Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze
Temat: Teleskop s³oneczny LUNT LS60THa/B600
(D=60mm; F=500mm)
Na wstêpie chcia³em serdecznie podziêkowaæ firmie Delta Optical za udostêpnienie
sprzêtu do oceny.
Zarazem muszê ostudziæ apetyty - nie jest to jaki¶ wyczerpuj±cy test, a tylko subiektywna mini-recenzja.
W zestawie za oko³o 3 tys. z³ jest OTA z k±tówk± 1,25’’ - ca³o¶æ w tekturowym
pude³ku z piankowym dopasowanym wype³nieniem. Walizeczki nie ma – mo¿na j± ewent.
dokupiæ we w³asnym zakresie i doci±æ piankê na brzegach (a to ³atwo zrobiæ), aby
dopasowaæ do walizeczki. Co do okularów - astroamator na ogó³ ju¿ ma ich ca³y
zestaw, ale pocz±tkuj±cy bêdzie musia³ jakie¶ dokupiæ.
Bardziej dotkliwy jest brak szukacza - zw³aszcza dlatego, ¿e przewidziano tu
tylko mocowanie nietypowe – prawdopodobnie z marszu bêdzie pasowa³ tylko taki szukacz
jak jest w SolarMax’ach Coronado.
O solidnym wykonaniu samego sprzêtu ju¿ sporo napisano. Ja dodam, ¿e dekiel
obiektywu jest gruby, metalowy i wkrêcany na gwint, a tubus nie jest ca³kiem
bia³y ale w per³owy "rzucik", delikatnie mieni±cy siê na s³oñcu. Ten egzemplarz
mia³ focuser Crayforda - bardzo solidny i komfortowy, z dodatkow± ga³eczk±
precyzera. Moim zdaniem lepszy nie jest potrzebny w teleskopie do 1 cia³a
niebieskiego.
W Luncie jest jeszcze dodatkowe pokrêt³o do zestrajania filtrów Ha – jednego
wewn±trz tubusa z drugim w k±tówce. Oznaczenie B600 prawdopodobnie dotyczy
¶rednicy (6 mm) tego drugiego filtra. Jest jeszcze model B1200 o wiêkszym
¶wietle. Na pewno wszystko to jest gdzie¶ opisane w specyfikacjach na sieci, ale
wybaczcie - w tej chwili nie mam ochoty wnikaæ w takie szczegó³y.
Tubus uchwycony jest obejm± typu „TeleVue” skrêcan± na ¶ruby ampulowe i
dostosowan± do gwintu statywowego. Dlatego najpierw osadzi³em teleskop na
statywie AZ3 – to jedyny sprzêt z posiadanych przeze mnie, jaki ma uczciwe
mocowanie statywowe (por. zdjêcie). Uczciwe tzn. takie, ¿e wystarczy krêciæ
¶rub±, a nie trzeba sprzêtem. Widoki by³y na tyle interesuj±ce, ¿e zdo³a³y
przyci±gn±æ moj± lepsz± po³owê :)
PART II
Celowanie w S³oñce bez szukacza nie jest komfortowe, ale „dajemy radê”. Próbujê
okularów: LET 20mm, SWAN 15mm, LV 10mm, LV 5mm. S³oñce w Ha prezentuje siê
oczywi¶cie jako soczy¶cie czerwona pomarañczka.
Pierwszy okular daje za ma³e powiêkszenie (25x). W drugim (33,3x) widzê
naj³adniej granulacjê – pomarañczka nie jest g³adka ale ma „skórkê" z miejscowymi
pociemnieniami. Powierzchnia jest jednak bardzo jasna i nie tak ³atwo obserwowaæ
szczegó³y. Mimo wszystko granulacja wydaje siê silniej zaznaczona ni¿ przez
zestaw: filtr Solar Continuum plus folia Baadera lub klin Herschela.
Poniewa¿ od d³u¿szego czasu panuje na S³oñcu ca³kowite "bezplamie", wiêc kierujê
uwagê na obrze¿e w poszukiwaniu protuberancji. Bardzo krótkie do¶wiadczenie z
teleskopem s³onecznym sugeruje, ¿e protuberancja to zjawisko stosunkowo czêste i
³atwe do zaobserwowania (albo mia³em szczê¶cie). Oczywi¶cie czasem bywaj±
„protki” wypasione, a czasem skromniejsze.
Plam nie widzia³em, byæ mo¿e Lunt daje tu co¶ ekstra. Ale w±tpiê, bo plamy s±
przecie¿ ³adnie widoczne przez foliê Baadera, któr± mo¿emy zaaplikowaæ do
apertury du¿o wiêkszej ni¿ 60 mm, a wiêc rozdzieliæ wiêksze szczegó³y.
Je¶li protka jest dorodna, to do pewnego stopnia widaæ jej strukturê wewnêtrzn± -
pasemka ja¶niejsze i ciemniejsze. W 3-cim okularze (50x) granulacja siê gubi, ale mo¿na
wyra¼niej zobaczyæ strukturê protuberancji - zw³aszcza tych wiêkszych i
ja¶niejszych.
W ostatnim okularze (100x) pasemka tak bledn±, ¿e praktycznie s± niewidoczne, a
wszystkie szczegó³y rozmywaj± siê. Dlatego skrajne okulary (20 i 5 mm) uzna³em za
ma³o u¿yteczne do Lunta, ale byæ mo¿e da³oby siê u¿yæ tych ogniskowych, gdyby
okulary lub warunki by³y lepsze. Natomiast okulary 15 i 10 mm sprawdzi³y siê
dobrze.
Poni¿sze zdjêcia zrobiono kompaktem Canon Ixus przez okular 15mm. Nie s± one niestety
ca³kiem ostre i podkre¶lam, ¿e ZDJÊCIA NIE UKAZUJ¡ WSZYSTKICH SZCZEGÓ£ÓW
WIDOCZNYCH GO£YM OKIEM - w³a¶ciwie jest to tylko s³abe i niewyra¼ne odbicie
tego co widaæ w okularze, ale nie dysponujê lepszym. Tym nie mniej na pierwszym zdjêciu
widaæ ¶lady granulacji (miêdzy "godz." 12 a 3) oraz protuberancjê (tu¿ przed godz. 6).
Na drugim widaæ protubernacjê trochê powiêkszon± zoomem (t± z godz. 6).
Obserwacja z AZ3 nie jest komfortowa - trzeba goniæ rêcznie szybko uciekaj±ce
S³oñce. Gdy s± chmury S³oñce siê gubi i trzeba je odszukiwaæ, co bez szukacza
jest do¶æ niewygodne. St±d naturalny impuls by posadziæ Lunta na CG5 z napêdem.
Ale Lunt ma tylko gwint statywowy.
----------------------------------------------------------------------
Tu ma³a dygresja: w standardowych obejmach tubusa jest/bywa ¶ruba statywowa z
pokrêt³em dociskaj±cym (mo¿na od biedy nakrêciæ na to aparat foto ale trzeba
krêciæ samym apratem albo rozmontowywaæ ca³o¶æ - dziadostwo). Pomy¶la³em
jednak, aby wkrêciæ tê ¶rubê w standardowy adapter do monta¿y CG 3-5. Powinno
powstaæ wtedy krótkie i mocne po³±czenie statywowe. I có¿ - ¶rodkowy gwint
adaptera pasuje do ¶ruby, ale jest on zbyt d³ugi, w wystaj±cej os³once (por.
zdjêcia). Przez to ³eb ¶ruby nie chowa siê do koñca i wystaje nad powierzchniê
adaptera (wiêc adapter bêdzie siê kiwa³ w monta¿u) a z drugiej strony gwintu
starcza tylko na pokrêt³o dociskaj±ce i ju¿ nic nie zostaje na sprzêt.
A wystarczy³oby skróciæ gwint wewn. w adapterze lub nawierciæ w nim sto¿kowe
wg³êbienie, aby ³eb ¶ruby siê schowa³ i wszystko by³o Ok. Czy nikt tego nie
przemy¶la³, nikt nie próbowa³ przez tyle lat?!? Niepojête!?!
Ale w³a¶ciwie nawet gdyby ¶ruba pasowa³a do tego adaptera, to powsta³oby
zaledwie wy¿ej opisane, dziadowskie ³±cze zdatne góra do aparatu foto, a nie prawdziwa
g³owica statywowa jak w AZ3.
Ten post by³ edytowany przez
Merak dnia: 02 September 2008 - 00:47
PART III
A wiêc nie têdy droga. Szczê¶liwie mia³em luzem obejmy do tubusa, które kiedy¶
zamówi³em i okaza³y siê za ma³e do ED 80, ale teraz pasowa³y do Lunta 60. Nie mia³em wolnego
dovetaila luzem ale dokrêci³em obejmy do adaptera monta¿y CG. Szczê¶liwie
powsta³y tak krótki rozstaw obejm pasowa³ do krótkiego tubusa Lunta (por.
zdjêcia). Uda³o mi siê wiêc posadziæ Lunta na CG5, ale - jak widaæ na zdjêciach -
konstrukcja Lunta wyklucza zbalansowanie go na monta¿u przy takim mocowaniu
obejmami (centrum mocowania wypada daleko poza ¶rodkiem ciê¿ko¶ci).
Z drugiej strony balans wagowy w przypadku tego sprzêtu nie wydaje siê
krytyczny - tym nie mniej stan nierównowagi jest du¿y.
Przy okazji dodam, ¿e trzeba siê namêczyæ ze ¶rubami ampulowymi przy ka¿dym
zdejmowaniu i zak³adaniu oryginalnej obejmy. Zachodzi pytanie - w imiê czego ludzie
ludziom zgotowali ten los? Czy nie lepsze s± obejmy z moletowanymi nakrêtkami
zakrêcanymi ³atwo go³±, nieuzbrojon± rêk±? Pewnie lepsze, ale furda wygoda bo tu
rz±dzi moda :)
Teraz sytuacja staje siê komfortowa - S³oneczko zawsze jest w okularze, nawet po
godzinnej przerwie na chmury, obiad i co tam jeszcze (oczywi¶cie rate trzeba
przestawiæ z Sidereal na Solar). Pojawiaj± siê nowe protki, ale ju¿ nie robi±
takiego wra¿enia jak te widziane pierwszy raz.
Podsumowanie
Niestety, nie mam porównania nowego Lunta z istniej±cymi ju¿ Coronado. Ale na
zdrowy ch³opski rozum: Lunt 60 mm Single Pass System za 3 tys. z³ wydaje siê byæ
odpowiednikiem coronadowskiego Solar Maxa 60 (lub 70 mm) za kilkana¶cie tys. z³.
Nawet je¶li ten model Lunta trochê ustêpuje SolarMaxom, to ich odpowiednikiem
bêdzie pewnie Lunt B1200 lub Double Pass System za odp. niespe³na 4 tys. lub
ponad 5 tys. z³. Nadal Lunt wypada cenowo b. korzystnie. Je¶li wiêc kto¶ bardzo
chce lub musi zawodowo ogl±daæ protuberancje, to wybór jest chyba oczywisty.
Je¶li jednak chodzi tylko o amatorskie ogl±danie z doskoku, to warto zakup
solarskopu przemy¶leæ – czy to Lunt czy Coronado. Cena bowiem jest znacz±ca, a
sprzêt s³u¿y do obserwacji jednego jedynego cia³a niebieskiego, i atrakcje jakie
oferuje mog± z czasem spowszednieæ. We¼my i to pod uwagê.
Problematyczne wydaje mi siê wyposa¿enie tego ca³kiem sporego
i znacznego wagowo teleskopu tylko w mocowanie statywowe - tu przyda³by
siê solidne obejmy. Widaæ ¿e ze wzglêdu na proporcje OTA by³ z tym problem
i mo¿e st±d ostatecznie takie a nie inne mocowanie.
Je¶li w przysz³o¶ci cena spadnie, albo nie spadaj±c obejmie przyzwoity okular,
odp. szukacz, odp. mocowanie i walizeczkê to zalecenie mo¿e byæ tylko jedno
i powszechne - braæ szybko i w ciemno, bo Lunt nie nad±¿y z realizacj± zleceñ :)
Z drugiej strony nie chcê przesadzaæ we wskazywaniu braków czy niedoskona³o¶ci
- Lunt nie jest doskona³y i dopracowany w ka¿dym szczególe, bo na pewno firmie
chodzi³o g³ównie o stworzenie bud¿etowego solarskopu na bazie etalonu Ha.
I trzeba oddaæ sprawiedliwo¶æ, ¿e to zadanie siê uda³o!
P.S. A liczne inne produkty obecne na rynku ju¿ od lat wydaj± mi siê jeszcze mniej
dopracowane, a jako¶ nikt ich do tej pory nie poprawia...
Doceniaj±c zalety masowej produkcji (dostêpno¶æ i niskie ceny) musimy chyba
pogodziæ siê z jej wadami (niedopracowanie szczegó³ów i szukanie oszczêdno¶ci).
Ale to ju¿ taka ogólna refleksja na marginesie - nie szukajmy doskona³o¶ci bo nie
znajdziemy - chyba ¿e w¶ród wytworów ATM.
Ten post by³ edytowany przez
Merak dnia: 02 September 2008 - 01:08
Super, od dawna nosi³em siê z zamiarem zakupu filtrów coronado pod ED-ka, ale cena skutecznie studzi³a moje zapa³y. Je¿eli wypuszcz± Lunta rzêdu 80mm i recenzjê bêd± OK, to chyba siê skuszê. Chyba, ¿e coronado czuj±c oddech konkurencji (bo by³ w sumie monopolist±) zjedzie mocno z cenami. Tak czy inaczej fajnie, ¿e pojawi³a siê konkurencja!
Ja tu widzê jakie¶ piêkniutkie obserwatorium w tle. Mo¿emy prosiæ o jak±¶ prezentacjê w ramach wymiany do¶wiadczeñ?
E tam, zaraz "piêkniutkie". Typowy domek z odsuwanym dachem kopertowym, stoi ju¿ parê lat.
Co¶ tam wspomina³em nt. na ró¿nych w±tkach (m.in. "kopuly od Uniwersala").
Domek sprawdza siê dobrze, tylko do pilara podszed³em za ma³o rygorystycznie.
Chocia¿ gdyby dospawaæ mu jakie¶ usztywnienia nie by³by taki z³y.
Najgorsze jest to ¿e w tej odleg³o¶ci od centrum Wa-wki (ok. 25 km) jako¶æ nieba
ulega powolnej lecz systematycznej degradacji. Ale jeszcze nie jest tak najgorzej.
Ten post by³ edytowany przez
Merak dnia: 03 September 2008 - 08:50
¶wietnie opracowany artyku³, bardzo przyjemnie siê czyta³o :notworthy:
tak, zamocowanie dovetaila do nietypowych sprzêtów to czasem jedna wielka udrêka,
jeszcze te calowe gwinty dope³niaj± koszmaru, z dobraniem odpowiednich ¶rub
a obserwatorium wspania³e i jeszcze w jakiej niezabudowanej okolicy
po kszta³cie trawnika widaæ, ¿e mo¿e my¶la³e¶ kiedy¶ o wiêkszej kopule? :)
pozdrowienia
attachment £a³. Wersal normalnie!
:dobrze:
Pozdrawiam.
Próbujê okularów: LET 20mm, SWAN 15mm, LV 10mm, LV 5mm. Co by nie mówiæ dobór okularów ma tu swoje znaczenie do uzyskiwanych obrazów. Maj±c za sob± bezpo¶rednie porównanie okularu Coronado Cemax 18mm i LV 18mm Vixena w PST, ten drugi wypad³ s³abo w porównaniu do dedykowanego do PST szkie³ka. Wydaje mi siê ¿e wk³adaj±c do Lunta okularki z serii Cemax widoki bêd± jeszcze bardziej mi³e dla oka ;)
Swoj± drog± przyda³by siê te¶ciæ okularów do teleskopów s³onecznych. Mo¿e jest tañsza alternatywa do Cemaxów.
Dzieñ Otwarty w CAMK.........Przy dobrej pogodzie na tarasie przed wej¶ciem bêd± równie¿ prowadzone obserwacje S³oñca i plam na powierzchni. Wyj±tkow± atrakcj± mo¿e byæ Teleskop s³oneczny LUNT LS60THa/B600 prezentowany przez firmê Delta Optical. ca³o¶æ:
http://www.astrocd.p...dex.php?id=1002Zaraz za³o¿e osobny temat w zlotach i spotkaniach
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plmizuyashi.htw.pl