Amatorska konserwacja tanich wyci�g�w

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

Jak amatorsko zrobi� dobrze swojemu cieniastemu wyci�gowi.
Je�eli znajdziesz w tym artykule nonsensy zg�aszaj je. Moje praktyki wcale nie mus�� byc najlepsze... tak naprawde to wcale nie mus�� byc tez dobre... a w�asciwie to nawet mog� by� z�e, jezeli skupimy sie na przyk�ad na dziale o smarach...

1. Co mo�e byc nie tak.

- Wyci�g kiwa sie na boki.

Mo�liwe przyczyny:

1. Niedoci�ni�ta �ruba kontrujaca.
2. �ruba kontruj�ca w z�ym gwincie regulacyjnym.
3. Niedokr�cona kt�ra� ze �rub mocowania prowadnicy.
4. Niezgodno�� rednic tubusu i tulei wyci�gu.

Jak zaradzi�:

Najcz�ciej przyczyn� jest poluzowane mocowanie prowadnicy (jedna ze �rub ma luz). Tego typu mankament b�dzie odpowiedzialny za kiwanie si� wyciagu w osi poziomej. Powinno by� po jednej �rubie na ka�dym ko�cu szyny prowadnicy. Nale�y je dokrecic tak mocno jak to mozliwe bez odkszta�cania tulei wyci�gu, samej szyny i na tyle na ile pozwala delikatny raczej gwint �ruby mocujacej. Nie dajemy �adnych smar�w na �ruby mocuj�ce.

Gdy wyeliminowalismy problemy z szyn� prowadnicy mo�emy skontrolowac stan �ruby kontruj�cej. Jej dociskiem regulujemy op�r pracy wyci�gu. Je�eli b�dzie ona zbyt s�abo dokr�cona, efektem moze by� w�asnie kiwanie sie tulei wyci�gu w osi pionowej. Nale�y tu pami�ta�, ze mamy tu doczynienia z efektem naczy� po��czonych. Zbyt s�aba kontra zaowocuje kiwaniem pionowym tulei wyci�gu, zbyt mocna, ogromnymi oporami jego pracy. Niczym nie smarujemy �ruby kontrujacej.

Ostatnim i najbardziej z�o�liwym przypadkiem jest niezgodno�c �rednic tulei i tubusu wyci�gu. W takim przypadku kiwanie mo�e byc naprawd� spore i nie b�dzie do usuni�cia za pomoca jedynie regulacji. S� dwie drogi. W wyci�gach o budowie pe�nej, rozwi�zaniem jest wyklejenie tubusu (nie tulei!) warstw� �liskiego materia�u o odpowiedniej grubo��i (teflon, tasma wyk�adzinowa itp.) UWAGA! Wyklejaj�c ca�y tubus pami�ta� o pozostawieniu szczeliny na szyne prowadz�c� (szeroko�� szyny + 3-4mm niewyklejonej przestrzeni z ka�dej strony). Wskazane jest po ca�ej operacji pomalowanie wykleiny na czarny matowy kolor w celu wyeliminowania odblask�w. W wyci�gach o budowie takiej jak na zdj�ciu, mamy doczynienia ze specjalnymi nak�adkami po�lizgowymi otaczaj�cymi tuleje wyci�gu. Tu musimy dostosowa� si� do jego budowy. Dosy� dobrze sprawdza sie naklejanie cienkiego laminatu (przy sporych luzach) lub teflonu (przy niewielkich) na zastane nak�adki po�lizgowe lub na ich siedziska po zdemontowanu zniszczonych/zniekszta�conych oryginalnych nakladek. Nalezy pami�ta�, �e na nak�adkach tych mog� pojawia� si� spore si�y pracuj�ce na niewielkich powierzchniach, wi�c materia� kt�rym wykleimy wyci�g trzeba dobrac z g�ow�. Raczej nie naklejacie nic na docisku regulacyjnym, tu poradzimy sobie �rub�. Mozna u�yc gestego smaru silikonowego lub nieco mniej gestego ale bardziej nieodpornego na mr�z smaru grafitowego do powleczenia nak�adek po�lizgowych. J�eli chcemy osi�gn�� wi�ksz� przecyzje zalecam oliw� zegarmistrzosk� ale ma ona swoje wady. Po pierwsze potrafi wycieka� je�eli polejmy jej zbyt wiele, po drugie wykontrastuje ona wszelkie niedoskona�osci naszego ATMu i samego wyci�gu.

- Wyci�g wysuwa sie pod wi�kszym obci�zeniem:

Mo�liwe przyczyny:

1. Zbyt ma�y docisk rolki do szyny prowadnicy.

Jak zaradzi�:

Dokreci� mocowanie docisku rolki. Tak mocno aby zlikwidowa� samoczynny wys�w (niech w wyci�gu w czasie test�w siedzi najci�zszy zestaw jakiego uzywamy w trakcie obserwacji, pod katem jakich� 75* ). Gdy wyci�g nabierze zbyt mocnego oporu wysuwu, wyregulowa� �rub� kontruj�c�. Czasami wystarczy sama regulacja srub� kontruj�c�. Gdy te zabiegi nie pomog�, odkreci� mocowanie docisku rolki. Sprawdzi� u�o�enie kszta�tki siedziska rolki i ew. wyprofilowa� (zmniejszy� krzywizne). Zmontowa� spowrotem, dokr�ci� odpowiednio �ruby mocowania docisku rolki. Po zabiegu wyregulowa� op�r �rub� kontruj�c�. Mechanizm rolki docisku mo�na spokojnie posmarowa� g�stym smarem silikonowym ale bez przesady. Nie stosowa� w tej cz�ci mechanizmu wyci�gu oliwy zegarmistrzowskiej.

Gdy w/w. zabiegi nic nie da�y musimy uciec sie do ATMu. Czasami skuteczne jest niewielkie podniesienie z�batki prowadnicy. Mozna to osiagn��. Podk�adajac cienki pasek blachy o szeroko�ci z�batki prowadnicy pod t� prowadnice. UWAGA! Podk�adany pasek nie powinien by� szerszy ni� zebatka prowadnicy i powinien by� na ca�� d�ugo�� prowadnicy (nie wygnijmy jej w �uk.). Wskazane jest aby nasza podk�adka by�a z�apana nie tylko na tarcie (pomiedzy doci�niet� zebatk� prowadnicy, a tulej� wyci�gu, ale aby mia�� dwa otwory w tych samych miejscach co zebatka prowadnicy i by�a z�apana przez te otwory srubami mocuj�cymi prowadnic�. Nie smarujemy podk�adki.

- Wyci�g chodzi zbyt opornie

Mo�liwe przyczyny:

1. Zbyt silny docisk �ruby kontruj�cej,
2. Zbyt mocny docisk rolki.

Jak zaradzi�:

Poluzowa� �rub� kontruj�c� lub �ruby mocowania docisku rolki (przewa�nie wystaczy naprawde minimalna zmiana. Czasami warto sprawdzic czy zmiana po�o�enia �ruby kontrujacej do innego gwintu regulacyjne nie przyniesie dobrych efekt�w - UWAGA! ta ostatnia akcja mo�e zaowocowac zmian� osi pracy tulei wyci�gu, szczeg. ostro�nie z decyzja zmiany gwintu regulacyjnego na skrajmy zewnetrzny (ten najblizej okularu). Nale�y tu pami�ta�, �e przy zabawach ze �rub� kontruj�ca mamy efekt naczy� po�acz�nych. Je�eli poluzujemy ja zbyt mocno, mo�emy nabawic sie kiwania pionowego wyci�gu.

Mo�emy te� pobawic si� w posmarowanie, docisku regulacyjnego lub nak�adek po�lizgowych oliwa zegarmistrzowsk� (minimalne ilosci - jedna kropla to az za du�o).

- Wyci�g w trakcie ustawiania ostro�ci nie utrzymuje pola widzenia:

Mo�liwe przyczyny:

1. Wyci�g jest tak tandetny, ze tuleja i tubus nie maja linii prostych.
2. �le przymocowana prowadnica.
3. Zbyt s�abo dokrecone mocowanie prowadnicy.

Jak zaradzi�:

Najcz�ciej przyczyn� jest poluzowane mocowanie prowadnicy (jedna ze �rub ma luz). Powinno by� po jednej �rubie na ka�dym ko�cu szyny prowadnicy. Nale�y je dokr�ci� tak mocno jak to mozliwe bez odkszta�cania tulei wyci�gu, samej szyny i na tyle na ile pozwala delikatny raczej gwint �ruby mocujacej. Nie dajemy �adnych smar�w na �ruby mocuj�ce.

Czasami z�batka prowadnicy jest fabrycznie dokecona zyt mocno. Na tyle, ze zmieni�a kszta�t w lekki �uk. Nalezy wtedy albo nieco j� poluzowa� albo pod�o�y� podk�adke kt�ra ja wyprostuje, Tu juz po rozkr�ceniu nalezy na miejscu obczai� co jest z ni� nie tak.

W przypadku stwierdzenia przyczyny nr. jeden. niewiele mog� doradzi�. To ju� indywidualny ATM. Zale�y co jest w wyci�gu skopane. Generalnie tu nam nie pomo�e �adne smarowanie i regulowanie, trzeba zaingerowa� mechanicznie. Jedyne co mo�esz sprawdzi� to czy zmiana gwintu regulacyjnego �ruby kontruj�cej nie przyniesie jakis efekt�w. To naprawd� trzeba obadac po rozkreceniu wyci�gu, tak na sucho nie bardzo da si� doj�� co i jak.

- Wyci�g pracuje skokowo:

Mo�liwe przyczyny:

1. Uszkodzenia z�b�w z�batki prowadnicy
2. Z�e osadzenie rolki prowadnicy.
3. Uszkodzone ko�o zebat rolki prowadnicy.

Jak zaradzi�:

W przypadku pierwszym niewiele zdzia�asz. Po prostu t�eba by wymieni� prowadnice, tyle, �e nie masz gdzie jej dosta�, tak wi�c... no wiesz... kaplica.

W drugim przypadku mo�esz interweniowa�. Czasami win� ponosz� �ruby mocowania docisku rolki. Np. 2 s� dokrecone bardzo mocno, a dwie s�abiej i ca�a rolka jest nieco przechylona i �lizga sie lub blokuje na prowadnicy. Trzeba ja zamontow�� pod odpowiednim k�tem i b�dzie ok. Raz zetkn��em sie tez z tym, �e sama rolka by�a skrzywiona i blokowa�a w swoim siedzisku... milutkie nie? Czasami przyczyny najbardziej trywialne sa najrzadziej brane pod uwage. Pami�tajcie, ze walcz�c z wyci�giem tej klasy naprawde dziwne rzeczy mo�na spotka�. Brak jednego z�ba w z�batce rolki jest jak najbardziej mozliwy.

- Wyci�g reaguje z op�nieniem na ruch ga�k� ostro�ci:

Mo�liwe przyczyny:

1. Zbyt lu�no osadzona rolka prowadnicy.

Jak zaradzi�:

Dok�ci�. W przypadku zbyt du�ego zwiekszenia oporow wyciagu, doregulowac �rub� kontrujac�. Je�eli to nie pomog�o, gdy w/w. zabiegi nic nie da�y musimy uciec sie do ATMu. Czasami skuteczne jest niewielkie podniesienie z�batki prowadnicy. Mozna to osiagn��. Podk�adajac cienki pasek blachy o szeroko�ci z�batki prowadnicy pod t� prowadnice. UWAGA! Podk�adany pasek nie powinien by� szerszy ni� zebatka prowadnicy i powinien by� na ca�� d�ugo�� prowadnicy (nie wygnijmy jej w �uk.). Wskazane jest aby nasza podk�adka by�a z�apana nie tylko na tarcie (pomiedzy doci�niet� zebatk� prowadnicy, a tulej� wyci�gu, ale aby mia�� dwa otwory w tych samych miejscach co zebatka prowadnicy i by�a z�apana przez te otwory srubami mocuj�cymi prowadnic�. Nie smarujemy podk�adki.

2. Kolimacja wyci�gu

- Jak sprawdzic poprawno�� osiowego osadzenia wyci�gu

Najpor�ciej i najskuteczniej laserkiem kolimacyjnym. Wk�adamy laserek w wyciag, odpalamy i powoli wysuwamy wyci�g. Punkt �wietlny powinien stac w miejscu a nie w�drowa� w kt�r�� stron� - test na osiowo�� osadzenia tulei wyci�gu.

Na skrajnych po�o�eniach wyci�gu obr�cic laser wok� w�asnej osi. Punkt �wietlny powinien pada� ca�y czas w jedno miejsce. Je�eli zatacza k�ka to znaczy �e ca�y wyciag mamy skoszony i zacz�� powinni�my od poprawnego zamocowania go na tubusie teleskopu - test na osiowe zamocowanie ca�ego wyci�gu.

3. Smarowanie i konserwacja

- Jakich smar�w u�y�

Do czyszczenia wyci�gu z oryginalnego towotu raczej nie u�ywa� benzyny, plastikowe elementy wyci�gu mog� si� bardzo zdziwi�. Tak bardzo, �e si� rozlec�! Bia�y spirytus techniczny jest nieco bardziej neutralny. Z tych �atwiej dost�pnych to ten:

Cho� jego czysto�� nie wygl�da mi na perfekcyjna to za�atwia dosy� sprawnie kwestie usuwania smar�w z wszelkiego rodzaju gwint�w itp.

Jak oczy�cilismy nasz wyci�g z towotu made in cesarstwo �rodka, wypada�o by potraktowa� je jakim� przyzwoitym smarem... i zaczyna si� problem. Smar powinien wytrzymywa� mrozy jakie potrafi� zawita� w nasze szeroko�ci geograficzne, wi�c odporno�� na takie -20*C by�a by mile widziana (ca�kiem normalna temperatura obserwacyjna, jakby kto� pyta�... w wieksze mrozy obserwowa�em :) ) Powinien by� raczej g�sty, aby nie wycieka� nam z wyci�gu i nie brudzi� wszystkiego dooko�a (tym bardziej, �e to co trafia do wyci�gu, smaru raczej nie lubi) no i ... kurde, m�wie to wbrew sobie... powinien byc lepki jak ten smar kt�ry przed chwil� usuneli�my. Dlaczego? Bo jak nasz wyci�g ma r�nice element�w dochodz�ce do 1mm �rednicy, linie proste, sa proste tylko z nazwy i nie znajdziemy 2 identycznych z�b�w na kole zembatym rolki, to sami wiecie... Taki smar dobrze maskuje wszelkie niedoskona�osci mechaniczne wyci�gu. Oczywiscie co sie da za�atwicie regulacja, a co si� nie da mo�na pr�bowa� za�atwi� smarem. Np. takim:

Silikonowy jest g�sty, lepki i tak naprawd� r�zni sie od tego chinskiego tym, �e nie zamarza przy -1* tylko w okolicach jaki� -25/-30*C. Grafitowy jest nieco rzadszy i mniej lepki. Zamarza w okolicach -5/-10*C (Jest te� czarny i natychmiast go wida�, pomijaj�c fakt, ze wy�wini wszystko). Oba dost�pne w hipermarketach budowlanych.

A co na precyzyjniejsze elementy? (drobnozwojowe gwinty fi 1mm itp.) No tu sprawdza sie nie�le oliwa zegarmistrzowska. Np. taka jak ta:

Gdzie taka kupi�? Proponuje spyta� w najbli�szym punkcie zegarmistrzowskim gdzie si� zaopatruj� W hipermarkecie raczej ich nie dopadniecie. Kiedy� widzia�em na allegro. (pami�tajcie, ze buteleczka 100ml prawdopodobnie wystarczy wam na ca�e �ycie).

W przypadku braku dostepu do wy�ej wymienionych mo�na pokusi� si� o standardowe WD40.

Ale osobi�cie odradzam. Jest zbyt rzadkie i po kilku tygodniach wy�azi brudz�c wszystko dooko�a. Oczywi�cie nie psikamy rado�nie w wyci�g, tylko na jaka� szmatk� i ni� dopiero przecieramy to, co chcemy nasmarowa�. Niemniej, nie zalecam. Wymieniam aby da� zna�, �e mo�na u�y� jako tymczasowy substytut, gdy jeste�my w podbramkowej sytuacji.

- Co smarowa�, a co nie

Generalnie mo�emy potraktowa� smarem (np. w/w. silikonowym) docisk regulacyjny, zebatk� rolki prowadnicy i siedzisko rolki prowadnicy. Oliw� zegarmistrzowsk� mo�emy potraktowa� (po 1 kropli!) nak�adki po�lizgowe i ew gwint �ruby kontrujacej.

Nie smarujemy tulei wyci�gu, korposu wyci�gu, �rub mocujacych wyci�g, �rub mocowania docisku rolki.

Pozdrawiam.
Ten post by� edytowany przez Hans dnia: 19 October 2006 - 10:31

a moze by tak pisac to na celestii? inni mogli by sie latwiej "wtracac".

a moze by tak pisac to na celestii? inni mogli by sie latwiej "wtracac".

OK. Postaram sie to ostatecznie zamie�ci� i w Bazie wiedzy i w Celestii, ale w Celestii nie mamy dzia�u ATM... Niemniej jak chcecie, mnie wsio rawno gdzie to wydziergam.

Pozdrawiam.

no jak nie, jak tak? :)
http://www.skyscope....r%C3%B3b_to_sam
pozdrowienia

a Hansie, b�dzie ekstra wykaz smar�w, czym smarowa�, �eby jecha�? :szczerbaty:

no jak nie, jak tak? :)
http://www.skyscope....r%C3%B3b_to_sam
pozdrowienia

a Hansie, b�dzie ekstra wykaz smar�w, czym smarowa�, �eby jecha�? :szczerbaty:

Opisze te kt�rych sam u�ywam, do czego i dlaczego . Ale to jest doskona�e pole do popisu dla innych user�w do rozbudowy artyku�u.

A przy okazji jak mamy ATM w Celestii to mo�e i amatorska kolimacje lornetek tam upcha�???

Pozdrawiam.

Nie obawiajcie si�, �e w Celestii co��pogr��y czas. Raczej odwrotnie. To na forum w�tki warto�ciowe z czasem umieraj�. "Za chwil�" b�d�chcia� po��czy� Celesti� z AF. To znacznie u�atwi szukanie informacji.

Co b�dzie? Np. wsp�lny "du�y" search. Szukaj�c na forum wy�wietl� si�wyniki z Celestii i vice-versa. Jest wi�cej pomys��w, kt�re sukcesywnie b�d� wdra�a�. Pojawi� si� te� indeksy warto�ciowych wpis�w w Celestii przypisane kontekstowo np. do w�tk�w.

Pisz� to teraz, �eby�cie czuli, �e je�eli nawet tego jeszcze nie wida�, to baza ro�nie i jak j� wykorzystamy potem, to ju� nasza wsp�lna kreatywno��. Mo�liwo�ci s��ogromne.

Uzupe�ni�em pierwszy punkt, tak to bedzie mniej wi�cej wygl�da�, chyba �e macie jaki� lepszy pomys� na opisanie co i jak.

Pozdrawiam.

O smarach b�dzie jutro albo w �rod�. Musz� obfotografowac moje mazid�a.

Pozdrawiam.

Sko�czone. Jak nie ma uwag to do bazy wiedzy. Jak s� to wypunktowa� i b�dziemy naprawia�.

Pozdrawiam.

no Hansie rewelacja :Beer:
ale mo�e zamiast WD40 lepiej by�oby stosowa� smar do �a�cuch�w rowerowych, ma t� zalet� �e jest lepki i nie sp�ywa

a post naturalnie przenios� zaraz do bazy,
ale daj go tu jeszcze raz bo jak go wytn� to autorem tego topika b�dzie autor nast�pnego posta
skopuj go i tu wklej a ja go przenios�, albo spr�buje jako� podzieli� Tw�j post �eby by� w dw�ch miejscach

2. Kolimacja wyci�gu

- Jak sprawdzic poprawno�� osiowego osadzenia wyci�gu

Najpor�ciej i najskuteczniej laserkiem kolimacyjnym. Wk�adamy laserek w wyciag, odpalamy i powoli wysuwamy wyci�g. Punkt �wietlny powinien stac w miejscu a nie w�drowa� w kt�r�� stron� - test na osiowo�� osadzenia tulei wyci�gu.

Na skrajnych po�o�eniach wyci�gu obr�cic laser wok� w�asnej osi. Punkt �wietlny powinien pada� ca�y czas w jedno miejsce. Je�eli zatacza k�ka to znaczy �e ca�y wyciag mamy skoszony i zacz�� powinni�my od poprawnego zamocowania go na tubusie teleskopu - test na osiowe zamocowanie ca�ego wyci�gu.
Co� mi si� tu nie zgadza, je�eli plamka lasera podczas kr�cenia nim zatacza k�ka, to znaczy �e sam laser jest �le skolimowany, bo kr�cenie kolimatorem nie powinno zmienia� kierunku wi�zki. Na tej zasadzie najpro�ciej kolimuje si� kolimatory laserowe. Nie oznacza to wcale, �e mamy krzywo zamontowany wyci�g. Nie rozumiem te� w jaki spos�b mo�na odr�ni� skoszenie ca�ego wyci�gu i samej tulei. Przecie� w obu wypadkach mamy tak� sytuacj�, �e o� wyci�gu nie jest r�wnoleg�a do osi optycznej teleskopu.

Pozdrawiam
Micha�

Co� mi si� tu nie zgadza, je�eli plamka lasera podczas kr�cenia nim zatacza k�ka, to znaczy �e sam laser jest �le skolimowany, bo kr�cenie kolimatorem nie powinno zmienia� kierunku wi�zki. Na tej zasadzie najpro�ciej kolimuje si� kolimatory laserowe. Nie oznacza to wcale, �e mamy krzywo zamontowany wyci�g. Nie rozumiem te� w jaki spos�b mo�na odr�ni� skoszenie ca�ego wyci�gu i samej tulei. Przecie� w obu wypadkach mamy tak� sytuacj�, �e o� wyci�gu nie jest r�wnoleg�a do osi optycznej teleskopu.

Pozdrawiam
Micha�

Faktycznie, mo�na ten kawa�ek zrozumie� na 2 sposoby. Taki jak opisujesz i mamy wtedy doczynienia z rozkolimowanym laserem i tak jak na rysunku ponizej. Czyli dgy tuleja wyci�gu nie jest walcem / nie jest osadzona osiowo i odchyla nam si� w czasie obrotu w obudowie siedziska (wtedy ca�y laser zatacza kr�gi, a nie jego wi�zka i dostajemy ten sam efekt co przy rozkolimowanym laserku - mia�em kiedys taki efekt na wyci�gu od SkyLuxa)

Niemniej uwaga s�uszna. Opis jest tak nieczytelny, �e wprowadza w b��d. Proponuj� ten fragment:

"Na skrajnych po�o�eniach wyci�gu obr�cic laser wok� w�asnej osi. Punkt �wietlny powinien pada� ca�y czas w jedno miejsce. Je�eli zatacza k�ka to znaczy �e ca�y wyciag mamy skoszony i zacz�� powinni�my od poprawnego zamocowania go na tubusie teleskopu - test na osiowe zamocowanie ca�ego wyci�gu. "

Usun�� z opisu. Nim nie wymy�le jak wyrazi� moje my�li w spos�b czytelny i dopisz� fragment jeszcze raz. Bo tu wgr� wchodzi jeszcze r�zne zachowanie laserka w refraktorach i w wreflektorach.

Dzi�ki za poprawk�.

Pozdrawiam.

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze