Ile proszk�w potrzeba do szlifowania zwierciad�a ? [ATM]

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

Witam,

Tak si� sk�ada �e - podobnie jak Lucjan Newelski - mog� o sobie powiedzie�, i� by�em najpierw uczniem in�. Konstantego Czetyrboka (jednego z pionier�w w Polsce w zakresie wykonywania optyki astronomicznej) i mam na swoim koncie pewn� ilo�� wykonanych zwierciade�. Dlatego dodam tutaj swoje informacje na temat ilo�ci proszk�w potrzebnych do wyszlifowania zwierciad�a.

1. Sprawa ilo�ci granulacji proszk�w. Zgadzam si� z podanymi wcze�niej w innym w�tku opiniami, �e dobrze jest stosowa� kolejne proszki o rozmiarze ok. 2 - 2.5 razy mniejszym od poprzedniego. Jak mamy zbyt du�� r�nic� w wielko�ciach, mo�e si� okaza�, �e szlifowanie drobniejszym zajmie nam nie 1.5 godziny, a 3-4 - szkoda na to czasu. Z kolei przy zbyt ma�ej r�nicy w proszkach, ich ilo�� niepotrzebnie si� zwi�ksza, a ��czny czas szlifowania - r�wnie�. Na og� w PTMA u�ywali�my proszk�w o numerach: 60, 100, 250-300, 500, 1000.
Oczywi�cie mo�na u�ywa� innych proszk�w (np. 250,400, 600, 800). Nie jednak warto np. po proszku (numer) #500 dawa� proszku #600 (etc.) - r�nica jest znikoma.

2. Rozmiar najgrubszego proszku. Jako� nikt wcze�niej nie porusza� tego zagadnienia. Je�li wykonujemy zwierciad�o D=150 mm i o ogniskowej 1500 mm (tzw. "strza�ka" wyniesie poni�ej 1 mm, wystarczy do pierwszego szlifowania proszek #60. Jak podaje Rybarski w swojej ksi��ce, wyszlifowanie zag��bienia mo�e trwa� nawet ponad 10 godzin. Ju� z tego faktu mamy cenn� informacj�, �e ta praca b�dzie trwa� kilka razy d�u�ej, ni� kolejnym proszkiem (np. #100), a wi�c proszku #60 te� trzeba b�dzie kilka razy wi�cej !!
A je�li mamy zwierciad�o o �rednicy 250 mm, a ogniskowa wynosi 1400 mm (takie robi�em dla PTMA) ? Wg��bienie wynosi ju� ponad 2.7 mm, a przy tej �rednicy trzeba b�dzie wyszlifowa� (usun��) znacznie wi�cej szk�a, ni� dla 150 [mm]. I wtedy si� okazuje, �e czas szlifowania mo�e wynie�� ponad 20 godzin, a proszku zu�yjemy tak�e kilka razy wi�cej !
Czym kr�tsza ogniskowa - tym wi�cej proszku, tym d�u�sze szlifowania. Podawanie jednej ilo�ci proszku dla danej �rednicy wprowadza w b��d.
Dlatego od wielu lat przy zwierciad�ach powy�ej 150 mm stosowali�my proszek #40, a do szlifowania 350 mm i wi�kszych zwierciade�, nawet ok. #25 !! (by�o tego p�l wiadra w zapasie...).
Ale uwaga !! To wszystko dotyczy tradycyjnego, centrycznego szlifowania zwierciad�a. Od dawna w naszym Oddziale PTMA stosujemy inna technik� - tzw. szlifowanie mimo�rodowe, kt�re znacznie skraca czas szlifowania, ale r�wnocze�nie powoduje niesferyczno�� powierzchni zwierciad�a. Trzeba to potem staranie usun�� w kolejnym etapie szlifowania. Wykonuj�c swoje zwierciad�o 250 mm potrzebowa�em na "gruby szlif" nieca�e 2 godziny (zamiast 20...) Ale t� metod� polecam tym, kt�rzy maj� ju� pewn� praktyk� w tej pracy, albo - tak jak u nas w PTMA - wykonaj� j� "pod kontrol�".

3. Je�li kolejnym proszkiem po #40 by� #60, zazwyczaj czas szlifowania by� d�u�szy ni� p�niej np. #100 i si�ga� 2 godzin. W ten spos�b mo�na by�o usun�� b��dy powsta�e przy najgrubszym proszku. Usuwanie ich proszkiem #100 trwa�o by dodatkowych kilka godzin.

4. Szczeg�ln� ostro�no�� nale�y zachowa� przy proszkach #500 i mniejszych !! P�yty maj� w�wczas niemi�y zwyczaj sklejania si� ze sob�, a ich roz��czenie, nawet je�li si� to uda, powoduje uszkodzenie powierzchni zwierciad�a. Na dwie p�yty, mi�dzy kt�rymi jest woda z bardzo drobnym proszkiem, dzia�aj� du�e si�y - ci�nienie atmosferyczne - i "poderwanie" jednej z nich do g�ry b�dzie niemo�liwe. Ale nawet je�li w ko�cu uda si� je zsun�� to oka�e si�, �e powierzchnia nosi �lady uszkodze�. Dlaczego ? Bo przy tak ma�ej odleg�o�ci mi�dzy p�ytami dochodzi do po��cze� szk�a przez tzw. "si�y atomowe" i na pewnej powierzchni szk�o obu p�yt ��czy si� w jedn� grubsz� p�yt�.
Je�li chcemy zrobi� przerw� na posi�ek - zdejmujemy zwierciad�o z matrycy !!

5. Kiedy uzna� szlifowanie za zako�czone i przej�� do polerowania ? Przy zwierciad�ach 150 mm zwykle ko�czyli�my na numerze #1000, ale przy zwierciadle 250 mm czasem bezpieczniej by�o sko�czy� na #800. W ka�dym przypadku warto przed�u�y� szlifowanie ostatnim proszkiem. Cz�sto okazywa�o si�, �e przed�u�enie szlifowania o p� godziny, skraca�o potem polerowanie o 2-3 godziny (pomin� tu wskaz�wki dotycz�ce polerowania - to mo�e by� materia� na oddzielny w�tek)..

6. I rady dodatkowe - kupowa� proszki w tym samym sklepie. Inaczej nie tylko mo�emy mie� r�ne proszki (chodzi o ich sk�ad), ale i r�nych rozmiar�w. Mo�e si� zdarzy�, �e proszek #300 w jednym sklepie b�dzie drobniejszy, ni� proszek #350 w innym.
Jeszcze jedno - sprawa czysto�ci proszk�w - nic bardziej przera�aj�cego dla szlifierza, ni� kiedy podczas pracy proszkiem #500 s�yszy zgrzyt... i na zwierciadle ma d�ug� rys� po ziarnie #100 ...Dlatego szczeg�lnie uwa�ali�my podczas zmiany proszk�w na zachowanie czysto�ci stanowiska szlifierskiego. Cz�sto przy drobnych proszkach podnosi�em wysoko r�kawy koszuli, aby nie spad�o "co�" z koszuli.
A jeden z naszych obserwator�w, kupuj�c proszki w sklepie w materia�ami szlifierskimi na w�asne oczy widzia�, jak sprzedawca zwa�ywszy najpierw np. 0.5 kg proszku #100, potem t� sam� �opatk� zanurza� w pojemniku z proszkiem #300 !!!

Ile wi�c kupi� poszczeg�lnych proszk�w, je�li np. szlifujemy zwierciad�o 250 mm ? (zak�adam, �e nie jest to nasze pierwsze zwierciad�o !)
Naj�atwiej odpowiedzie� - w�a�ciw� ilo��... Pami�tajmy, �e karborund to nie sk�adniki wywo�ywacza i mo�e le�e� potem latami - nie zepsuje si�... Bez sensu by�o by kupowa� proszku #1000 w ilo�ci 1 kg (a mia�em taka histori� w fotografii - do zrobienia we w�asnym zakresie wywo�ywacza do fotografii barwnej potrzeba by�o jednego sk�adnika w ilo�ci poni�ej 0.01 g/litr, a w sklepie chemicznym najmniejsza dost�pna ilo�� to 250 g. :o Sprzedawczyni nie zrozumia�a mojej ironii kiedy powiedzia�em. �e nie potrzebuj� wywo�ywacza w obj�to�ci basenu... :ha: ). Za ma�o te� kupi� nie mo�na - co to za "przyjemno��", kiedy w�a�nie nam si� sko�czy� proszek #100 i nie mo�na kontynuowa� pracy a� do czasu dokupienia brakuj�cej ilo�ci. A tu okazuje si� akurat tego proszku zabrak�o w sklepie...

Warto mo�e przyj�� takie ilo�ci dla zwierciad�a 250 mm:
# 40 - 1 kg (je�li nasz najgrubszy proszek to #60 - to wi�cej ni� 1 kg)
# 60 - 0.4 kg
#100 - ok. 250 g
#300 - ok. 150 g
#500 do #1000 - ok. 100 g

I na zako�czenie ciekawostka - dawno temu wykonywa�em seri� zdj�� mikroskopowych zar�wno samych proszk�w, jak i powierzchni zwierciad�a po szlifowaniu kolejnym proszkami. By� to ciekawy materia� - a zdj�cia by�y wykonywane jak ilustracja do przygotowywanej do druku ksi��ki o samodzielnym szlifowaniu zwierciade�. Jak na razie - ksi��ka jeszcze si� nie ukaza�a... :D

Witam,

znalaz�em jedno ze zdj�� mikroskopowych, wykonanych ok. 30 lat temu podczas wykonywania zwierciad�a.
Tu� pod powierzchni� szk�a znajdowa� si� ma�y p�cherzyk powietrza. Podczas szlifowania grubym proszkiem (#40), p�cherzyk "wyszed�" na powierzchni�...

http://members.chello.pl/r.fangor/szlif-dziura.jpg

Tak to wygl�da�o przez mikroskop.
Potem wykonywa�em zdj�cia podczas szlifowania coraz drobniejszymi proszkami, a� do ca�kowitego znikni�cia tej "dziury" podczas polerowania.

Bardzo fajny temat - mo�e ATM zn�w w Polsce ruszy?
Od siebie dodam, �e mam blank 240mm i strza�k� wykona�em tarcz� szlifiersk� oraz karborundem #80 - czyli troch� drobnym jak na t� �rednic�. Mimo to wykonanie strza�ki 2,5mm (nawet za du�ej) zaj�o mi tylko 2,5 godziny. To obrazuje o ile szybsze jest takie szlifowanie od tradycyjnej metody. Nie m�wi�, �e lepsze bo tego nie wiem. Kolega Hermes1937 wspomnia� tu o szlifowaniu mimo�rodowy i niedok�adno�ciach powierzchni z tym zwi�zanych i w zwi�zku z tym mam pytanie:
moje zwierciad�o styka si� z matryc� na brzegach a w �rodku jest d�. Czy mam teraz przej�� na proszek #120 i tym doprowadzi� do mo�liwie najlepsze sfery czy robi� to #80 - nie bardzo chce si� tym m�j blank "wysferowa�'? Na stellafane radz� przej�� na 120 i tu dopiero sprawdza� sfer�.
Pozdrowienia.

Bardzo fajny temat - mo�e ATM zn�w w Polsce ruszy?
(...) Kolega Hermes1937 wspomnia� tu o szlifowaniu mimo�rodowy i niedok�adno�ciach powierzchni z tym zwi�zanych i w zwi�zku z tym mam pytanie:
moje zwierciad�o styka si� z matryc� na brzegach a w �rodku jest d�. Czy mam teraz przej�� na proszek #120 i tym doprowadzi� do mo�liwie najlepsze sfery czy robi� to #80 - nie bardzo chce si� tym m�j blank "wysferowa�'? Na stellafane radz� przej�� na 120 i tu dopiero sprawdza� sfer�.
Pozdrowienia.

Je�li istotnie zwierciad�o i matryca stykaj� si� g��wnie brzegiem, a w �rodku nie - ma tendencje do tzw. zacinania si� - prosta metoda to odwr�ci� miejscami po�o�enie zwierciad�a i matrycy (czyli zwierciad�o na dole). Nale�y szlifowa� kr�tkimi ruchami - najwy�ej 1/4 �rednicy (tak na marginesie - cz�sto pocz�tkuj�cy wykonuj� zbyt d�ugie ruchy zwierciad�em - nawet do po�owy �rednicy !!) Podczas tego odwrotnego szlifowania zwierciad�o b�dzie bardziej szlifowane w strefach brzegowych i w ko�cu zwierciad�o i matryca b�d� mia�y identyczny kszta�t (prawie sferyczny).
Nale�y pami�ta�, �e podczas tej korekty wyd�u�a si� ogniskowa zwierciad�a, trzeba potem zn�w szlifowa� "normalnie" aby ponownie skr�ci� ogniskow�.
Je�li kolega jest na etapie szlifowania proszkiem #80 - to oczywi�cie szlifowa� odwrotnie tym proszkiem - b�dzie bardziej skuteczne (nawet o godzin� pracy).
Ten post by� edytowany przez Hermes1937 dnia: 11 November 2008 - 21:15

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze