanie go na osi optycznej ¶wiadczy o wadzie konstrukcyjnej danego obiektywu!
Wielosoczewkowe, z³o¿one obiektywy fotograficzne czy telewizyjne pozbawione astygmatyzmu w ca³ym swoim polu widzenia nazywamy Anastygmatami. [/color]

Jest to parametr mówi±cy nam w jakiej maksymalnej odleg³o¶ci od okularu mo¿emy trzmaæ oko i wci±¿ nie traciæ nic z pola widzenia sprzêtu. Kiepskiej jako¶ci lornetki maj± d³ugie oko na poziomie 10mm lub mniejsze, ¶redniej jako¶ci od 11 do 15 mm, dobrej od 16 do 19 mm, a bardzo dobrej 20mm lub wiêcej.

Eye Relief

Uwaga!!! Rysunek zawiera b³±d bo ¼renica oka powinna byæ umieszczona w³a¶nie w p³aszczy¼nie ¼renicy wyj¶ciowej okularu czyli na drugiej, pionowej, niebieskiej kresce na tym rysunku

DYSPERSJA ¦WIAT£A (ang. dispersion)

Dyspersja ¶wiat³a (in. rozszczepienie ¶wiat³a) to zjawisko rozk³adu ¶wiat³a na sk³adowe barwne. W wiêkszo¶ci urz±dzeñ optycznych takich jak obiektywy, aparaty fotograficzne, lunety, lornetki i mikroskopy rozszczepienie ¶wiat³a jest zjawiskiem niekorzystym prowadz±cym do powstawania szcz±tkowej aberracji chromatycznej. W spektrometrach i spektrografach zjawisko to wykorzystuje siê do analizy widmowej.
Analiza widmowa ma wielkie zastosownie w Astronomii, to w³a¶nie dziêki niej i oczywi¶cie zjawisku rozszczepienia ¶wiat³a poznajemy sk³d chemiczny nawet najodleglejszych gwiazd czy galaktyk bez pobierania próbek ich materii do badañ labolatoryjnych.

Animacja by³a by ciekawsza jakby promieñ bialy bieg³ do pryzmatu powoli i na granicy o¶rodka rozszczepia³ sie na barwy sk³adowe a tak to trudno siê po³apaæ o co tutaj biega ???

DYSTORSJA (ang. distorsion)

Pozaosiowa.
W amatorskiej astronomii ma znaczenie raczej marginalne.

JAK DZIA£A LORNETKA?

Obiektyw lornetki s³u¿y do zebrania jak najwiêkszej ilo¶ci ¶wiat³a. Daje on obraz odleg³ych przedmiotów, który jest rzeczywisty, odwrócony i pomniejszony (patrz poni¿szy rysunek).

Aby powiêkszyæ obraz uzyskany przez obiektyw i skierowaæ go do naszego oka w formie równoleg³ych wi±zek ¶wiat³a u¿ywa siê okularu, który w najprostszej postaci mo¿e sk³adaæ siê z jednej soczewki rozpraszaj±cej lub skupiaj±cej. W lornetce znajduj± siê jeszcze pryzmaty, które s³u¿± do odwrócenia obazu uzyskiwanego przez obiektyw, tak aby po przej¶ciu przez okular by³ on prosty (patrz poni¿szy rysunek).

Opisane powy¿ej zasady pokazuj± wyra¼nie, ¿e najwa¿niesz± rzecz± w instrumencie optycznym jest obiektyw. Obraz nim uzyskany powiêkszamy bowiem okularem. Je¶li uzyskany przez obiektyw obraz bêdzie z³ej jako¶ci, jego powiêkszenie doprowadzi do jeszcze gorszych efektów. Nie ma wiêc sensu stosowanie monstrualnie du¿ych powiêkszeñ w jasnych obiektywach lornetkowych razy.

Dodatkowo w przypadku lornetek ograniczeni jeste¶my drganiami naszych r±k podczas obserwacji. Uznaje siê, ¿e maksymalne powiêkszenie, które jeszcze komfortowo daje siê utrzymaæ "z rêki" wynosi 10- 12

JAK KUPOWAÆ LORNETKÊ?

Kupno lornetki to dla mi³o¶nika astronomii czêsto wydatek ciê¿ko zapracowanych czy od³o¿onych pieniêdzy. Nic wiêc dziwnego, ¿e za kwotê t± chcemy kupiæ jak najlepszy sprzêt, który s³u¿yæ ma nam przez lata. Je¶li jeste¶ zainteresowany kupnem lornetki, przeczytaj uwa¿nie poni¿szy tekst i kieruj siê uwagami w nim zawartmi. To pozwoli unikn±æ Ci rozczarowania przy pierwszej obserwacji wykonanej nowo zakupionym sprzêtem.

Na pocz±tek kilka zasad ogólnych:

Nigdy do obserwacji astronomicznych . Rubionowe pow³oki redukuj± ilo¶æ zbieranego ¶wiat³a i fa³szuj± kolory.
Pamiêtaj, ¿e najwa¿niejszym parametrem w lornetce jest ¶rednica obiektywu i jej jako¶æ. W obserwacjach astronomicznych nale¿y stosowaæ lornetki o obiektywie przynajmniej 50 milimetrowym.
Nie daj nabraæ siê na du¿e powiêkszenia. Przy obserwacjach z rêki najwiêksze u¿yteczne powiêkszenie wynosi oko³o 15 razy. Wraz ze wzrastaj±cym powiêkszeniem szybko maleje pole widzenia i jasno¶æ powierzchniowa obrazu.

Nie ufaj temu co napisano na lornetce. Tani sprzêt z Azji ma na sobie ró¿nego rodzaju napisy, czasem zupe³nie mijaj±ce siê z prawd±. Ostatnio widzia³em na bazarze lornetkê podpisan± "Canon" i "Made in Japan", a wiem, ¿e Canon nie robi takich lornetek. Je¶li wiêc kto¶ oferuje Ci lornetke renomowanej firmy po niskiej cenie, sprawd¼ stronê WWW tego producenta i poszukaj tego modelu w jego ofercie.
Pamiêtaj, ¿e lornetka to zakup na lata. Nawet, gdy w przysz³o¶ci kupisz du¿y teleskop nigdy nie pozbêdziesz siê dobrej lornetki. Zastanów siê wiêc dobrze nad zakupem. Czasami warto nie byæ "w gor±cej wodzie k±panym", poczekaæ rok, od³o¿yæ wiêcej pieniêdzy i kupiæ co¶ lepszego. We¼ pod uwagê, ¿e taniej wyjdzie kupiæ jedn± drog± i dobr± lornetkê, która ¶wietnie s³u¿yæ bêdzie Ci do koñca ¿ycia, ni¿ kilka lornetek tañszych, z których nigdy nie bêdziesz do koñca zadowolony a dodatkowo zniszczysz sobie nimi wzrok.
Staraj siê dok³adnie obejrzeæ sprzêt przed zakupem. Odradzamy kupowanie lornetek "w ciemno" na ró¿nego rodzaju aukcjach lub w sklepach internetowych.
Pamiêtaj, ¿e jako¶æ kosztuje. Nie namawiamy Ciê do natychmiastowego zakupu lornetki za 5000 z³, ale nie licz te¿ na to, ¿e sprzêt za 100-200 z³otych bêdzie z powodzeniem s³u¿y³ Ci przez ca³e ¿ycie.
Je¶li nie znasz siê dobrze na sprzêcie optycznym wybierz siê na zakupy do dobrego sklepu oferuj±cego du¿y wybór, gdzie kompetentny sprzedawca bêdzie móg³ zaprezentowaæ Ci szerok± ofertê. Bêdziesz mia³ wtedy okazjê bezpo¶redniego porównania sprzêtu ró¿nej klasy i wyrobienia sobie o nim opinii.

Przejd¼my teraz do szczegó³ów. Poni¿ej znajduje siê obszerny opis tego na co powinno siê zwróciæ uwagê kupuj±c lornetkê. Zastosowanie siê do poni¿szych uwag nie wymaga ¿adnej skomplikowanej wiedzy optycznej, a pozwoli Wam kupiæ sprzêt, z którego bêdziecie zadowoleni.

Na zakupy we¼ ze sob± suwmiarkê lub prze¼roczyst± linijkê z podzia³k± milimetrow±. Zmierz ni± ¶rednicê obiektywu i sprawd¼ czy zgadza siê ona ze ¶rednic± podawan± przez producenta.
Ustaw lornetkê na nieskoñczono¶æ i skieruj na jasne niebo, lub równomiernie o¶wietlon± ¶cianê lub inn± jasn± powierzchniê i zmierz ¼renicê wyj¶ciow± (szeroko¶æ kr±¿ka ¶wiat³a wychodz±cego z okularu). Dziel±c ¶rednicê obiektywu przez ¶rednicê ¼renicy wyj¶ciowej otrzymasz rzeczywiste powiêkszenie lornetki i bêdziesz móg³ porównaæ je z tym podawanym przez producenta.
Oceñ ogólne wynonanie lornetki. ¦ci¶nij rêk± tubus przy obiektywie. Je¶li zacznie on trzeszczeæ i wyginaæ siê, nie wró¿y to lornetce d³ugiej i udanej eksploatacji i znaczy ¿e jest plastikowy. Wybieraj wiêc raczej cie¿sze lornetki zbudowane z aluminium lub innego metalu (najczê¶ciej obitych gum±), zamiast lekkich i tanich w plastikowej, delikatnej obudowie.
Zmierz na ile maksymalnie mo¿esz odsun±æ okulary lornetki od siebie. Maksymalna odleg³o¶æ ¶rodków soczewek okularów powinna wynosiæ przynajmniej tyle ile wynosi rozstaw twoich ¼renic a lepiej o kilka mm wiecej dla bezpiecznego zapasu regulacji rozstawu

Naci¶nij na okulary. Nie powinny one siê uginaæ i naciskaj±c na nie nie powiniene¶ móc rozogniskowaæ lornetki.
Zajrzyj do wnêtrza tubusów lornetki. Jakikolwiek kurz, brud, ¶lady kleju na szkle powinny zniechêciæ Ciê do kupna. Lornetka powinna byæ w ¶rodku dobrze wyczerniona i nie powiniene¶ zauwa¿yæ ¿adnych b³yszcz±cych ani srebrnych elementów.

Staraj siê kupowaæ lornetki z pryzmatami typu Porro (czyli te o ³amanej konstrukcj korpusu). , przez co lornetki typu Porro oferuj± lepszy obraz ni¿ lornetki dachowe z tego samego przedzia³u cenowego.
Zwróæ uwagê aby pryzmaty wykonane by³y ze szk³a typu BaK-4.
Oceñ wygl±d ¼renicy wyj¶ciowej. W dobrej lornetce powinna byæ ona idealnie okr±g³a, bez ¶ladów ¶ciêæ i pociemnieñ na brzegach (brak winietowania i odpowiedni gatunek szk³a).
Spójrz przez lornetkê na jak±¶ prost± liniê (s³up, krawêd¼ budynku czy dachu). Przesuwaj±c j± do brzegu pola widzenia zobaczysz, ¿e ulegnie ona mniejszemu lub wiêkszemu zakrzywieniu. W ten sposób ocenisz dystorsjê pola. Wybierz oczywi¶cie t± lornetkê, w której zakrzywienia na brzegach s± najmniejsze.
Ustaw ostro¶æ idealnie w centrum pola widzenia. Zauwa¿ysz na pewno, ¿e obraz staje siê mniej ostry przy brzegu pola widzenia. Im efekt ten mniejszy i im wiêkszy obszar zamuje idealnie ostry obraz z tym lepsz± lornetk± masz do czynienia.
Spójrz przez lornetkê na ciemn± krawêd¼ budynku odcinaj±c± siê na tle jasnego nieba. Pojawienie siê ¿ó³tej lub fioletowej obwódki przy krawêdzi ¶wiadczy o istnieniu aberracji chromatycznej. Im obwódka mniejsza tym lornetka lepszej jest klasy optycznej.
W sklepie stañmy tak, aby mieæ któr±¶ z lamp nad swoj± g³ow±. Spójrzmy na lorntkê od strony obiektywu. Lampa powinna odbijaæ siê w nich trzykrotnie. Pierwsze dwa odbicia pochodz± od obu stron obiektywu, a trzecie od pryzmatu. W idealnym przypadku wszystkie odbicia powinny byæ kolorowe. ¦wiadczy to o tym, ¿e wszystkie powierzchnie na granicy szk³o-powietrze pokryte s± warstw± antyodblaskow± znacznie polepszaj±c± parametry optyczne naszego sprzêtu. W tanich egzemplarzach spotkamy siê najczê¶ciej z fioletowym odbiciem powodowanym przez fluorek magnezu. Wielowarstwowe pow³oki lepszej jako¶ci daj± odbicia zielonkawe i ciemnoniebieskie.
Test na warstwy nale¿y powtórzyæ od strony okularów. Ponownie, najtañsze egzemplarze bêd± mia³y pokryt± tylko najbardziej zewnêtrzn± soczewkê okularu i to tylko t± od strony oka. Najlepsze egzemplarze powinny mieæ pokryte wszystkie powierzchnie na granicy powietrze-szk³o.
Spójrz przez lornetkê na bardzo odleg³± i ¶wiec±c± siê latarniê. Ustaw dobrze ostro¶æ. Teraz zacznij powoli odsuwaæ lornetkê od oczu. Je¶li odjedziesz na odleg³o¶æ oko³o 10 cm i obraz latarni nie rozdwoi siê, Twoja lornetka jest dobrze skolimowana tzn. ka¿dy obiektyw patrzy tam gdzie powinien.
Patrz±c na odleg³± latarniê czy jasn± gwiazdê i przesuwaj±c j± do brzegu pola widzenia jeste¶my w stanie oceniæ wielko¶æ aberracji i pociemnienia na brzegu pola.
Nakierujmy lornetkê na jasn± gwiazdê lub odleg³± latarniê. Jej obraz powinien byæ ostry i punktowy. Je¶li gwiazda jest owalem to mo¿emy mieæ do czynienia z astygmatyzmem, je¶li nie daje siê wyostrzyæ mamy aberracje sferyczn±. Aby sprawdziæ czy jest on du¿y ustawmy ostro¶æ najlepiej jak potrafimy. Teraz poruszmy mechanizmem ostro¶ci to w jedn± to w drug± stronê. W egzemplarzach z du¿ym astygmatyzmem gwiazda po jednej stronie ogniska powinna byæ owalem pionowym, a po drugiej - poziomym.
Strzelaj±ce od zogniskowanej gwiazdy promienie ¶wiadcz± o naprê¿eniach w szkle i jego dwój³omno¶ci tym spowodowanej.
Na sam koniec, ju¿ w sklepie, sprawd¼my czy lornetka jest wyposa¿ona w wej¶cie na statyw, czy ma akcesoria dodatkowe w postaci futera³u, klapek na obiektywy i okulary a tak¿e ¶ciereczki do czyszczenia szkie³. Zapytajmy te¿ o warunki gwarancji. Jest to o tyle wa¿ne, ¿e u renomowanych producentów gwarancja bywa do¿ywotnia lub 30-letnia, natomiast w przypadku najtañszych lornetek

Widzê, ¿e wnerwiliscie solidnie Janusza :)

Janusz, dzieki za po¶wiêcony czas.

A na przysz³o¶æ mo¿ecie sobie na prv wyja¶niæ wszystkie problemy chocia¿ z mojego punktu widzenia najlepiej zrobiæ to tu i teraz bo wtedy i ja skorzystam :) :) :) :lol: :lol: :lol:

JAK¡ LORNETKÊ WYBRAÆ?

Wiêkszo¶æ zaawansowanych mi³o¶ników astronomii ma wiêcej ni¿ jeden instrument astronomiczny. Przyczyn± takiego stanu rzeczy jest fakt, ¿e nie ma sprzêtu uniwersalnego, dobrego do wszystkich rodzajów obserwacji. Wspomniany wcze¶niej mi³o¶nik ma wiêc najczê¶ciej trzy instrumenty: ¶redni± lornetkê, kilkunasto- lub dwudziestoparo- centymetrowy teleskop i jeszcze jedn± wiêksz± lornetkê lub przeno¶ny refraktor o obiektywie 6-8 centymetrowym.

Jak± wiêc taktykê powienien przyj±æ pocz±tkuj±cy mi³o¶nik astronomii nie posiadaj±cy ¿adnego sprzêtu? Oczywi¶cie mo¿e pój¶æ na skróty i kupiæ szybko tani± lornetkê za 200 z³. Problem w tym, ¿e za 2-3 lata lornetka ta nie bêdzie nadawa³a siê do u¿ytku i aby czerpaæ przyjemno¶æ z obserwacji bêdziemy musieli kupiæ kolejn±. Kupimy troche lepsz±, wydamy kolejne 200-300 z³ i po kilku latach sytuacja siê powtórzy. Zastanówmy siê wiêc na samym pocz±tku czy nie bêdzie op³acaæ siê nam bardziej zakup jednej dro¿szej ale dobrej lornetki renomowanej firmy. Taka lornetka s³u¿yæ bêdzie nam przez dziesi±tki lat nawet wtedy, gdy bêdziemy mieli ju¿ upragniony teleskop. Lornetka bêdzie do niego ¶wietnym uzupe³nieniem, nigdy siê jej nie pozbêdziemy i nie przestaniemy prowadziæ obserwacji przy jej pomocy. Kupuj±c jedn± dobr± lornetkê wydamy niewiele wiêcej pieniêdzy ni¿ kupuj±c kilka kiepskich. Zalet± tego rozwi±zania bêdzie jednak fakt, ¿e od samego pocz±tku bêdziemy mieli sprzêt najwy¿szej klasy i frajdê z jego u¿ywania.

Jakie parametry powinna mieæ nasza pierwsza lornetka? Na pocz±tek skupmy siê na tym czego nie nale¿y kupowaæ. Straty ¶wiat³a w lornetce mog± byæ generowane przez ró¿nego rodzaju gad¿ety zupe³nie zbêdne w astronomii. Nie warto wiêc kupowaæ lornetek ze zmiennym powiêkszeniem (tzw. lornetek typu zoom), w których ze wzglêdu na du¿± ilo¶æ ruchomych soczewek mamy ograniczone pole widzenia oraz gorsz± jako¶æ i jasno¶æ obrazu. Z podobnych przyczyn nie nale¿y kupowaæ lornetek ze stabilizatorem obrazu, aczkolwiek jako¶æ optyki nowych lornetek Canona ze stabilizacj± obrazu jest bardzo wysoka, jak zreszt± i ich cena, zwalniaj± one nas wprawdzie na krótk± metê z konieczno¶ci posiadania solidnego stywu ale p³acimy za to naprawdê wysok± cenê

Na jakie parametry musimy zwróciæ uwagê, kupuj±c lornetkê? Oto najwa¿niejsze z nich:

OBIEKTYW - Poniewa¿ w obserwacjach astronomicznych najwa¿niejsza jest ilo¶æ zbieranego ¶wiat³a, która jest tym wiêksza im wiêkszym obiektywem dysponujemy, to w³a¶nie obiektyw lornetki i jego ¶rednica jest podstawowym parametrem, na który nale¿y zwróciæ uwagê. Nie polecamy w zwi±zku z tym zakupu lornetek o ¶rednicy obiektywu mniejszej ni¿ 50 milimetrów. Dobrym rozwi±zaniem w astronomii s± wiêc instrumenty o obiektywach z zakresu 50-100 milimetrów, które daj± rozs±dny zasiêg za rozs±dn± cenê. Bior±c jednak pod uwagê fakt, ¿e nasza druga lornetka powinna mieæ obiektyw o ¶rednicy od 7 do 10 cm, ta pierwsza powinna byæ mniejsza i najlepiej skupiæ na obiektywie od 50 do 63 mm.

POWIÊKSZENIE - Powiêkszenie to jeden z najczê¶ciej demonizowanych parametrów. Faktem bowiem jest, ¿e maksymalne powiêkszenie, które jeste¶my w stanie utrzymaæ z rêki wynosi oko³o 15 razy i nie nale¿y ekscytowaæ siê lornetkami powiêkszaj±cymi 30 czy 40 razy. Lornetki o powiêkszeniu wiêkszym ni¿ owe 15 razy powinny byæ ju¿ umieszczane na statywie lub posiadaæ dobry i niestety drogi stabilizator obrazu i s± odpowiednie dla tej drugiej, wiêkszej lornetki, któr± kupimy w przysz³o¶ci. Ta pierwsza ma byæ instrumentem przegl±dowym o du¿ym polu widzenia, a to uzyskamy tylko dla powiêkszeñ z zakresu 7-15 razy.

¬RENICA WYJ¦CIOWA - Wiemy ju¿, ¿e nasza pierwsza lornetka powinna mieæ obiektyw od 50 do 63 milimetrów i powiêkszenie od 7 do 15 razy. To jak± kombnacjê powiêkszenia i ¶rednicy obiektywu wybierzemy bêdzie mia³o wp³yw na ¼renicê wyj¶ciow± i sumaryczn± jasno¶æ otrzymywanego obrazu,. ¯eby przekonaæ siê jakie rozmiary ma nasza ¼renica sfotografujmy j± po prostu przy pomocy aparatu cyfrowego (wiêcej szczegó³ów tutaj). Je¶li jednak zdecydujemy siê na zakup lornetki o ¼renicy 7 milimetrów (czyli modeli 7x50, 8x56, 9x63) musimy pogodziæ siê z tym, ¿e w pe³ni wykorzystamy jej mo¿liwo¶ci tylko podczas ciemnej nocy obserwuj±c z dala od ¶wiate³ miejskich. W o¶wietlonym terenie czy te¿ w dzieñ, kiedy nasza ¼renica bêdzie mia³a rozmiar wyra¼nie mniejszy ni¿ 7 milimetrów, nie wykorzystamy w pe³ni rozmiaru naszego sprzêtu. Musimy te¿ wzi±c pod uwagê fakt, ¿e w drugiej po³owie ¿ycia nasza ¼renica zmniejsza siê i nawet zaadoptowana do ciemno¶ci nie osi±ga ju¿ rozmiaru 6-7 milimerów. Dlatego najlepszym wyborem na ma³± przegl±dow± lornetkê bêdzie sprzêt o ¼renicy wyj¶ciowej 4-6 milimetrów.

PRYZMATY - Lornetki buduje siê w dwóch podstawowych systemach zwi±zanych z u³o¿eniem pryzmatów. System prostszy i bardziej popularny nazywany jest, od nazwiska w³oskiego optyka, systemem Porro. W tej konstrukcji pryzmaty s± przesuniête wzglêdem siebie, co powoduje, ¿e o¶ obiektywu znajduje siê na trochê innej linii ni¿ o¶ okularu. W drugim systemie, zwanym po polsku dachowym (ang. roof), obiektyw oraz pryzmaty i okular s± ustawione w jednej linii. Daje to bardziej zwart± budowê i wyra¼nie mniejsze rozmiary lornetki ni¿ w systemie Porro. Zaleta ta jest wa¿na dla np. mi³o¶ników sportów ekstremalnych, alpinistów, my¶liwych czy ornitologów, którzy biegaj± z lornetk± po lesie czy górach i ceni± sobie jej niewielkie rozmiary. Cecha ta jest natomiast ma³o wa¿na dla astronoma, który i tak najczê¶ciej swój sprzêt umieszcza na statywie. Cen± za kompaktowe rozmiary jest wiêkszy stopieñ komplikacji optyki w systemie dachowym oraz ciemniejszy obraz z mniejszych zwykle pryzmatów dachowych .

Podsumujmy wiêc. Nasza pierwsza przegl±dowa lornetka powinna mieæ powiêkszenie 7-15 razy, obiektyw 50-63 mm i ¼renicê wyj¶ciow± 4-6 mm oraz byæ lornetk± z pryzmatami Porro ze szk³a BaK-4. Z najpopularniejszych modeli dostêpnych na rynku wszystkie te warunki spe³niaj± lornetki o parametrach 10x50, 10x56, 11x56, 12x56, 10x60, 12x60 i 15x60.

Jako drug± lornetkê do tego zestawu polecam co¶ o parametrach 15x70, 16x70, 15x80, 20x80, 20x100 czy 25x100. Oczywi¶cie to czy najpierw kupimy drug± wiêksz± lornetkê czy te¿ teleskop zale¿y ju¿ tylko od nas.

Na sam koniec chcia³bym zauwa¿yæ, ¿e wszystkie rady zawarte w tym tek¶cie opieraj± siê o moje wieloletnie do¶wiadczenia w obserwacjach nieba przy pomocy wielu lornetek i teleskopów. Zaproponowany powy¿ej wybór zarówno lornetki mniejszej jak i wiêkszej, jest wyborem czysto subiektywnym i inne osoby, w zale¿no¶ci od gustu i upodobañ obserwacyjnych, mog± polecaæ inne rozwi±zania.

KOMA

Jest to pozaosiowa pola widzenia odkszta³ca ona obrazy gwiazd, które przyjmuj± kszta³t przecinka lub litery "V".

Wielko¶æ komy dla przyk³adu lustra parabolicznego(tzw. korektory Rossa lub Wynne'a).
Dobrej klasy obiektywy, nawet achromatyczne mo¿na zaprojektowaæ tak aby by³y wolne od komy i nazywamy je wtedy Aplanatami.

KRZYWIZNA POLA (ang. field curvature)

Soczewka bêd±ca obiektywem prostegoEfekt ten jest dodatkowo potêgowany przez nieodpowiednio dobrane ekulary z krzywizn± pola o tym samym znaku co obiektyw.
Mo¿na tak zaprojektowaæ i dobraæ okular aby mia³ krzywiznê pola o tej samej wartosci liczbowej ale o przeciwnym znaku i wtedy krzywizny obrazu siê pokryj± i uzyskamy ostry obraz w ca³ym polu widzenia, taka sztuczka jest z powodzeniem stosowana w drogich i dobrych okularach Naglera.[/color]

OBIEKTYW (ang. objective)

Uk³ad najczê¶ciej dwóch lub trzech soczewek lub luster jest podawana najczêsciej w milimetrach w parze z powiêkszeniem. Przyk³adowo lornetka 7x50 powiêksza 7 razy i ma obiektyw o ¶rednicy 50mm. Lornetka 20x80 powiêksza 20 razy i ma obiektyw o ¶rednicy 80mm. Ta druga choæ jest tylko 1.6 raza wiêksza od pierwszej, zbiera ju¿ 2.56 raza ¶wiat³a wiêcej i pozwala przez to zobaczyæ gwiazdy o jedn± wielko¶æ gwiazdow± s³absze (patrz zasiêg).

W lornetkach stosuje siê obiektywy achromatyczne, semi-aopchromatyczne i apochromatyczne, a tak¿e soczewki asferyczne.

W przypadku teleskopów astronomicznych lub niektórych obiektywów fotograficznych obiektywem mo¿e byæ nie tylko soczewka ale tak¿e zwierciad³o z napylon± cienk± warstw± aluminium.

OKULARY (ang. eyepieces)

Okular to czê¶æ uk³adu optycznego (teleskopu, lunety, mikroskopu, lornetki) najbli¿sza oku obserwatora. S³u¿y do powiêkszenia obrazu uzyskiwanego przez obiektyw i skierowania równoleg³ej wi±zki promieni do ¼renicy obserwatora. Najprostszym okularem jest zwyk³a soczewka rozpraszaj±ca lub skupiaj±ca. Nie jest jednak ona stosowana ze wzglêdu na ca³± masê aberracji, które powstaj± przy jej zastosowaniu.
Najwa¿niejsze parametry opisuj±ce okular to jego ogniskowa i widome pole widzenia. Ogniskowa okularu odpowiada za powiêkszenie naszego instrumentu, bowiem powiêkszenie jest zdefiniowane jako stosunek ogniskowej obiektywu do ogniskowej okularu. Natomiast widome pole widzenia przek³ada siê na prawdziwe pole widzenia, bowiem widome pole podzielone przez powiêkszenie daje prawdziwe pole widzenia instrumentu. Warto zwróciæ tak¿e uwagê na maksymaln± odleg³o¶æ ¼renicy wyj¶ciowej od okularu (czyli parametr zwany potocznie Eye Relief).

W przypadku teleskopów system ¶rednic okularów jest ujednolicony i spotykamy siê najczê¶ciej z trzema ¶rednicami oprawy okularów: 0.965, 1.25 i 2 cale.

Poni¿ej prezentujemy opis kilku najbardziej popularnych typów okularów:

OKULAR HUYGENSA - sk³ada siê z dwóch soczewek p³asko-wypuk³ych skierowanych stronami p³askimi w stronê oka. Odleg³o¶æ miêdzy soczewkami równa jest po³owie ich ogniskowych. Uk³ad ten zapewnia niewielkie pole widzenia na poziomie 30-40 stopni (rozs±dnej jako¶ci jest jednak pole o rozmiarze oko³o 25 stopni). Pozwala na wyra¼ne zmniejszenie aberracji chromatycznej w p³aszczy¼nie prostopad³ej do osi optycznej i redukcjê komy.

Jego zastosowanie w astronomii jest niewielkie ze wzglêdu na ma³e pole widzenia i stosunkowo du¿e aberracje optyczne. W przesz³o¶ci mia³ jednak zastosowanie w d³ugoogniskowych refraktorach (o ¶wiat³osile f/10 lub wiêkszej), a obecnie stosowany jest bardzo czêsto w tanich mikroskopach.

Maj±c tylko dwie soczewki uk³ad ten jest stosunkowo wolny od szkodliwych refleksów

OKULAR RAMSDENA - sk³ada siê z dwóch soczewek p³asko-wypuk³ych zwróconych do siebie powierzchniami zakrzywionymi. Odleg³o¶æ miêdzy soczewkami równa jest w przybli¿eniu ogniskowej jednej z nich. Pierwsza p³aszczyzna ogniskowa wypada poza kolektywem przez co okluar Ramsdena s³abo radzi sobie z aberracj± chromatyczn±, ale pozwala na ³atwe umieszczenie podzia³ki lub np. krzy¿a nitek na jednej z powierzchni soczewek.

Uk³ad ten zapewnia niewielkie pole widzenia na poziomie 30-40 stopni z czego rozs±dnej jako¶ci jest obszar o ¶rednicy 25-30 stopni.

Maj±c tylko dwie soczewki uk³ad ten jest stosunkowo wolny od szkodliwych refleksów

OKULAR KELLNERA - jest ulepszon± wersj± okularu Ramsdena. Zamiast pojedyñczej soczewki ocznej

D³ugoogniskowe okulary Kellnera charakteryzuj± siê ostrym i jasnym obrazem. Krótkoogniskowe Kellnery nie s± godne polecenia ze wzglêdu na bardzo ma³±, niekomfortow± odleg³o¶æ ¼renicy wyj¶ciowej, co dyskwalifikuje je z powa¿niejszych, astronomicznych zastosowaniach. Dodatkowo okluary te charakteryzuj± siê du¿± dystorsj± pola.

Zastosowanie trzech soczewek pozwoli³o na uzyskanie pola widzenia na poziomie 40-50 stopni.

Okular Kellnera jest bardzo czêsto spotykany w lornetkach.

OKULAR REVERSED-KELLNER (RKE) - jest ulepszon± wersj± okularu Kellnera, w której zastosowano pojedyñcz± soczewkê okularow± i dwusoczewkowy zespó³ optyczny jako kolektyw.

W porównaniu ze zwyk³ym Kellnerem uda³o siê uzyskaæ wiêksze pole widzenia (nawet do 60 stopni), lepsz± korekcjê aberracji chromatycznej i dystorsji oraz wiêksz± odleg³o¶æ ¼renicy wyj¶ciowej . Podobnie jak w zwyk³ym Kellnerze, ze wzglêdu na dosuniêcie kolektywu do p³aszczyzny ogniskowej obiektywu, bywaj± problemy z utrzymaniem czysto¶ci soczwki kolektywu.

OKULAR STEINHEILLA (MONOCENTRYCZNY) - okular sk³adaj±cy siê z trzech grubych soczewek o wspólnym ¶rodku krzywizny. Zalet± tego uk³adu jest brak odbiæ (soczewki s± sklejone ze sob±, co ogranicza liczbê granic powietrze-szk³o), kontrastowy i ostry obraz oraz spore Eye relief siêgaj±ce 80% ogniskowej okularu. Du¿a dystorsja ogranicza jednak u¿yteczne pole widzenia do 25-30 stopni. Ponadto powstaj± straty ¶wiat³a w grubych soczewkach, bowiem ca³y uk³ad potrafi byæ czêsto grubszy ni¿ ¶rednica soczewek.

Stosuje je sie jako dobrej jako¶ci krótkoogniskowe okulary do obserwacji planetarnych oraz doskona³e lupy.

OKULAR PLOSSLA (Inaczej symetryczny) - okular, w którym zarówno kolektyw jak i soczewka okularowa s± dwusoczewkowymi achromatami, w których wewnêtrzne soczewki s± zbudowane ze szk³a typu crown. Zapewniaj± pole widzenia na poziomie 40-50 stopni i komfortowo odsuniêt± ¼renicê wyj¶ciow± .

Daje du¿e i jasne pole widzenia o dobrej ostro¶ci, ale z zauwa¿aln± dystorsj±. Jest w pe³ni achromatyczny.

OKULAR SUPER-PLOSSL - okular, w którym zarówno kolektyw jak i soczewka okularowa s± dwusoczewkowymi achromatami dodatkowo przedzielonymi soczewk± obustronnie.

OKULAR ORTOSKOPOWY (ABBEGO) - okular, w którym kolektyw sk³ada siê z a¿ trzech soczewek. Kolektyw wspó³pracuje z pojedyñcz± soczewk± oczn±i bardzo skutecznie likwiduje aberracjê chromatyczn±. Wad± tego typu okularów jest stosunkowo niedu¿e pole widzenia (na poziomie 35-45 stopni).

Stosuje je sie jako wysokiej jako¶ci okulary "Planetarne". Rzadko spotyka siê okulary ortoskopowe o ogniskowych wiêkszych ni¿ 30mm, ze wzglêdu na du¿e straty ¶wiat³a w grubych soczewkach kolektywu.

OKULAR ERFLE - skomplikowany okular z³o¿ony z 5-6 elementów, maj±cych na celu uzyskanie du¿ego pola widzenia (na poziomie 60-85 stopni) o do¶æ wysokiej jako¶ci. Jedyne co mo¿na zarzuciæ tego typu okularom to lekka nieostro¶æ na brzegu du¿ego pola widzenia i znaczny astygmatyzm.
Dobrej jako¶ci okulary Erfle s± stosowane w drogich lornetkach renomowanych producentów.

Tanie i gorzej wykonane okulary tego typu odznaczaj± siê zauwa¿alnym astygmatyzmem.

OKULAR NAGLERA - rysunek obok przedstawia pierwsz± kostrukcjê 6 elementowego okluaru Naglera z 1984 roku. Jego nowsze wersje potrafi± zawieraæ od 7 do 9 soczewek najwy¿szej jako¶ci. Prowadzi to do uzyskania prawie idealnego obrazu o polu widzenia ponad 80 stopni czyli wykorzystuj±cego (albo nawet przekraczaj±cego) mo¿liwo¶ci ludzkiego oka. Niestety pozostaje w nim nie skorygowana w pe³ni dystorsja co jednak nie przeszkadza nam w astronomicznych obserwacjach.

Poni¿sza tabela przedstawia schematyczne podsumowanie w³asno¶ci okularów poszczególnych typów:

OGNISKOWA (ang. focal lenght)

Punkt, w którym przecinaj± siê promienie (lub ich przed³u¿enia) wi±zki równoleg³ej ¶wiat³a po przejciu przez soczewkê lub po odbiciu siê od zwierciad³a nosi nazwê ogniska. Odleg³o¶æ ogniska od wierzcho³ka.

Stosunek ogniskowej obiektywu do ogniskowej okularu daje nam powiêkszenie naszego instrumentu optycznego.

Odwrotno¶æ ogniskowej soczewki nazywamy zdolno¶ci± skupiaj±c± i wyra¿amy j± w dioptriach i wyra¿amy w jednostkach .

POLE WIDZENIA (ang. field of view)

Obszar jaki jeste¶my w stanie zobaczyæ naszym instrumentem optycznym nazywa siê polem widzenia. Mo¿emy je przedstawiæ w postaci k±towej (k±towe pole widzenia) lub liniowej (liniowe pole widzenia). Zale¿no¶ci miêdzy nimi ilustruje poni¿szy rysunek:

K±towe pole widzenia mówi nam jaki k±t odwzorowuje w naszych oczach instrument optyczny. Wyra¿amy je najczê¶ciej w stopniach. Liniowe pole widzenia podawane jest w metrach na 1000 metrów (w Europie i Azji) lub w stopach na 1000 jardów (w USA).

Dok³adny sposób przej¶cia z jednego systemu do drugiego wymaga u¿ycia funkcji trygonometrycznej o nazwie tangens. Dla ma³ych k±tów (pola widzenia lornetek nie przekraczaj± typowo 10 stopni) tangens danego k±ta mo¿na przybli¿yæ samym k±tem wyra¿onym w radianach. Korzystaj±c z tego uproszczenia dostajemy bardzo prost± zale¿no¶c pomiêdzy miar± katow± i liniow±. Aby otrzymaæ pole widzenia w metrach na 1000 metrów trzeba k±towe pole widzenia pomno¿yæ przez 17.5. I tak przyk³adowo, lornetka, której pole widzenia wynosi 6 stopni bedzie mia³a liniowe pole widzenia 6*17.5 = 105 metrów na 1000 metrów. Lornetka o polu 2.5 stopnia bêdzie mia³a pole liniowe 2.5*17.5 = 43.75 czyli 44 metry na 1000 metrów.

Zale¿no¶æ liniowego pola widzenia wyra¿onego w metrach na 1000 metrów od k±towego pola wyra¿onego w stopniach przedstawia poni¿szy rysunek.

Chc±c przej¶æ do jednostek anglosaskich (stóp i jardów) musimy nasz± k±tow± miarê pomno¿yæ przez 52.5. Czyli lornetka o polu widzenia 6 stopni bêdzie mia³a liniowe pole 315 stóp na 1000 jardów.

Poni¿sza tabela przedstawia k±towe i liniowe pole widzenia dla zakresu 0.5-9.5 stopnia z krokiem co 0.5 stopnia.

Tu jest praktycznie wszystko O.K. poza paroma poprawionymi literówkami, gratulujê dobrego dnia :-)

PRYZMAT (ang. prism)

Element uk³adu optycznego w postaci bry³y o p³askich, na ogó³ nachylonych do siebie ¶cianach. Podstawowy typ pryzmatu to szklana bry³a o prostok±tnej podstawie i trójk±tnym przekroju bocznym (pryzmat trójgraniasty). Promieñ ¶wiat³a wnikaj±c do pryzmatu ulega za³amaniu na obu sko¶nych powierzchniach pryzmatu.

Lornetki buduje siê w dwóch podstawowych systemach zwi±zanych z u³o¿eniem pryzmatów (patrz poni¿szy rysunek). System prostszy i bardziej popularny nazywany jest, od nazwiska w³oskiego optyka, systemem Porro. W tej konstrukcji pryzmaty s± przesuniête wzglêdem siebie, co powoduje, ¿e o¶ obiektywu znajduje siê na trochê innej linii ni¿ o¶ okularu. W drugim systemie, zwanym po polsku dachowym (ang. roof), obiektyw oraz pryzmaty i okular s± ustawione w jednej linii. Daje to bardziej zwart± budowê i wyra¼nie mniejsze rozmiary lornetki ni¿ w systemie Porro. Zaleta ta jest wa¿na dla np. mi³o¶ników sportów ekstremalnych, alpinistów, my¶liwych czy ornitologów, którzy biegaj± z lornetk± po lesie czy górach i ceni± sobie jej niewielkie rozmiary. Cecha ta jest natomiast ma³o wa¿na dla astronoma, który i tak najczê¶ciej swój sprzêt umieszcza na statywie. Cen± za kompaktowe rozmiary jest wiêkszy stopieñ komplikacji optyki w systemie dachowym ni¿ w systemie Porro. Wi±zka ¶wiat³a w systemie dachowym jest najpierw rozdzielana na dwie, a potem ponownie ³±czona w jedn±. Aby zrobiæ to dobrze i zapobiec przesuniêciom fazowym zmniejszaj±cym kontrast uzyskiwanych obrazów, elementy optyczne w systemie dachowym musz± byæ najwy¿szej jako¶ci. Odbija siê to oczywi¶cie na cenie. Lornetka typu dachowego, daj±ca obrazy o takiej samej jako¶ci jak lornetka typu Porro, jest oko³o 3-4 razy dro¿sza.

Kupuj±c lornetkê nale¿y zwracaæ uwagê na to, aby jej pryzmaty by³y zbudowane ze szk³a typu BaK-4. U¿ycie tañszego szk³a typu BK-7 powoduje wyra¼ne pociemnienie obrazu na brzegach pola widzenia (patrz tak¿e winietowanie), co spowodowane jest nieefektywnym za³amaniem promienii ¶wietlnych zbieranych przez obiektyw i przechodz±cych przez brzegi pryzmatu.

SEMI-APOCHROMAT

S± to obiektywy sk³adaj±ce siê z dwóch lub trzech soczewek. Dodatkowo s± jednak one czêsto przedzielone warstw± powietrza i do ich wytworzenia u¿ywa siê du¿o bardziej ezgotycznych rodzajów szk³a ni¿ crown i flint, co powoduje zniwelowanie ró¿nicy pomiêdzy ogniskiem promieni niebieskich i czerwonych do warto¶ci mniejszych ni¿ w achroamacie

W semi-apochromatach stosuje siê czêsto wysokiej jako¶ci i drogie szk³a ED (od ang. Extra Low Dispersion) o niskiej dyspersji cz±stkowej (czyli podobnie za³amuj±cego ¶wiat³o o ró¿nej d³ugo¶ci fali).

Innym rodzajem materia³u optycznego stosowanym w semi-apochromatach jest fluoryt (dok³adnie fluorek wapnia CaF2), który ma jeszcze lepsze w³asno¶ci optyczne ni¿ szk³o ED, lecz jest bardzo kruchy i wra¿liwy na szybkie i du¿e zmiany temperatury. Poni¿szy rysunek pokazuje rozrzut ogniska promieni o ró¿nej d³ugo¶ci fali dla obiektywu w sk³ad którego wchodzi zwyk³e szk³o BK7, szk³o ED i fluoryt.

Podaj tu koniecznie ¼ród³o tego dolnego wykresu bo ju¿ gdzie¶ widzia³em go na necie :?

SOCZEWKA (ang. lens)

Soczewka to bry³a przezroczystego materia³u ograniczona powierzchniami kulistymi, parabolicznymi lub walcowymi, maj±ca inny wspó³czynnik za³amania ¶wiat³a ni¿ o¶rodek ja otaczaj±cy. Ze wzglêdu na w³asno¶ci optyczne rozró¿nia siê soczewki skupiaj±ce i rozpraszaj±ce.

Soczewki mog± byæ dwuwypuk³e, dwuwklês³e, wklês³o-wypuk³e, p³asko-wypuk³e i p³asko-wklês³e.

Materia³y u¿ywane do budowy soczewek to szk³o specjalnego gatunku, tworzywa sztuczne, fluoryt, kwarc, german, krzem, fluorek litu, szafir i inne.

Tu jest bezb³êdnie :-) :Wave:

SOCZEWKI ASFERYCZNE (ang. aspherical lens)

Soczewki, których ¶ciany nie s± wycinkiem sfery lecz powierzchniami o wiêkszym stopniu komplikacji. Zastosowanie soczewek asferycznych na na celu zmniejszenie aberracji sferycznej i oczywi¶cie zmniejszenia ostatecznych aberracji ca³ego uk³adu optycznego w którym sie znajduj±.

Zasada dzia³ania soczewki asferycznej jest zilustrowana na poni¿szym rysunku.

Na rysunku zamieñ tylko kolorowe promyczki na czarne bo tak to mo¿e wprowadzaæ w b³±d i poci±gnij dalej powierzchnie tworz±ce a¿ do brzegu soczewki bez tego koszmarnego uskoku :wink:

SPRAWNO¦Æ ZMIERZCHOWA
(ang. twilight factor)

Paramter pozwalaj±cy oszacowaæ jak lornetka bêdzie sprawdza³a siê w obserwacjach podczas kiepskich warunków o¶wietleniowych. Aby go obliczyæ nale¿y powiêkszenie pomno¿yæ przez ¶rednicê obiektywu, a nastêpnie z uzyskanego wyniku wyci±gn±æ pierwiastek kwadratowy. Przyk³adowo lornetka 12x60 bêdzie mia³a sprawno¶æ zmierzchow± wynosz±c± 26.8.

Nie jest to parametr, którym nale¿a³oby sie przejmowaæ lub mocno siê nim sugerowaæ przy wyborze lornetki. Na przyk³ad, lornetka 15x50 ma sprawno¶æ zmierzchow± 27.4, co sugerowa³oby, ¿e w kiepskich warunkach o¶wietleniowych bêdzie sprawowaæ siê lepiej ni¿ lornetka 10x70 (sprawno¶æ zmierzchowa 26.5), co jest jawn± nieprawd±.

Jest to dziwny parametr empirycznie wprowadzony przez producentów i lepiej go nie braæ na powa¿nie pod uwagê w obserwacjach ziemskich obiektów przy zmierzchu czy ¶wicie ale noc± bêdzie siê dobrze przek³ada³ na uzyskany zasieg gwiazdowy lornetki.

Poni¿sza tabela przedstawia sprawno¶ci zmierzchowe dla kilku najczê¶ciej spotykanych typów lornetek.

¦WIAT£OSI£A

¦wiat³osi³a jest odwrotno¶ci± wartosci przys³ony w fotografii i jest to
stosunek ¶rednicy obiektywu do d³ugo¶ci jego ogniskowej. Im mniejsza ¶wiat³osi³a, tym instrument daje ciemniejsze obrazy. Przyk³adowo, obiektyw o ¶rednicy 5 cm i ogniskowej 20 cm ma ¶wiat³osi³ê 1/4. W fotografii natomiast otrzyma³by oznaczenie 4 oznaczaj±ce warto¶æ przys³ony i bêd±ce odwrotno¶ci± ¶wiat³osi³y. Lornetki maj± ¶wiat³osi³y typowo oko³o 1/3-1/5.

W jêzyku angielskim nie ma jednoznacznego terminu, który da³oby siê przet³umaczyæ na polskie s³owo "¶wiat³osi³a". Na soczewkê ¶wiat³osiln± Anglik lub Amerykanin powie po prostu "fast lens".

Tu namiesza³e¶ solidnie i wszystko jest przerobione od nowa :lol:

Reszta korekt i poprawek jutro, bo jeszcze z tego wszystkiego nie zjad³em kolacji 8)

Z ca³ym szacunkiem dla Twojej pracy, gdzie s± te b³êdy merytoryczne? W wiêkszo¶ci
przypadków dodajesz dodatkowe s³owa, rozbudowjesz zdania, masz w±tpliwo¶ci odno¶nie
nomenklatury. To wszystko s± kwestie dyskusyjne. W zasadzie jedyne do czego mogê
siê przyznaæ to uprosczony opis apochrmatu, gdzie napisa³em, ¿e sk³ada siê on z trzech
soczewek. Mia³em na my¶li typowy sprzêt, wiêc zaraz to poprawiê.

Czê¶æ uwag jest zupe³nie nietrafiona, tak jak na przyk³ad nazywanie antireflection coatings
warstwami antyrefleksyjnymi. Wiesz Januszu co po polsku znaczy refleks albo refleksja?
S³ownik ang-pol slowo reflection tlumaczy jako odbicie, refleks albo refleksja. Jak myslisz,
do którego znaczenia odwo³uje siê termin antireflection coatings?

W moim przypadku, je¶li mam do czynienia z dobrymi antireflection coatings, ogarnia mnie refleksja i zachwycam siê nad ich wykonaniem. Nie s± wiêc one takie antyrefleksyjne jak
siê na pocz±tku wydaje :)

Arek


W moim przypadku, je¶li mam do czynienia z dobrymi antireflection coatings, ogarnia mnie refleksja i zachwycam siê nad ich wykonaniem. Nie s± wiêc one takie antyrefleksyjne jak
siê na pocz±tku wydaje :)

Arek

:D :D :D

Jakby¶cie razem pracowali w jakim¶ Instytucie to by siê dopiero dzia³o
:pain10: :whip:
zamiast
:Kwiatek: :buzi: :Beer:
Pozdrawiam
:smoke:

Arku nie bêdê siê z Tob± licytowa³ publicznie o ¶wiat³osi³e ani liczbê zmierzchow± bo nie o to tu chodzi, szybciorem poprawiaj jak leci bo inaczej zmarnujesz moje ciê¿kie godziny pracy przy klawiaturze i ju¿ nie bedê Ciê lubia³ i nic wiêcej poprawia³ :wink:
Reszte poprawiê dzi¶ wieczorem te¿ darmowo dla naszegop wspólnego dobra.
Normalnie za recenzjê bran¿ow± tej objêtosci czy projekty optyczne biorê grub± kasê, wiêc proszê doceñ ¿e to robiê ca³kowicie spo³ecznie i dla naszego wspólnego dobra, nie musisz mnie tam zamieszczac jako oficjalnego korektora, no problem :lol: :lol: :lol:

Wbrew pozorom nasze prywatne kontakty s± bardzo dobre, bo szanuje bardzo Janusza
jako producenta sprzêtu i mi³o¶nika astronomii. Pamiêtam jeszcze prze³om lat 80tych i 90tych kiedy jako licealista obserwowa³em komety w SOKu. Ile bym nie obserwowa³, ile bym nie zarywa³ nocy, to i tak najwiêksz± liczbê obserwacji mia³ Janusz. Cyborg jaki¶, czy co?

Je¶li za¶ chodzi o sprzêt, to jak widaæ ze stopki, sam siê u niego zaopatruje :)

Natomiast jak p³achta na byka dzia³aj± na mnie wypowiedzi insynuuj±ce, ¿e kto¶ jest
g³upi, robi mase merytorycznych baboli, kiedy tak nie jest.

Arek

Januszu, poprawek u Ciebie nie zamawia³em, wiêc p³aciæ Ci za nie nie bêdê. Maj±c chwilê
wolnego czasu, bardzo dok³adnie przyjrzê siê Twoim uwagom i pozwolisz, ¿e poprawiê to
co uznam za stosowne.

Pozdrawiam,
Arek

Panowie dawno i daleko odlecieli¶cie od tematu!
Za³atwiajcie to w innym temacie, albo na priva!
Uszanujcie tego kto wywo³a³ w±tek i nie róbcie sobie tutaj pojedynków... :pain10:

Arku ¼le mnie zrozumia³e¶ bo nie chcê od Ciebie ani z³otówki i napewno nie wezmê za t± nie zamawian± pracê zap³aty, zrobi³em j± z dobrej i nie przymuszonej woli ale widzê ze nie wart jeste¶ ze swoj± dziecinn± postaw± dalszego ¶cierania klawiatury, tym samym koñczê temat i nie bêde Ci siê dalej naprzykrza³, Asta la vista m³odziku, ale o ¿yciu to siê musisz jeszcze niestety du¿o nauczyæ :wink:

[quote="zayzik
Jakby¶cie razem pracowali w jakim¶ Instytucie to by siê dopiero dzia³o
:pain10: :whip:
zamiast
:Kwiatek: :buzi: :Beer:
Pozdrawiam
:smoke:[/quote]
Oj Zayzik Zayzik!!!
Jakby¶my razem pracowali w jakim¶ instytycie to musieli by nas obu wylaæ lub szybko rozwi±zaæ ten Instytut :lol: :lol: :lol: :lol:

A propo Intesa chwalê i chwaliæ bêdê jego optykê poniewa¿ uwa¿am dalej ¿e jest to teleskop po¶redni pomiêdzy lustrem newtona a apochromatem, taki :achromat" bez koloru i z nieco mniejsza ostro¶ci± obrazu spowodowan± samym systemem obarczonym z za³o¿enia spora obstrukcj±. Niemniej jednak dla fotografów nieba i dla obserwatorów z ma³ymi mozliwo¶ciami terenowymi to b.fajny sprzêt. Zreszt± mozna obejrzêc zdjêcia w sieci robione MK66 niektóre sa powalaj±ce (moje zmuszaj± do klikniêcia na inne strony przyznajê :lol: ).

Uwa¿am ¿e maksutov-cass. to w sensie relacji cena-jako¶æ to bardzo dobre rozwi±zanie. Oczywi¶cie wiêksze apertury moga byæ k³opotliwe z uwagi na studzenie. Mo¿e meade 7" jest jakims wj¶ciem ale jego cena b.wysoka. Oglaszam te¿ wszem i wobec ¿e moja oferta sprzeda¿y Intesa jest ju¿ nieaktualna, znala³ ju¿ nabywcê. Za ¶rodki ze sprzeda¿y Intesa motoryzujê teraz Syntê ¿onaka siê ucieszy :sun: :astrobrac: :Boink:

Pozdr.

Gratulujê Andrzeju :!: :!: :!:
Mam nadziejê ¿e tanio takiej pere³ki nie odda³e¶ 8)

Janusz czy jeste¶ moja ¿ona...co¶ tam zostanie z kasy-po motoryzacji Synty mam nadziejê za resztê zakupiæ system napêdowy do LXD-500.
Chcemy sprawdziæ 300D na dipspejsie chorujê na brak aparatu foto dobrze ¿e gwiazdka coraz bli¿ej tylko ¶w.Miko³aj mo¿e siê wpieniæ wtedy rózga i po ptaszkach.
Pozdr.

Pawe³ napisa³:

Wyeplnienie przestrzeni miedzy soczewkami nie jest zadnym tanim chwytem, chociaz pozwala na obnizenie kosztu poniewaz pozwala na rezygnacje z pokryc antyrefleksyjnych na powierzchniach optycznych wewnatrz obiektywu i dodatkowo chroni znajdujacy sie wewnatrz element fluorytowy. Jest to po prostu taki design a dodatkowo wcale nie prosty mechanicznie. Obiektywy olejowe sa produkowane np. przez Zeissa do duzych refraktorow!!!

Oczywi¶cie ¿e nie jest chwytem napisa³em o formie "oszukiwania" w sensie tak naprawdê poprawiania w ten sposób (i tak pewnie wysokiej?) jako¶ci soczewek. Takie firmy jak W.Optic czy Tec rzeczywi¶cie oferuj± wyroby po cenach b.konkurencyjnych w³asnie z takimi separatorami. Mozna sie tylko domyslaæ, ¿e w takim razie proces technologiczny i koszty zwi±zane z wyrobem soczewek by³y nizsze niz w przypadku klasycznych uk³adów.

Nie do koñca przekonuje mnie dlaczego fluoryt wewnêtrzny jest lepiej chroniony przez ciecz (nawet z odpowiedni± ilo¶ci baltika vodka w oleju :? ) ni¿ powietrze, co do odporno¶ci na wstrz±sy pewnie tak poniewa¿ caly uk³ad jest wtedy "jeden"-ale co z krucho¶ci± fluorytu w ni¿szych temp???????

Tutaj jest przytaczany ju¿ (hurraoptymistyczny) wykresik W.Opt. raczej chyba sugeruj±cy ni¿ stwierdzaj±cy ró¿nicê w korekcji ab. chromatycznej w uk³adzie 2 i 3 soczewkowym:
http://www.william-o...cope/FLT110.htm

Pozdr.

Andrzeju trzeba zaufaæ fachowcom, skoro twierdz± ¿e olej lepiej chroni fluoryt ni¿ powietrze to tak zapewne jest bo po co by robili dro¿sze obudowy z uszczelnieniami, dla picu :roll: 8)
Co do lepszej korekcji Trypletu od Dubletu to sprawa jest oczywista bo jedna soczewka wiêcej pozwala w dobrze zaprojektowanym uk³adzie lepiej usun±æ nawet szcz±tkowe aberracje wy¿szych rzêdów 8)

Janusz, tyle pojêæ wyja¶ni³e¶, wiêc proszê o jeszcze jedno - Chromacor ?? To jest zagadka.

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mizuyashi.htw.pl