Columbus – kratownicowy Newton na Dobsonie „Trzynastocalowy sze¶cio¶rubkowiec” 

Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze

WSTÊP:
W ¿yciu ka¿dego mi³o¶nika astronomii przychodzi chêæ posiadania teleskopu z jak najwiêkszym lustrem. Tak by³o te¿ w moim wypadku. Ci±gle pamiêta³em niesamowite widoki DS-ów z Newtonów 10”-16” pod jod³owskim niebem. Wybór ogranicza³y dwa czynniki. Musia³ to byæ teleskop mobilny – taki, który bez problemu zmie¶ci siê w typowym samochodzie osobowym, da siê przenie¶æ na znaczn± odleg³o¶æ oraz mieszcz±cy siê w moim bud¿ecie. Mam ju¿ C8N, wiêc koniecznie chcia³em przeskoczyæ na rurkê powy¿ej 10” z drugiej strony wiedzia³em jakie gabaryty (i cenê) ma Taurus czy LB 16”. W grê wchodzi³ wiêc jaki¶ 12-calowiec.
Po przeanalizowaniu oferty ró¿nych producentów mój wybór pad³ na bardzo interesuj±c± konstrukcjê naszego forumowego kolegi – JaLego. Kilka tygodni od z³o¿enia zamówienia mog³em osobi¶cie odebraæ moje „maleñstwo” – 13” Columbusa.

DANE TECHNICZNE:
System optyczny: Newton na konstrukcji kratownicowej
Typ monta¿u: Dobson
¦rednica lustra: 330mm
Ogniskowa: 1565mm
¦wiat³osi³a: f/4,75
Dok³adno¶æ lustra: mniej ni¿ 1/16 lambda
Wymiary po roz³o¿eniu: wys. 1620mm, szer. 500mm, g³êboko¶æ: 600mm
Wyci±g: niskoprofilowy GSO
Pow³oki: lakierowanie akrylowe min. 5 razy – elementy drewniane, malowanie proszkowe – rurki aluminiowe
Waga: 21kg z przeciwwag± (dla porównania LB 12” wa¿y 36kg a Sky Watcher suwany 33,5kg
Cena: tyle co LB 12” DELUXE lub 1/3 ceny LB 16”
Zasiêg teoretyczny: 15,1mag.
Rozdzielczo¶æ teoretyczna: 0,43”

WYGL¡D, ROZWI¡ZANIA TECHNICZNE I PRZYGOTOWANIE DO OBSERWACJI:
Z³o¿ony Columbus to w zasadzie jedna wiêksza paczka o wymiarach 60x60x50cm, która swobodnie mie¶ci siê na siedzeniu samochodowym + tuba 15cm x 105cm d³ugo¶ci – mieszcz±ca siê praktycznie wszêdzie. Waga ca³o¶ci pozwala nazwaæ Columbusa mobilnym teleskopem – bez problemu mo¿na przenie¶æ go na odleg³o¶æ 50m (z³o¿onego) i na kilka metrów roz³o¿onego – oczywi¶cie przez jedn± ros³± osobê.


Po roz³o¿eniu zestawu na trzy g³ówne elementy otrzymujemy:
- Podstawê z cel± lustra na p³ozach + 6¶rubek monta¿owych (cela lustra przykryta kontrastuj±c±, dopasowan± pokryw± mocowan± na magnesiki)


- Element górny z LW i wyci±giem przykryty elastycznym dekielkiem – berecikiem


- Jednoczê¶ciow± kratownicê o konstrukcji „harmonijkowej” (genialne rozwi±zanie) mocowan± na trzy ¶rubki do monta¿u i trzy do elementu górnego


Sk³adanie Columbusa w polu ogranicza siê do:
- Przykrêcenia kratownicy do podstawy (3¶rubki – oko³o 2minut)


- Przykrêcenia elementu górnego do kratownicy (kolejne 3¶rubki – oko³o 2minut)


- Na³o¿enia czarnego spandeksowego sweterka (chocia¿ lepiej zrobiæ to po wystudzeniu lustra – oko³o 1minuty)


- Skolimowania teleskopu „metod± hamalow±” (oko³o 1minuty).


Kolimacjê znacznie przyspiesza zaznaczenie jednej nogi kratownicy i ka¿dorazowy monta¿ w identyczny sposób. Kilkakrotnie mia³em tak± sytuacjê, ¿e po skrêceniu kratownicy teleskopu nie trzeba by³o w ogóle kolimowaæ lub wystarczy³o 1/3 obrotu jedn± ze ¶rub kolimacyjnych.
Je¶li ju¿ jeste¶my przy kolimacji, to warto wspomnieæ, ¿e Columbus jest wyposa¿ony w praktyczn± i wygodn± kolimacjê od góry.


Dodatkowo lustro z ca³± cel± mo¿na podnosiæ w obudowie na ¶rubach kolimacyjnych o oko³o 40mm – dziêki temu mamy wiêksze pole manewru z ogniskowaniem ró¿nych okularów w wyci±gu (niestety nie dotyczy to nasadek bino, ale o tym pó¼niej).
Sama podstawa monta¿u sk³ada siê z dwu czê¶ci: obudowanej celi lustra na p³ozach i podstawy monta¿u.


Obrót w pionie na p³ozach zapewniaj± podk³adki teflonowe. Do obrotu w poziomie wystarcz± teflonowe wykoñczenia trzech nó¿ek ¶lizgaj±ce siê po pomalowanej sklejce. Poni¿sze zdjêcie przedstawia podstawê obrócon± do góry nogami.


Do wywa¿enia teleskopu u¿ywam ciê¿arka z hantelka. Pojedyncze okulary przy obserwacjach w pobli¿u horyzontu równowa¿y ciê¿arek 1,25kg. Do bino z barlowem 2” i park± okularów u¿ywam ciê¿arka 2kg. Odpowiedni uchwyt w monta¿u zosta³ przewidziany „fabrycznie”.


Wygodn± regulacjê przy kolimacji zapewnia te¿ praktyczne mocowanie lustra wtórnego. Dodatkowo pa³±kowo wygiêty paj±k zapewnia bezspajkowe, prawie refraktorowe obrazy gwiazd.


Columbus standardowo jest wyposa¿ony w dwie podstawy do szukacza. Wykorzystujê to w ten sposób, ¿e do jednej podstawy montujê sobie oprawê szukacza 30mm w laserkiem zielonym a do drugiej szukacz 8x50. Oczywi¶cie rozwi±zañ tych u¿ywam zamiennie, ale jest mo¿liwo¶æ zamontowania ich tak:


Gotowy do akcji Columbus wygl±da od przodu tak:


WIDOKI PRZEZ COLUMBUSA:
Nie obserwowa³em jeszcze przez Colubmusa pod bieszczadzkim ani jod³owskim niebem, ale to co zobaczy³em na mojej podpoznañskiej miejscówce (z niebem 5,5-6mag) niejednokrotnie przyprawi³o mnie o opad szczêki.
M13 – wielka, rozbita na gwiazdki do centrum – lepsz± widzia³em tylko przez 16” Taurusa.
Veile – piêknie widoczne z filtrem UB (niestety przy tej ogniskowej ju¿ nie w jednym polu widzenia ale osobno) – wspaniale widoczny detal „dymków”
M57 – wypalaj±cy oczy obwarzanek z majacz±c± gwiazdk± centraln±
Pelikan – wyra¼nie widoczny z filtrem LB, podobnie jak Zatoka Meksykañska w NGC 7000
Epsilony – bez problemu rozdzielone przy 68x przy przeciêtnym seeningu
Ksiê¿yc z powalaj±cym detalem, w nasadce bino – fenomenalny efekt 3D (konieczny filtr ¶ciemniaj±cy – np. polaryzacyjny Oriona)
Saturn – niezapomniany widok z bino z majacz±c± ju¿ w kwietniu przerw± Cassiniego
Jowisz – mimo niskiego po³o¿enia nad horyzontem w momentach stabilizacji atmosfery piêknie widoczne pasy i WPC. Wyra¼nie widoczna ró¿nica w powiêkszeniu miêdzy obrazem w okularze 10mm a bino z barlowem 2x i okularami 20mm – czy kto¶ potrafi to wyt³umaczyæ?

PARAMETRY Z U¯YWANYMI OKULARKAMI / POWIÊKSZENIE / POLE WIDZENIA / ¬RENICA WYJ¦CIOWA:
Baader Hyperion 5mm / 313x / 13’ / 1,1mm
Baader Ortho 6mm / 261x / 9’ / 1,3mm
WO UWAN 7mm / 224x / 23’ / 1,5mm
Pentax XW 10mm / 157x / 27’ / 2,1mm
Wide Scan Typ III 16mm / 98x / 51’ / 3,4mm
Astrokrak Lantan SWA 23mm / 68x / 1* / 4,9mm
Kokusai Khoki Widescan II 30mm / 52x / 1*37’ / 6,3mm
WO SWAN 40mm / 39x / 1*51’ / 8,5mm – trochê du¿a, ale obrazy akceptowalne

PIERWSZE ATM – WALKA O OGNISKOWANIE Z NASADK¡ BINO I LUSTRZANK¡:
Od pocz±tku moim celem by³o u¿ywanie Columbusa z nasadk± bino WO bez barlowa oraz robienie zdjêæ lustrzank±. Bino z barlowem 2” bez problemu ostrzy z ró¿nymi okularami – niestety powiêkszenie jest znacz±ce. ¯eby ostrzy³ bez barlowa:
- wymieni³em wyci±g GSO typowy na niskoprofilowy (~30mm zbli¿enia do LW),
- sfrezowa³em pó³okr±g³± podstawê wyci±gu na p³asko (7mm zysku)


- wymieni³em typow± redukcjê 2”/1,25” o wysoko¶ci 12mm na redukcjê z ko³nierzem o wysoko¶ci 3mm (9mm zysku)
Po tych wszystkich przeróbkach uda³o mi siê uzyskaæ ostro¶æ na nieskoñczono¶æ z lustrzank± – rozpocz±³em nawet pierwsze fotoeksperymenty:


Niestety do zogniskowania obrazu z nasadk± bino bez barlowa ci±gle brakuje oko³o 1cm. Nie chcia³bym skracaæ rurek – ci±gle szukam jakiego¶ rozwi±zania.

O kolejnych obserwacjach i usprawnieniach postaram siê informowaæ Was na bie¿±co.



Jest to niew±tpliwie piêkny teleskop, oraz marzenie niejednego astromaniaka...równie¿ moje. Tylko do zakupu teleskopu tej klasy, potrzeba pewnego do¶wiadczenia w astronomii amatorskiej oraz dostêpu do dobrego miejsca obserwacyjnego. Wspania³y teleskop dla do¶wiadczonego astroamatora!
Pozdrawiam
robson

Fajny sprzêt. JaLe wykona³ dobr± robotê ;)

Co do brakujacego centymetra to mo¿e zobacz jaki efekt da najprostszy sposób - podnie¶ LG na ¶rubach kolimacyjnych.


Wyra¼nie widoczna ró¿nica w powiêkszeniu miêdzy obrazem w okularze 10mm a bino z barlowem 2x i okularami 20mm – czy kto¶ potrafi to wyt³umaczyæ?

Dodatkowe 100mm toru optycznego w bino?

Wypa¶ny sprzêt :) I ta cena :blink: Taki majstersztyk za cenê LB czy SW?!
JaLe móg³by doprowadziæ chiñczyków do bankructwa ;)

Pozdr




Co do brakujacego centymetra to mo¿e zobacz jaki efekt da najprostszy sposób - podnie¶ LG na ¶rubach kolimacyjnych.


To by³ mój pierwszy krok, lustro jest na sta³e podniesione na maxa - da³o to ~5mm przybli¿enie do LW.
Ten post by³ edytowany przez jutomi dnia: 05 August 2009 - 11:16
A co konkretnie blokuje dalsze podwy¿szenie na ¶rubach kolimacyjnych? Na fotkach widaæ, ¿e miêdzy LG a baflem jest jeszcze trochê miejsca. Jaka¶ ¶ruba jest za krótka?


A co konkretnie blokuje dalsze podwy¿szenie na ¶rubach kolimacyjnych? Na fotkach widaæ, ¿e miêdzy LG a baflem jest jeszcze trochê miejsca. Jaka¶ ¶ruba jest za krótka?


W tej chwili to chyba tylko kontrnakrêtki. Jak widaæ jest ze 20 mm luzu ale to prze³o¿y siê jedynie na 3mm przybli¿enia do LW. Poza tym nie chcia³bym traciæ tej szczeliny wentylacyjnej - z pewno¶ci± przyspiesza studzenie lustra.

Czy przez skrócenie rurek lub podwy¿szenie LG obawiasz siê winietowania?
Mo¿e wyci±g przykrêæ od wewn±trz klatki LW? Podstawka wyci±gu bêdzie przykrêcona od do³u. Widzia³em kiedy¶ taki myk w necie. Gorzej jak sklejka wjedzie na ga³ki...

Do zogniskowania okularków potrzebny pewnie bêdzie extender, najlepiej 2"/2".
Ten post by³ edytowany przez Pablito dnia: 05 August 2009 - 18:14
Piêkny teleskop! Od niedawna Obsession oferuje co¶ podobnego - wersjê UC.

A jak reguluje siê lusterko wtórne? Nie widaæ ¶rub kolimacyjnych...


Piêkny teleskop! Od niedawna Obsession oferuje co¶ podobnego - wersjê UC.

A jak reguluje siê lusterko wtórne? Nie widaæ ¶rub kolimacyjnych...

¦ruby do regulacji LW widaæ na zdjêciu 1218 ;)

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mizuyashi.htw.pl