Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze
0. Wstêp
Teleskopu u¿ywam od grudnia 2005r, otrzyma³em go jako nagrodê w konkursie astronomicznym Wi¯. Ca³a seria teleskopów Meade/Bresser Messier by³a wtedy zupe³n± nowo¶ci± na rynku i nie by³o zupe³nie wiadomo czego siê po nich spodziewaæ. Niby to dobrze znany Meade, ale z drugiej strony badziewny Bresser... Przekonajmy siê wiêc ile warty jest ten chiñski mieszaniec.
http://img76.imageshack.us/img76/286/img4862az5.jpg
1.Dane techniczne (wymiary, masy, sk³ad zestawu)
Ciekaw± w³asno¶ci± tego teleskopu jest jego ¶wiat³osi³a - f/9.4. Wiêkszo¶æ refraktorów 120mm na rynku ma ogniskow± 1000mm i jest znacznie ja¶niejsza (f/8.3) co teoretycznie skutkuje o 20% wiêksz± aberracj± chromatyczn±. Teleskop u¿ywa³em pocz±tkowo z okularami: Plossl 25mm (z zestawu), Plossl 15mm (z zestawu), Celestron (prawdopodobnie RKE) 10mm i Vixen Plossl 6mm oraz z soczewk± Barlowa 2x równie¿ do³±czon± do zestawu. Od marca 2006r. wymieni³em je na nowy zestaw: Vixen Plossl 32mm, Vixen zoom LV 8~24 i Baader Genuine Ortho 6mm, pozostawiaj±c soczewkê Barlowa 2x z zestawu. Pó¼niej dokupi³em k±tówkê 2”, która poprawi³a sztywno¶æ mocowania okularów, choæ nie przynios³a zauwa¿alnej poprawy obrazu. Na koniec do³±czy³ okular Apex 28mm 2".
Waga tuby - ok. 8kg
Monta¿ ze statywem - ok.9kg
Przeciwwaga z prêtem - 4,5kg
D³ugo¶æ tuby: 117cm (bez k±tówki)
W sk³ad zestawu wchodzi:
- refraktor achromatyczny 127/1200
- monta¿ EQ-MON2 (EQ5) na stalowym statywie z pod¶wietlan± lunetk± biegunow±
- szukacz 8x50 z pod¶wietlanym krzy¿em
- okulary Plossl: 10, 15 i 25mm
- achromatyczna soczewka Barlowa 2x/1,25"
- lustrzana nasadka k±towa 90°/1,25"
- redukcja 2"=>1,25"
- pó³eczka na akcesoria, dekiel i za¶lepki
- Instrukcja obs³ugi
- Obrotowa mapa nieba
- Mapa Ksiê¿yca
- Oprogramowanie Cartes du Ciel (freeware)
Bogate wyposa¿enie, umo¿liwiaj±ce rozpoczêcie obserwacji na przyzwoitym poziomie w³a¶ciwie od razu po wyjêciu z pude³ka powoduje, ¿e teleskopy tej serii mo¿na uznaæ za dobry zestaw startowy dla pocz±tkuj±cych.
2.Mechanika i optyka
Teleskop sprawia dobre wra¿enie ogólne, wykonany jest solidnie i dok³adnie, bez ra¿±cych niedoróbek. Nie jest tak pancerny jak TAL 100RS, ale to w koñcu chiñczyk, a ma³e ¿ó³te r±czki lubi± dodaæ trochê plastiku. Daje siê jednak zauwa¿yæ kilka drobnych niedoróbek, o których za chwilê.
Odro¶nik wykonany z aluminium jest zdecydowanie za krótki aby dobrze chroniæ przed ros±. Jego ca³kowita d³ugo¶æ wynosi 14cm, a ponad powierzchniê soczewki wystaje jedynie 10cm. Jest to jednak rozs±dne rozwi±zanie, bo gdyby by³ normalnej d³ugo¶ci to teleskop by³by jeszcze bardziej nieporêczny i nie wszed³ by w poprzek do prawie ¿adnego samochodu. Praktycznie jest on niezdejmowalny (bardzo mocno wci¶niêty na tubê). Wewnêtrzne wyczernienie jest wystarczaj±co dobre. Aby uchroniæ siê przed ros± wykona³em z kawa³ka karimaty przed³u¿enie odro¶nika o d³ugo¶ci 30 cm, wsadzane do jego ¶rodka. Zielona karimata (innej nie by³o) w celu wyczernienia jest obszyta od wewn±trz czarnym materia³em. Dekiel jest dobrze spasowany, wchodzi na zewn±trz odro¶nika. Niestety przy minusowych temperaturach znacznie siê kurczy i bardzo ciê¿ko jest go za³o¿yæ lub zdj±æ. Dlatego te¿ trzeba pamiêtaæ, aby zdj±æ go nieco wcze¶niej (najlepiej przed wyj¶ciem z domu), bo inaczej mo¿e nas spotkaæ niemi³a niespodzianka w postaci dekla zablokowanego na tubie. Na zdjêciu widaæ przed³u¿enie odro¶nika za³o¿one na teleskop:
http://img362.imageshack.us/img362/1254/img5238fx3.jpg
Obiektyw teleskopu jest typowym dubletem achromatycznym Fraunhofera z przerw± powietrzn±. Wszystkie jego powierzchnie pokryte s± warstwami przeciwodblaskowymi mieni±cymi siê na zielono. Brzegi soczewek s± poczernione, jakkolwiek patrz±c od strony szk³a nie s± one zbyt ciemne, a malowanie jest niezbyt starannie. Na brzegach obu soczewek zaznaczono ich optymalne ustawienie wzglêdem siebie.
http://img101.imageshack.us/img101/5762/img7648gy6.jpg
Cela obiektywu jest w metalowa, soczewki s± dociskane plastikowym pier¶cieniem. Istnieje mo¿liwo¶æ kolimacji obiektywu za pomoc± 3 par ¶rub, które jednocze¶nie mocuj± celê do plastikowego elementu ³±cz±cego j± z tub± i odro¶nikiem.
http://img529.imageshack.us/img529/3328/celace8.jpg
http://img101.imageshack.us/img101/9995/celaschematby9.gif
Fabrycznie obiektyw nie by³ w ogóle skolimowany. Cela by³a po prostu doci¶niêta maksymalnie do obudowy, prawdopodobnie w celu ochrony optyki w czasie transportu. Sama kolimacja nie nastrêcza wiêkszych problemów. Do otrzymania idealnego ustawienia trzeba by³o wykonaæ ok. 2 obroty ¶rubami kolimacyjnymi. Nie zauwa¿y³em równie¿ aby kolimacja "ucieka³a", co jest akurat typowe dla achromatów.
Optyka jest dobrej jako¶ci, o czym najlepiej chyba ¶wiadcz± moje obserwacje. Star test nie wykazuje ¿adnych dostrzegalnych wad. Aberracja chromatyczna jest widoczna i nie da siê tego ukryæ, jakkolwiek w moim przypadku w ¿aden sposób nie psuje ona wra¿eñ estetycznych. Kto¶ wychowany na Newtonach móg³by oczywi¶cie stwierdziæ co innego, jednak nie jest tak, ¿e wada ta znacznie utrudnia obserwacje. Jej wp³yw na obrazy najbardziej jest widoczny na Ksiê¿ycu. Wszystkie ciemne struktury, a wiêc przede wszystkim cienie na jego powierzchni s± fioletowe. Ca³kiem niez³ym pó³¶rodkiem jest ¿ó³tozielony filtr fotograficzny zamocowany w wyci±gu. Powoduje on wyra¼ny zafarb, ale sprawia jednocze¶nie, ¿e aberracja chromatyczna nie jest taka dokuczliwa. Na innych obiektach jej wp³yw nie jest a¿ taki silny. Zauwa¿alna jest jeszcze na Jowiszu, Marsie oraz podczas obserwacji Wenus (w tym przypadku efekt pog³êbia dyspersja ¶wiat³a w atmosferze). Saturn dziêki swojej ¿ó³tej barwie nie uwidacznia tej wady a¿ tak bardzo i w³a¶ciwie problem kolorków w przypadku tej planety nie istnieje. Pozosta³e obiekty (poza najja¶niejszymi gwiazdami) s± zbyt s³abe, aby fiolet by³ w ich przypadku dostrzegalny.
Tuba wykonana jest, podobnie jak odro¶nik, z aluminium. Wyczernienie wnêtrza stoi na wysokim poziomie. W ¶rodku znajduj± siê 3 dobrze dopasowane do tuby diafragmy. Tutaj widaæ pewn± niedoróbkê - koñcówki trzech ¶rub z nakrêtkami mocuj±cymi obiektyw i odro¶nik do tuby wchodz± w ¶wiat³o obiektywu i nieco przys³aniaj± jego najbardziej zewnêtrzne czê¶ci. Jest to zauwa¿alne na kr±¿kach dyfrakcyjnych! O ile strata ¶wiat³a jest znikoma, to dyfrakcja na ich brzegach mo¿e nie byæ a¿ tak obojêtna. Najpro¶ciej jest te ¶rubki odwróciæ. Aby siê do nich dostaæ konieczny jest demonta¿ ca³ej celi wraz z obiektywem. Po jej wyjêciu odkrêci³em ¶rubki i wiert³em 8mm rozwierci³em rêcznie otwory wewn±trz tuby tak, aby wpasowa³y siê tam wpuszczane ³epki oryginalnych ¶rub. Po ich za³o¿eniu i dokrêceniu nakrêtek wystaj± jedynie ok.1mm ponad powierzchniê tuby. Efekt widaæ na poni¿szych zdjêciach:
http://img134.imageshack.us/img134/3640/srubki1so0.jpg
http://img238.imageshack.us/img238/1368/srubki2ua2.jpg
Achromatyczny szukacz 8x50 jest przyzwoitej jako¶ci. Nie ma sza³u, ale spokojnie wystarcza do odnajdywania celów na niebie. Szkoda ¿e nie ma wbudowanej k±tówki, ale to nie ta klasa sprzêtu... Stopka mocuj±ca jest nietypowa, w kszta³cie odwróconej litery T. Obejmy posiadaj± w sumie 6 ¶rub kolimacyjnych, z czego 2 górne s± sprê¿ynuj±ce. Znakomicie u³atwia to justowanie szukacza z teleskopem, bo krêci siê tylko 2 ¶rubami, podczas gdy 3 sama kontruje. Szukacz dobrze trzyma o¶, nie zauwa¿y³em problemów z jego rozjustowywaniem siê. Ostro¶æ reguluje siê krêc±c obiektywem i kontruj±cym go pier¶cieniem. Gwint ma nieco za ma³y skok i trudno jest trafiæ w punkt idealnej ostro¶ci. Okular ma pole widzenia ok. 50°, co nie jest rewelacj±, szczególnie ¿e traci ostro¶æ od oko³o jego po³owy. Posiada za to ca³kiem niez³y krzy¿ wygrawerowany na szklanej p³ytce, który jest do¶æ równomiernie pod¶wietlany czerwon± diod±. Ma³y okr±g ma ¶rednicê ok. 10°, na niebie daje to trochê ponad jeden stopieñ, a wiêc podobnie jak pole Plossla 32mm. Jest to bardzo fajne rozwi±zanie, bo to co znajdzie siê wewn±trz okrêgu powinno byæ równie¿ widoczne w okularze. U³atwia to orientowanie siê na niebie przy przechodzeniu z obrazu odwróconego w szukaczu do jedynie odbitego poziomo w teleskopie.
http://img234.imageshack.us/img234/8646/img2505vq9.jpg
Krzy¿ celowniczy w szukaczu
Krzy¿ jednak bardzo czu³y na nieosiowe ustawienie oka i nawet niewielkie odchylenie powoduje spore smu¿enie. Bez pod¶wietlania krzy¿ jest s³abo widoczny nawet na niezbyt ciemnym niebie. LER jest du¿y i komfortowy, muszla oczna jest miêkka i ³atwo siê sk³ada. Dekiel na obiektyw jest lu¼ny i spada nawet przy pochyleniu w dó³. Przyda³oby siê wkleiæ do ¶rodka kawa³ek materia³u. Odro¶nik w szukaczu praktycznie nie istnieje przez co pojawiaj± siê du¿e problemy z roszeniem. Trzeba we w³asnym zakresie wykonaæ przed³u¿enie np. z impregnowanego kartonu.
http://img395.imageshack.us/img395/797/img4898xn4.jpg
Wyci±g to chyba najs³absza czê¶æ teleskopu, nie lata co prawda na boki, ale wykonanie i spasowanie listy zêbatej z zêbatk± jest co najmniej kiepskie. Zêby s± skoszone, co powinno zmniejszaæ luzy, ale niewiele to daje. Mocne doci¶niêcie pokrêt³a do listwy poprawia nieco sytuacjê, ale do krêcenia trzeba u¿ywaæ na tyle du¿ej si³y, ¿e ciê¿ko mówiæ o precyzji... Wnêtrze jest wyczernione nieco gorzej ni¿ reszta elementów, ale dodatkowe diafragmy w wyci±gu do¶æ skutecznie niweluj± odblaski. Z zewn±trz rura poryta jest czarnym tlenkiem glinu, ¶lizga siê na plastikowych podk³adkach widocznych na zdjêciu.
http://img208.imageshack.us/img208/9379/wyciagzs7.jpg
Pokrêt³a s± du¿e, przez co do¶æ precyzyjne. Jednak przy ni¿szych temperaturach metal z którego s± wykonane jest zimny i nieprzyjemny w dotyku. Smar to typowe chiñskie mazid³o klej±ce siê do wszystkiego. Mocno gêstnieje na mrozie, wiêc zim± trzeba nieco poluzowaæ zêbatkê ¿eby w ogóle da³o siê ruszyæ wyci±giem. Najgorsze jest chyba to, ¿e wymiana np. na WO praktycznie nie wchodzi w grê Mocowanie wyci±gu jest zespolone z tub± i konieczna by³aby przeróbka ca³ego tego elementu. Bez tokarki i sporego zaciêcia ATM'owego nie ma szans... Wyci±g dociskany jest ¶rub±, która w moim egzemplarzu mia³a zniszczony gwint i nie da³o siê jej odpowiednio dokrêciæ. Trzeba by³o ponownie nagwintowaæ otwór i przerobiæ ¶rubê. My¶lê, ¿e jest to jednostkowy problem.
Do teleskopu do³±czona jest zwyk³a lustrzana k±tówka 1,25". Jej obudowa wykonana jest z plastiku, wyczernienie wewn±trz jest dobre. Jednak ma pewien mankament - brzeg tulei 1,25" pokryty jest metaliczn± farb± i bardzo mocno siê b³yszczy, co mo¿e powodowaæ odblaski. Wystarczy jednak zeszlifowaæ zewnêtrzn± pow³okê papierem ¶ciernym, ¿eby odkryæ czarny, matowy plastik. Ró¿nica widoczna jest na zdjêciach.
http://img151.imageshack.us/img151/7521/tulejkaro8.jpg
Pow³oka lusterka to aluminium utwardzane kwarcem (teoretyczna sprawno¶æ ok. 87%). Po pewnym czasie wymieni³em k±tówkê na model 2". Poza zwiêkszeniem sztywno¶ci nie zauwa¿y³em wiêkszych ró¿nic w obrazach.
W zestawie znajduj± siê trzy okulary o ogniskowych 10, 15 i 25mm. S± to zwyk³e Plossle z polem ok. 50* Ich obudowy wykonane s± z metalu. Trac± ostro¶æ na brzegach w odleg³o¶ci ok. 2/3 promienia od ¶rodka pola, pokryte s± b³êkitnymi warstwami przeciwodblaskowymi. Otrzymywane obrazy s± ca³kiem przyzwoite. Zestaw jest prawie parafokalny ze sob±, wymagaj± jedynie niewielkiego przeostrzenia. 25mm i 15mm s± do¶æ komfortowe, do 10mm trzeba ju¿ mocno przyklejaæ oko aby obj±æ ca³e pole widzenia. Zestaw uzupe³nia achromatyczny Barlow 2x w plastikowej obudowie. Nie jest on rewelacyjnej jako¶ci, ale nie pogarsza znacz±co obrazów. Bardzo ³adnie wspó³pracuje po wyd³u¿eniu go o 5cm (krotno¶æ wzrasta do ok. 3x) z zoomem LV Vixena. ¦wietnie spisuje siê ten zestaw na Ksiê¿ycu, w jaki¶ niezrozumia³y dla mnie sposób znacznie minimalizuj±c fiolet na krawêdziach i w cieniach kraterów. Do³±czone okulary i barlow zapewniaj± spor± gamê powiêkszeñ, ich jako¶æ jest wystarczaj±ca do satysfakcjonuj±cych obserwacji, jednak dopiero lepsze okulary pozwalaj± teleskopowi pokazaæ pe³niê swoich mo¿liwo¶ci.
http://img122.imageshack.us/img122/8458/img4940jd3.jpg
G³owica paralaktyczna nazwana przez producenta MON-2 jest nieco zmodyfikowanym klonem EQ-5. Teleskop mocowany jest na standartowy dovetail Synty, blokuje siê go za pomoc± dwóch ¶rub: du¿ej g³ównej i ma³ej kontruj±cej. W osi DEC nie ma wyczuwalnych luzów, mikroruch chodzi p³ynnie. Ciêgno jest wystarczaj±co elastyczne, pokrêt³o jest du¿e i precyzyjne. Przeciwwaga ma masê 4,5kg i jest w pe³ni wystarczaj±ca, aby zrównowa¿yæ teleskop z ciê¿kimi akcesoriami. W osi RA równie¿ nie daje siê wyczuæ wiêkszych luzów. Hamulec fabrycznie by³ ¼le ustawiony i po zaci¶niêciu do koñca monta¿ nie blokowa³ siê ca³kowicie i móg³ siê dalej krêciæ. Musia³em go nieco przestawiæ. ¦limak w osi RA zamocowany jest w obudowie bez ¿adnych podk³adek, metalowe powierzchnie tr± ze sob± jedynie na smar. Pomimo tego nawet po mocnym skrêceniu chodzi on do¶æ lekko.
http://img122.imageshack.us/img122/1601/img4893ul4.jpg
G³owica MON-2
Wszystkie elementy mechaniczne wysmarowane s± typowym chiñskim, kasuj±cym luzy, klej±cym siê do wszystkiego smarem. Wewn±trz widaæ równie¿ standartowe przyk³ady chiñskiego partactwa: opi³ki metalu a nawet lataj±cy luzem kawa³ek miêkkiej blachy o d³ugo¶ci prawie 8mm! Zmotoryzowanie monta¿u zwyk³ym napêdem SkyWatchera wymaga niestety jego przeróbek. Niezbyt du¿ych, ale trzeba mieæ w domu pi³kê do metalu i odrobinê wprawy. Producent chcia³ siê zabezpieczyæ przed stosowaniem innych napêdów ni¿ dedykowane i zastosowa³ nieco mniejsze ³o¿e mocuj±ce i d³u¿sz± ¶rubê.
http://img139.imageshack.us/img139/1627/naped1ad2.jpg
Problem z³ego dopasowania standardowego napêdu EQ-5 i monta¿u MON-2
Tak wiec p³ytkê mocuj±c± napêd trzeba przyci±æ w szeroko¶ci o ok. 3mm na ca³ej d³ugo¶ci. Aby to zrobiæ trzeba wcze¶niej wyj±æ silnik. ¦rubê wystarczy wymieniæ na odrobinê d³u¿sz±, niekoniecznie imbusowa, mo¿e byæ zwyk³y krzy¿ak, o ile mamy odpowiednio d³ugi ¶rubokrêt.
W zestawie znajduje siê pod¶wietlana lunetka biegunowa, która podobnie jak w szukaczu wzór ma wygrawerowany na szklanej p³ytce. Zaznaczony jest na niej biegun pó³nocny wraz z lini± i miejscem w którym po poprawnym ustawieniu powinna znajdowaæ siê gwiazda polarna. Zaznaczony jest równie¿ uk³ad 4 gwiazd w Oktancie dla pó³kuli po³udniowej.
http://img508.imageshack.us/img508/450/img2507co5.jpg
Widok przez lunetkê biegunow±
Zakrywka lunetki biegunowej, któr± wsadza siê do otworu w g³owicy, do¶æ lu¼no siedzi na swoim miejscu. Dodatkowo znacz±co kurczy siê przy niskich temperaturach i ³atwo j± wtedy zgubiæ. Lepiej wiêc zostawiæ ten element w domu.
Statyw zbudowany jest na bazie rur ze stali nierdzewnej o ¶rednicy 1,5", wysuwana czê¶æ jest blokowana dwoma ¶rubami. Nogi zakoñczone s± gumowymi nak³adkami. G³owicê mocuje siê pojedyncz± ¶rub± z pokrêt³em przypominaj±cym korkoci±g. Jednak po mocnym dokrêceniu g³owicy do statywu przy próbie odkrêcenia zamiast ¶ruby odkrêca siê samo pokrêt³o. Aby temu zapobiec trzeba przewierciæ siê przez pokrêt³o i ¶rubê i wbiæ w ten otwór metalowy klin. Skutecznie uniemo¿liwia to odkrêcanie siê pokrêt³a od ¶ruby. Nogi po³±czone s± trzema do¶æ solidnymi plastikowymi poprzeczkami które schodz± siê w miejscu mocowania, równie¿ plastikowej, pó³eczki na akcesoria. W miejscu mocowania nóg do g³owicy nie ma wyczuwalnych luzów. W najni¿szej pozycji statyw jest wystarczaj±co sztywny. Dopiero po roz³o¿eniu nóg do maksymalnej wysoko¶ci zaczyna siê problem ze sztywno¶ci± i drganiami. Drewniany statyw teodolitowy oferuje podobn± sztywno¶æ jak ten stalowy w najni¿szym po³o¿eniu. G³ówn± jego zalet± jest to, ¿e umo¿liwia dowolne ustawienie wysoko¶ci g³owicy nad ziemi± bez obaw o stabilno¶æ ca³ej konstrukcji. Przy standardowym statywie, bez wysuwania nóg, okular czasami wypada nam poni¿ej wysoko¶ci wzroku piêciolatka. Na teodolicie nie ma tego problemu.
http://img396.imageshack.us/img396/8281/img4895li3.jpg
Stalowy statyw
Ca³o¶æ dostarczana jest w dwóch do¶æ du¿ych kartonach: jeden z monta¿em i przeciwwagami, drugi z tub± optyczn± i akcesoriami. Wszystko jest solidnie zapakowane w styropian i g±bkê oraz folie zabezpieczaj±ce. Do refraktora do³±czona jest instrukcja obs³ugi w jêzyku polskim opisuj±ca budowê oraz sk³adanie teleskopu Newtona... S± w niej na szczê¶cie wzmianki o pos³ugiwaniu siê refraktorami. Instrukcja napisana jest dobrze, obja¶nione s± w niej podstawowe zagadnienia potrzebne pocz±tkuj±cemu do rozpoczêcia obserwacji, a nawet opis kolimacji Newtona! Oprócz tego do teleskopu do³±czona jest p³yta z Cartes du Ciel, bardzo kiepska mapa Ksiê¿yca oraz niewielka obrotowa mapa nieba. Niestety nigdzie nie jest opisany sposób pos³ugiwania siê ni±...
3.Mobilno¶æ i wygoda u¿ytkowania
Messier R-127L jest do¶æ du¿y i ciê¿ki (d³.ok.1,2m, masa 8kg), monta¿ równie¿ swoje wa¿y wiêc z mobilno¶ci± jest u niego nie najlepiej. Na pewno nie jest to typowy teleskop do plecaka, chocia¿ mo¿na by powiesiæ sobie tubê na plecy w jakim¶ specjalnym worku, wzi±æ monta¿ i akcesoria w rêkê i przej¶æ z tym kawa³ek drogi. Nie by³oby to jednak ani przyjemne ani wygodne. Jednak je¿eli posiada siê samochód to problemu ju¿ prawie nie ma. Prawie, bo teleskop jest do¶æ d³ugi i nie wejdzie w poprzek do ka¿dego samochodu. W moim Fiacie Uno ledwo mie¶ci siê na tylni± pó³kê. Mo¿na go jeszcze po³o¿yæ wzd³u¿ samochodu ale wymaga³oby to solidnego przypiêcia go pasami je¿eli chcemy dowie¶æ go na miejsce obserwacji w niezmienionym stanie.
Jak w ka¿dym refraktorze obserwacje obiektów w zenicie nie s± zbyt wygodne ze wzglêdu na niskie po³o¿enie okularu, w tym modelu szczególnie daje siê to we znaki, poniewa¿ jest bardzo d³ugi. Jednak odpowiednio wysokie ustawienie statywu do¶æ skutecznie rozwi±zuje problem. Podobny problem z obserwacjami w zenicie wystêpuje przy u¿ywaniu szukacza.
D³ugo¶æ teleskopu sprawia przede wszystkim problemy przy obserwacjach balkonowych. Ustawiaj±c go na standartowym statywie na moim balkonie 160x90cm w wielu pozycjach okular wypada albo w dziwnym miejscu ale zahacza o okno albo parapet. Bardzo mocno ogranicza³o to obszar dostêpnego do obserwacji nieba. Wzoruj±c siê na rosyjskich s³upach do TAL-ów kupi³em na z³omie rurê stalow± o ¶rednicy ok. 80cm (nowe mo¿na dostaæ jedynie w kawa³kach po 6m...). Po usuniêciu rdzy i pomalowaniu zamocowa³em j± na balkonie do balustrady dwoma obejmami. Wytoczona przej¶ciówka umo¿liwia zamocowanie na niej g³owicy monta¿u. Dziêki rurze nie mam ju¿ problemów z zahaczaniem okularu o cokolwiek, a na balkonie jest wystarczaj±co du¿o miejsca. Obserwacje w wiêkszo¶ci pozycji s± wygodne. Jedynym mankamentem jest blokowanie tuby przez barierkê przy obserwacji obiektów blisko ¶ciany bloku.
http://img179.imageshack.us/img179/9532/img7223yq3.jpg
Teleskop zamontowany na rurze na balkonie
4. Obserwacje.
Moje warunki obserwacyjne nie s± najlepsze. Z balkonu widzê obszar od NE do SW ograniczony dodatkowo blokami oraz balkonem piêtro wy¿ej. Za¶wietlenie jest zró¿nicowane, najwiêksze jest w kierunku wschodnim (centrum miasta), najmniejsze na po³udniu. Zasiêg gwiazdowy przy dobrej przejrzysto¶ci osi±ga 4mag. Bardzo subtelny zarys Drogi Mlecznej jest sporadycznie widoczny przy wybitnie dobrej pogodzie, ale tylko w okolicach zenitu.
Druga moja miejscówka to dzia³ka kilka kilometrów za miastem. Tam niebo jest nieco lepsze, bo zasiêg osi±ga ponad 5mag. Droga Mleczna jest dobrze widoczna prawie zawsze. Daje to ju¿ spore mo¿liwo¶ci obserwacyjne DS'ów.
4.1. Planety i gwiazdy podwójne
Ze wzglêdu na ma³± ¶wiat³osi³ê i konstrukcjê optyczn± teleskop dedykowany jest przede wszystkim do obserwacji planet. Obserwowa³em nim do tej pory ca³± opozycjê Saturna 2006, Jowisza 2006 i koñcówkê Marsa 2005 oraz 2008.
Wenus
Jej obserwacje s± bardzo trudne, g³ównie z powodu niskiego po³o¿enia nad horyzontem i du¿ej jasno¶ci planety. Przy fazie ok.50% ca³kiem nie¼le by³o widoczne pociemnienie chmur w pobli¿u terminatora.
Mars
W momencie gdy otrzyma³em ten teleskop warunki widoczno¶ci nie by³y ju¿ najlepsze i szybko siê pogarsza³y. Pogoda równie¿ nie by³a moim sprzymierzeñcem. Pierwszy raz kiedy by³o co¶ widaæ ogl±da³em go w styczniu 2006. Jakiekolwiek szczegó³y na tarczy by³y ju¿ wtedy poza zasiêgiem mojego Ta³a 100RS. Jednak Messier pokaza³ swoj± przewagê i przy tarczy wielko¶ci 11" uda³o mi siê dostrzec pewne detale. Wyra¼nie widoczna by³a faza, wynosz±ca wówczas ok. 90% Przy powiêkszeniu 190x uda³o mi siê dostrzec ciemne struktury na jego powierzchni: Mare Sirenium oraz Mare Cimmerium. Niestety czapy polarne odwróci³y siê od nas i nie by³y widoczne. W styczniu 2008r. przy tarczy ¶rednicy 9,4" ca³kiem dobrze by³a widoczna nie tylko faza planety, ale mo¿na by³o równie¿ zauwa¿yæ ciemny obszar Syrtis Major oraz Mare Serpentis i Mare Tyrrhenum.
Jowisz
Pomimo ¶rednich warunków widoczno¶ci tej planety (ma³a wysoko¶æ nad horyzontem) Messier pokaza³ na co go staæ. Widoki Jowisza przez ten teleskop nie raz zapiera³y mi dech w piersiach. W porównaniu do widoku z Ta³a 100RS ilo¶æ widocznych szczegó³ów jest znacznie wiêksza. W teleskopie 100mm Jowisz prezentowa³ siê jako kula z dwoma ciemniejszymi pasami o ró¿nych szeroko¶ciach i intensywno¶ciach. W Messierze równie¿ widaæ dwa pasy równikowe: po³udniowy jest odrobinê ja¶niejszy i bardziej rozmyty ni¿ pó³nocny. Ten drugi przy odpowiednim obrocie planety wyra¼nie dzieli siê na pó³nocny i po³udniowy sk³adnik. Strefa równikowa jest zauwa¿alnie ciemniejsza ni¿ obszary biegunowe, raz widzia³em w niej w±sk±, nieco ciemniejsz± ?kreskê?. W pasach widoczne s± równie¿ ró¿ne nierównomierno¶ci, pofalowania brzegów czy ciemniejsze struktury w ich obrêbie.
http://img142.imageshack.us/img142/7370/rysjowisz3sp8.jpg
Po³udniowa strefa zwrotnikowa jest najja¶niejszym szczegó³em na tarczy i wyra¼nie odcina siê od ma³o wyra¼nego ciemniejszego po³udniowego pasa umiarkowanego. W pó³nocnej czê¶ci taki podzia³ nie jest dostrzegalny: strefa zwrotnikowa stopniowo ciemnieje przez strefê umiarkowanej a¿ do bieguna planety. Na obu pó³kulach obszary: umiarkowany i biegunowy ciemniej± stopniowo przy zbli¿aniu siê do biegunów Jowisza.
http://img142.imageshack.us/img142/3429/rysjowisz2ed4.jpg
WCP ma wygl±d owalu, który jest nieco ciemniejszy ni¿ pas, na którym siê znajduje. Dooko³a planety rozlewa siê nieco fioletowej otoczki.
http://img165.imageshack.us/img165/4261/fotojowisz060613vk3.jpg
http://img296.imageshack.us/img296/3203/fotojowisz080702of5.jpg
zdjêcie wykonane przerobionym HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x z przed³u¿k±
Wszystkie ksiê¿yce Galileuszowe s± widoczne nawet w szukaczu. Ganimedes obserwowany na tle nieba posiada wyra¼n± tarczê, jest wyra¼nie wiêkszy ni¿ gwiazdy.
http://img165.imageshack.us/img165/4967/fotojowisz060511bh1.jpg
zdjêcie wykonane przerobionym HP735 w ognisku g³ównym
Bardzo ciekawie wygl±daj± równie¿ tranzyty ksiê¿yców Galileuszowych. Same satelity nie s± widoczne na tle tarczy, ale ich cienie wrêcz rzucaj± siê w oczy. Ogl±da³em na przyk³ad cudowny spektakl wchodzenia Ganimedesa na tarczê Jowisza. Przez d³ugi okres czasu ksiê¿yc wygl±da³ jak przyklejony do planety i z ka¿d± chwil± stapia³ siê z ni± coraz bardziej. Na zdjêciu widoczny jest cieñ Calisto. Na lewo od niego chyba nawet zarejestrowa³ siê sam ksiê¿yc. Dobrze widaæ uk³ad pasów, bardzo podobny do tego, który mo¿na obserwowaæ wizualnie.
http://img296.images...702of5.jpg[/img
zdjêcie wykonane przerobionym HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x z przed³u¿k±[/center]
[b]Saturn[/b]
Na tej planecie teleskop pokazuje, ¿e jest prawdziwie planetarnym sprzêtem. Warunkiem jest dobry seeing, na który Mesier jest nieco bardziej czu³y ni¿ Ta³ 100RS. Ci±gle jednak nie jest mocno wymagaj±cy pod tym wzglêdem.
Przerwa Cassiniego jest do¶æ oczywistym szczegó³em. W 2006r, kiedy pier¶cienie by³y ustawione bardzo korzystnie by³a wyra¼nie widoczna na ca³ym ich obwodzie. Podczas kolejnej opozycji sta³a siê trudniejsza do obserwacji i niedostrzegalna w pobli¿u planety:
[center][img]http://img134.imageshack.us/img134/7233/ryssaturn3xs6.jpg
Równie¿ kontrastowy cieñ planety na pier¶cieniach jest bardzo dobrze widocznym szczegó³em. Nawet w okolicy opozycji, kiedy by³ bardzo "cienki", uda³o mi siê go dostrzec po obu stronach globu:
http://img266.imageshack.us/img266/7484/ryssaturnmh1.jpg
Nieco mniej wyra¼nym szczegó³em s± pasy równikowe planety oraz pas C widoczny na jej tle. O ile ten drugi jest widoczny nawet przy z³ym seeingu, to do pasów w atmosferze Saturna potrzebne s± nieco lepsze warunki. Pociemnienie obszaru biegunowego dostrzeg³em jedynie kilka razy podczas bardzo dobrego seeingu i dobrej przejrzysto¶ci. Podobnie jest z ró¿nic± jasno¶ci i barwy pier¶cieni - do dostrze¿enia, ¿e zewnêtrzny pier¶cieñ A jest nieco ciemniejszy i bardziej szary ni¿ B potrzebne s± nieco lepsze warunki ni¿ przeciêtnie. Przy dobrym seeingu i przejrzysto¶ci jest siê równie¿ w stanie stwierdziæ, ¿e strefa równikowa jest minimalnie ja¶niejsza ni¿ obszary zwrotnikowe i umiarkowanych szeroko¶ci. Ca³y obraz jest bardzo plastyczny i, jak wiele osób mówi o obrazach w refraktorach, ma g³êbiê, jest "trójwymiarowy".
http://img140.imageshack.us/img140/6959/ryssaturn2gc4.jpg
Z po¶ród bogatej rodziny ksiê¿yców Saturna uda³o mi siê dostrzec Tytana, Rheê, Dione i Tethysa.
Najczê¶ciej do obserwacji tej planety u¿ywam okularu Baadder Ortho 6mm, który daje powiêkszenie 200x. Jest ono ca³kowicie wystarczaj±ce do dostrze¿enia wszystkich opisanych szczegó³ów. Jednak przy gorszym seeingu lepiej sprawdza siê okular o ogniskowej 8-10mm (150-120x). Obraz jest wtedy wyra¼niejszy i bardziej kontrastowy. Przy bardzo dobrym seeingu (powietrze sta³o jak zaklête, ¿adnego falowania) zdarzy³o mi siê obserwowaæ Saturna nawet z powiêkszeniem 400x (Ortho 6mm + Barlow 2x). Jest to ju¿ nieco za du¿o dla tego teleskopu, chocia¿by dlatego, ¿e bardzo trudno jest trafiæ z ostro¶ci±. Przy tak du¿ej skali obraz zaczyna byæ równie¿ nieco rozmyty. Na bardzo dobre warunki rozs±dn± granic± wydaje siê byæ powiêkszenie rzêdu 250-300x.
http://img266.imageshack.us/img266/2092/fotosaturn070201ra2.jpg
zdjêcie wykonane przerobionym HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
Uran
Jest bez problemów widoczny w szukaczu. Ma wyra¼n±, niebiesko-zielonkaw± tarczkê, która jest wiêksza ni¿ inne gwiazdy ju¿ w powiêkszeniu 150x.
Neptun
Jego odnalezienie jest nieco trudniejsze, gdy¿ w szukaczu jest widoczny dopiero zerkaniem. Jego tarcza jest równie¿ mniejsza i bardziej niebieska ni¿ Urana. Mimo wszystko jest ona dobrze widoczna w teleskopie.
Ksiê¿yc
To co ten teleskop potrafi pokazaæ na Ksiê¿ycu ciê¿ko jest opisaæ s³owami. Przy dogodnej fazie w pobli¿u terminatora obraz kraterów sprawia, ¿e cz³owiek zapomina o oddychaniu: cud, miód, malina i truskawki. Obraz jest niezwykle plastyczny, ma siê dos³ownie wra¿enie unoszenia siê nad powierzchni± Ksiê¿yca. Niestety muszê napisaæ, ¿e wra¿enia psuje nieco aberracja. Ujawnia siê ona szczególnie mocno w cieniach, które s± po prostu fioletowe. Ale i tak nie przeszkadza to w obserwacjach nawet z powiêkszeniem 600x. Stosuj±c barlowa x2 z zestawu z przed³u¿k± o ok. 5,5cm i zoomem LV nawet przy tak ekstremalnym powiêkszeniu nie widaæ zbyt du¿ej degradacji obrazu. Obraz kraterów i gór ksiê¿ycowych pozostaje bardzo ostry, a co ciekawe aberracja chromatyczna jest w tym uk³adzie znacznie mniejsza. Nie wiem na ile to zas³uga zmniejszenia jasno¶ci, a na ile jaka¶ cudowna korekcja wad, ale tak faktycznie jest. Szczególnie piêknie prezentuj± siê takie szczegó³y jak Kopernik, Platon, Clavius, Mare Crisium. Piêknym widokiem jest równie¿ ¶wiat³o popielate, które przy ma³ych fazach wrêcz umo¿liwia obserwacjê co wyra¼niejszych struktur na ciemnej stronie Ksiê¿yca. Niektóre z nich przedstawiaj± zdjêcia, które jednak nie s± w stanie w pe³ni oddaæ tego widoku z okularu.
http://img355.imageshack.us/img355/7374/fotomoon0605071jn0.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img355.imageshack.us/img355/6207/fotomoon0605072it1.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img355.imageshack.us/img355/5214/fotomoon0605073jj7.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img355.imageshack.us/img355/7713/fotomoon060704ur9.jpg
Canon A75 w projekcji okularowej przez Plossla 32mm
http://img83.imageshack.us/img83/7596/fotomoon060717nl4.jpg
Canon A75 w projekcji okularowej przez Plossla 32mm
http://img407.imageshack.us/img407/8482/fotomoon061009eq1.jpg
Canon A75 w projekcji okularowej przez Plossla 32mm
http://img407.imageshack.us/img407/2968/fotomoon070327sna8.jpg
mozaika, ka¿de ze zdjêæ: przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img359.imageshack.us/img359/1306/fotomoonsaturn070522ri6.jpg
Zakrycie Saturna przez Ksiê¿yc, Canon A75 w projekcji okularowej przez Plossla 32mm
S³oñce
Obserwacje prowadzi³em z pe³noaperturowym filtrem z folii Baadera. Niestety seeing z balkonu w ci±gu dnia jest bardzo z³y. Zazwyczaj ju¿ przy powiêkszeniu 100x znacznie degraduje obraz, chocia¿ trafiaj± siê te¿ lepsze warunki.
http://img362.imageshack.us/img362/8197/fotosun060123rb3.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
Cieñ plamy jest jednolitym czarnym szczegó³em. Je¿eli wystêpuje pó³cieñ jest on bardzo wyra¼ny i bardziej urozmaicony. Jednak szczegó³em, który robi najwiêksze wra¿enie jest granulacja widoczna szczególnie dobrze przy ¶rednich powiêkszeniach. W dobrych warunkach ca³a fotosfera ma strukturê kaszy, jakby rozsypanego ry¿u.
http://img153.imageshack.us/img153/2365/fotosun0605032ya1.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
¦wietnie wygl±daj± równie¿ pola pochodni fotosferycznych widoczne w pobli¿u brzegów tarczy w obszarach aktywnych. Wzmocnione ¿ó³to-zielonym filtrem du¿e obszary ja¶niejszych komórek robi± ogromne wra¿enie. Aberracja dostrzegalna jest g³ównie na brzegach tarczy s³onecznej, nie rzuca siê w oczy na plamach.
http://img407.imageshack.us/img407/326/fotosun0604262br0.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img153.imageshack.us/img153/8413/fotosun0605031ds9.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
http://img504.imageshack.us/img504/5129/fotosun0605034yx8.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym
http://img142.imageshack.us/img142/4972/fotosun060708bq2.jpg
przerobiony HP735 w ognisku g³ównym + Barlow 2x
Gwiazdy podwójne
Pary takie jak Castor, gamma Leonis czy Albireo nie stanowi± oczywi¶cie ¿adnego problemu dla tego teleskopu.
Alpha GEM (Castor) zaczyna rozdzielaæ siê dopiero przy ok.100x, przy tak jasnej gwie¼dzie widoczny jest fiolet wokó³ g³ównego sk³adnika, ale nie przeszkadza on w obserwacjach. Para najlepiej wygl±da w powiêkszeniu 300x, gdy wyra¼nie widoczne s± kr±¿ki dyfrakcyjne obu sk³adników.
Próbowa³em rozdzieliæ gwiazdê eta Orionis o separacji 1,6" i jasno¶ci sk³adników 3,6mag oraz 4,9mag, a wiêc teoretycznie osi±galna dla teleskopu 117mm. Przy 190x rozdzielenie na dwa sk³adniki nie by³o widoczne. Dopiero powiêkszenie 300x da³o mi przekonanie, ¿e gwiazda jest rzeczywi¶cie podwójna. W chwilach wzglêdnego spokoju atmosfery wyra¼nie widoczne by³y dwie gwiazdy, chocia¿ bez czarnej przerwy miêdzy nimi.
Zeta Orionis o separacji 2,3" podda³a siê znacznie ³atwiej, jej rozdzielenie by³o widoczne ju¿ przy powiêkszeniu 150x
Podobnie by³o z gamma Virginis, któr± od drugiego sk³adnika w momencie obserwacji dzieli³a 1". Przy powiêkszeniu 150x (LV zoom@16mm + Barlow 2x) dostrzegalne by³o wyd³u¿enie gwiazdy w kierunku zgodnym z k±tem pozycyjnym drugiego sk³adnika.
Gwiazda podwójna 49 Leonis pozosta³a nieosi±galna. Pomimo wystarczaj±cej separacji (2,2") du¿a ró¿nica jasno¶ci sk³adników mocno utrudnia jej rozdzielenie. Spodziewa³em siê tego, gdy¿ teoretycznie jest to obiekt w z asiêgu dopiero teleskopu o ¶rednicy 160mm.
Podwójno¶æ Pi Bootis o separacji 5,6" widoczna by³a ju¿ w Plosslu 32mm (37,5x). Gwiazda 44 Bootis (2,1") rozdzieli³a siê dopiero przy 120x, chocia¿ ju¿ przy 80x podwójno¶æ jest dostrzegalna. Dopiero Ortho 6mm (200x) pokazuje wyra¼ne rozdzielenie ze spor± czarn± przerw±. Epsilony Lutni nie stanowi± dla tego teleskopu ¿adnego wyzwania. Nawet nisko nad horyzontem i w przeciêtnych warunkach wyra¼nie rozdzielaj± siê ju¿ w pow. 150x (LV@8mm). Przepiêkna para Albireo rozdzielana jest od najmniejszego powiêkszenia, widoczne s± wyra¼nie dwa kolory sk³adników: ja¶niejszy jest pomarañczowy, s³abszy natomiast b³êkitny. Równie¿ do rozdzielenia Delta Orionis wystarczaj±ce jest powiêkszenie 50x.
4.2. Obserwacje mg³awic
Messier R127-L prezentuje ca³kiem niez³e mo¿liwo¶ci obserwacji obiektów mg³awicowych. Dziêki wiêkszej sprawno¶ci optycznej mo¿na go uznaæ za równowa¿ny Newtonowi 150mm. Co wiêcej, refraktor zapewnia punktowo¶æ gwiazd i wspania³y kontrast.
M3
Z miasta widoczna nawet w szukaczu w postaci niewielkiej mgie³ki. W teleskopie najlepiej wygl±da przy powiêkszeniu rzêdu 100x. Nie uda³o mi siê dostrzec rozbicia na pojedyncze gwiazdy, widaæ za to jej nieregularno¶æ.
M8
Z balkonu nisko nad horyzontem laguna wygl±da mizernie, dostrzegalna jest jedynie najja¶niejsza czê¶æ otaczaj±ca kilka gwiazd. Kszta³tem przypomina trochê kometê. Ciemne pasmo nie jest dostrzegalne.
http://img362.imageshack.us/img362/7408/fotom8060717uo4.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 26x15s 400ISO
M11
Ten obiekt prezentuje siê wspaniale w du¿ych powiêkszeniach (120-150x). Ile tam gwiazd! Gromada jest bardzo gêsta, wygl±da jak gar¶æ skrz±cego siê py³u rozsypanego na niebie. Kszta³t kaczki jest do¶æ trudny do dostrze¿enia, ale na zdjêciu widaæ ca³kiem nie¼le.
http://img142.imageshack.us/img142/8695/fotom11060715xc5.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 17x15s 400ISO
M13
Z miasta jest widoczna wyra¼nie w szukaczu, najlepsza w 60x. Widoczne mnóstwo gwiazd w gromadzie, od ok. po³owy promienia zerkaniem jest siê w stanie wy³uskaæ pojedyncze ¶wiec±ce punkciki.
W dobrych warunkach pogodowych poza miastem obraz jest nieporównywalnie lepszy. Gromada jest bardzo jasna i ogromna, zachwycaj±cy widok. Przy powiêkszeniu 100x rozdziela siê do samego centrum, widaæ po prostu ogromn± ilo¶æ gwiazd, mrowie gêsto rozsypanych iskiereczek gêstniej±ce ku ¶rodkowi. Widok powoduje po prostu opad szczêki. Rysunek nie poka¿e tego w pe³ni, ale jest dobr± namiastk± tego co widaæ w okularze.
http://img167.imageshack.us/img167/3200/rysm13av8.jpg
M15
Obserwowa³em j± poza miastem. Zewnêtrzne obszary rozdziela siê do¶æ ³atwo, jednak centrum pozostaje jednolite w ka¿dym powiêkszeniu - ma du¿± koncentracjê.
http://img167.imageshack.us/img167/6786/rysm15pz7.jpg
M17
Nawet z miasta mg³awicê widaæ ju¿ w szukaczu, w teleskopie daje siê zaobserwowaæ do¶æ jasny, wyra¼nie odcinaj±cy siê od t³a pod³u¿ny kszta³t ?tu³owia? ³abêdzia. Najlepiej widoczny jest przy powiêkszeniu 80x. Zerkaniem mo¿na wypatrzyæ sporo s³absz± ?szyjê? ³abêdzia.
http://img505.imageshack.us/img505/8928/fotom17060717id4.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 44x15s 400ISO
http://img142.imageshack.us/img142/9959/rysm17md0.jpg
M22
Niezbyt jasna gromada, jest jednak ca³kiem spora. W s³abych warunkach miejskich rozdziela siê tylko do 1/3 promienia. Zauwa¿alny jest jej eliptyczny, sp³aszczony kszta³t.
M27
Na miejskim niebie dobrze widoczny jest kszta³t ogryzka z wyra¼nym rozszerzeniem z jednej strony. Najlepiej wygl±da w powiêkszeniu 60x, dobrze kontrastuje wtedy z t³em nieba. Hantle wymagaj± dobrej przejrzysto¶ci powietrza. W dobrych warunkach podmiejskich najlepiej prezentuj± siê chyba w Plosslu 32mm w szerokim otoczeniu gwiazd. Bez problemów widoczny jest g³ówny kszta³t ogryzka i ja¶niejsze zgrupowanie py³u w mg³awicy. Zerkaniem mo¿na dostrzec najs³absze obszary po obu stronach zwê¿enia, widoczne równie¿ na szkicu:
http://img185.imageshack.us/img185/944/fotom27060703zq1.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 64x15s 400ISO
http://img142.imageshack.us/img142/5753/rysm27tp4.jpg
M31
Niestety na mojej dzia³ce obserwowa³em j± tylko w kierunku, gdzie wystêpuje spore za¶wietlenie od miasta. Widoczne jest eliptyczne j±dro ja¶niej±ce ku ¶rodkowi, które przechodzi stopniowo w rozmywaj±cy siê na tle nieba dysk galaktyczny. Byæ mo¿e widzia³em zerkaniem jaki¶ ¶lad ciemnego pasma py³u, ale nie jestem tego w 100% pewien. Bez wiêkszych problemów widoczna jest równie¿ satelitarna galaktyka M32
M35
W mie¶cie najlepsza przy 80x, jest gêsta i z³o¿ona w wiêkszo¶ci z raczej s³abych gwiazd, nieregularna, bez zagêszczenia w centrum.
M39
Do¶æ rozleg³a i niezbyt gêsta gromada, tworzy j± kilkana¶cie lu¼no rozrzuconych gwiazd
M42
Pomimo moich kiepskich balkonowych warunków w porównaniu z Ta³em ró¿nica jest powalaj±ca. Ponad po³owê wiêcej zebranego ¶wiat³a robi swoje nie tylko na tej mg³awicy. Bardzo wyra¼ny jest ciemny pas materii w centrum, zerkaniem dostrzegalne s± dwa s³absze "ramiona" mg³awicy. Pod moim niebem najlepiej prezentuje siê w powiêkszeniu ok. 80x (Plossl 15mm). Trapez rozdzielony bez problemu na 4 sk³adniki przy 48x (Plossl 20mm). W pobli¿u widzia³em równie¿ M43 w postaci s³abej, mocno rozmytej plamy ¶wiat³a.
http://img185.imageshack.us/img185/1058/fotom42070216ex6.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 39x15s 400ISO
M44
¯³óbek najlepiej wygl±da w Plosslu 20mm (48x), zawiera du¿o do¶æ jasnych gwiazd, gromada nie jest zbyt gêsta.
M45
Mój zestaw okularów nie pozwala na odpowiednie obserwacje tej gromady. Nawet w Plosslu 32mm Siostry nie prezentuj± siê one tak okazale jak w dobrej lornetce. Pole takiego okularu jest zbyt ma³e aby obj±æ wszystkie gwiazdy gromady. Tutaj potrzebny by³by jaki¶ szerokok±tny d³ugoogniskowiec.
M51
Pomimo szaro-pomarañczowego t³a nieba poza miastem j±dro jest widoczne ca³kiem nie¼le. Zerkaniem dostrzegalny jest dysk galaktyki oraz s±siednia NGC5159. Ca³o¶æ ma kszta³t przywodz±cy na my¶l gruszkê (a mo¿e tylko by³em g³odny ;) ).
M56
Bardzo s³aba gromada, nawet na ciemnym niebie nie uda³o mi siê jej rozdzieliæ na pojedyncze gwiazdy w ¿adnym powiêkszeniu. Przypomina szary, rozmyty dysk z centralnym poja¶nieniem.
M57
Z miasta w du¿ych powiêkszeniach (>150x) ma wygl±d wyra¼nie odcinaj±cego siê od t³a, nieco sp³aszczonego pier¶cienia. W lepszych warunkach w ma³ym powiêkszeniu widoczna jest tylko szara tarczka, dopiero przy ok.120x wyra¼na staje siê dziura w ¶rodku mg³awicy. Zerkaniem mo¿na dostrzec delikatne rozmycia przy d³u¿szej osi elipsy, któr± tworzy pier¶cieñ. Zaznaczy³em je na rysunku:
http://img185.imageshack.us/img185/8126/rysm57xi9.jpg
http://img529.imageshack.us/img529/9511/fotom57060614bf2.jpg
Canon A75 w projekcji przez Plossla 32mm 28x15s 400ISO
Triplet Lwa (M65, M66, NGC 3628)
Jego obserwacja z miasta jest sporym wyzwaniem, chocia¿ ich znalezienie okaza³o siê ³atwiejsze ni¿ my¶la³em. M65 jest widoczna w postaci rozmytej, nieco rozci±gniêtej plamki. Znacznie s³absza M66 ma dostrzegaln± zerkaniem nierównomiern± strukturê, NGC 3628 jest na skraju widoczno¶ci.
M71
S³aba i bardzo lu¼na jak na gromadê kulist±. Rozdziela siê bez problemów w 80-100x w³a¶ciwie do samego j±dra, bo zagêszczenie w centrum jest niewielkie. Z miasta nie ma szans na jej rozdzielenie na pojedyncze gwiazdy, jest ledwo widoczna zerkaniem.
http://img529.imageshack.us/img529/1462/rysm71li9.jpg
M81
Bardzo ciekawie wygl±da w jednym polu Plossla 32mm z M82. Oprócz do¶æ jasnego j±dra dostrzegalny jest s³aby, rozmyty dysk galaktyczny.
M82
Wyra¼nie odcina siê od t³a nieba, ma kszta³t wrzeciona z widocznymi ciemniejszymi strukturami, jakby cêtkowanie.
M92
Bardzo jasna, choæ niewielka gromada kulista. Obserwuj±c z poza miasta przy 120x bez problemu mo¿na rozbiæ jej zewnêtrzne obszary na pojedyncze gwiazdki, jednak silnie skoncentrowane j±dro pozostaje jednolite i bardzo jasne w stosunku do reszty gromady, tak jak na rysunku:
http://img114.imageshack.us/img114/8610/rysm92pe3.jpg
M103
Do¶æ lu¼na i s³aba gromada, niezbyt okaza³a ale na do¶æ ciemnym niebie widoczna bez problemów.
hi/ha Persei
Wed³ug mnie jeden z piêkniejszych obiektów na niebie. Mieszcz± siê bez problemów w polu Plossla 32mm przy powiêkszeniu 38x. Obraz jest niesamowity: dwie bardzo bogate grupy gwiazd w jednym polu widzenia, miodzio! Widok jak ze zdjêcia wykonanego SkyLuxem na monta¿u MON-2, lub nawet bardziej zachwycaj±cy:
http://img227.imageshack.us/img227/3433/fotohiha060827skyluxae9.jpg
zdjêcie wykonane SkyLuxem 70/700 na monta¿u MON-2 Canonem A74 w projekcji przez Plossla 32mm
NGC 6633
Niewielka, zawiera gwiazdy ¶redniej jasno¶ci, do¶æ gêsta gromada.
NGC 457 (ET)
¦rednio gêsta, ca³kiem dobrze widoczny jest kszta³t sowy/ET z par± jasnych oczu i tu³owiem.
NGC 6991 (Veil)
Odnalezienie jej po¶ród ogromnej ilo¶ci gwiazd w Drodze Mlecznej nie jest ³atwe, nawet na poza miastem. Jest doskona³ym przyk³adem pojêcia "na granicy widoczno¶ci". Jest tak s³aba i subtelna, ¿e zwyk³e zerkanie nie wystarczy. Musia³em ca³y czas poruszaæ teleskopem, aby pobudziæ receptory w oku. Ma wygl±d delikatnej mgie³ki w kszta³cie ³uku. Obserwowa³em j± Plosslu 32mm, w którego polu widzenia mie¶ci siê w ca³o¶ci jej najja¶niejszy fragment.
http://img227.imageshack.us/img227/9457/rysngc6992pa3.jpg
IC4665
Z miasta w szukaczu widoczna jest jako ma³e skupisko gwiazd, w teleskopie niezbyt okaza³a, zawiera sporo ja¶niejszych gwiazd.
IC4766
Bardzo ³adnie prezentuj±ca siê gromada, gêsta i rozleg³a, z³o¿ona z gwiazd ¶redniej jasno¶ci.
Kometa 73P/Schwassman-Waschmann (obserwacje z miasta)
Fragment C (2006.04.19)
Odnalezienie nie by³o ³atwe przez gwiazdopodobne j±dro i trudno dostrzegaln± otoczkê. Kometa po prostu skutecznie maskowa³a siê w¶ród gwiazd. Uda³o mi siê dopatrzyæ ¶ladu warkocza, w postaci mocniejszego rozmycia otoczki. Ze wzglêdu na kontrast z t³em nieba najlepszy obraz mia³em przy powiêkszeniu 100-120x
Fragment B (2006.05.11)
Ten sk³adnik komety równie¿ posiada³ mocno skoncentrowane j±dro, jednak jego dostrze¿enie by³o sporo ³atwiejsze. Wygl±da bardzo ³adnie, posiada gwiazdopodobne j±dro, dopiero zerkaniem widaæ wyra¼nie otoczkê i warkocz w kszta³cie roz³o¿onego wachlarza. Najlepsza w 80x
http://img227.imageshack.us/img227/2738/rys73pswbdc7.jpg
Kometa 17P/Holmes
Obserwowa³em j± gdy by³a widoczna go³ym okiem. W szukaczu widoczna w postaci rozmytej gwiazdy. Teleskop pokazuje jasne, gwiazdopodobne j±dro i nieco niesymetryczn± otoczkê podzielon± jakby na dwie czê¶ci: ja¶niejsz± wewnêtrzn± i s³abszy zewnêtrzn±. Najlepsza w 60x.
5. Podsumowanie
Mo¿liwo¶ci teleskopu s± dok³adnie takie, jakich mo¿na by siê spodziewaæ po 127mm achromacie f/9,5. Pomimo tego, ¿e jego g³ównym przeznaczeniem s± obserwacje planetarne, to ca³kiem dobrze radzi sobie z obiektami g³êbokiego nieba. Jak ju¿ wspomina³em nie mo¿na mieæ wiêkszych zastrze¿eñ co do ogólnej jako¶ci wykonania, jednak chyba najwiêksz± wad± jest niezbyt precyzyjny wyci±g okularowy. Przy takim sprzêcie chcia³oby siê po prostu mieæ co¶ lepszego. Niestety, równie¿ spore gabaryty teleskopu sprawiaj±, ¿e operowanie nim, szczególnie na ma³ym balkonie nie jest zbyt proste, ale to wynika ju¿ z samej konstrukcji. Obrazy wynagradzaj± nam jednak wszystkie niedogodno¶ci.
Czy warto go kupiæ? Je¿eli interesuj± ciê g³ównie planety i Ksiê¿yc, a nie chcesz wydawaæ fortuny na APO to jak najbardziej. Obecnie wiêkszo¶æ osób wola³aby pewnie w podobnej cenie 80ED, który jednak nie bêdzie mia³ wiêkszych szans w starciu z Messierem na polu obserwacji wizualnych. Aberracja chromatyczna bywa demonizowana, jako co¶, co wrêcz uniemo¿liwia obserwacje, podczas gdy w tak ciemnym teleskopie jej wp³yw nie jest wcale tak du¿y. Osobi¶cie nie wiem czy kupi³bym ca³y zestaw oferowany przez Meade/Bresser. Raczej sk³ania³bym siê ku samej tubie Messiera R-127L wy³±cznie z szukaczem powieszonej na EQ-5 lub w miarê mo¿liwo¶ci finansowych nawet na HEQ-5. Co z innymi refraktorami 120mm? Moim zdaniem przewaga Messiera nad podobnymi SkyWatcherami czy Celestronami, w postaci kilka mm wiêkszego obiektywu, wiêkszej ogniskowej i mo¿liwo¶ci kolimacji obiektywu jest na tyle du¿a ¿e warto rozwa¿aæ takie w³a¶nie rozwi±zanie. Wyposa¿enie dodatkowe mo¿e byæ doskona³ym rozwi±zaniem dla kogo¶ kupuj±cego pierwszy teleskop, ale do¶wiadczony amator, który wie czego chce sam lepiej skompletuje sobie zestaw wysokiej jako¶ci okularów lub po prostu u¿yje tych, które ju¿ posiada.
Recenzja ukaza³a siê równie¿ na AstroNoce.pl:
http://astronoce.pl/recenzje.php?id=53Ten post by³ edytowany przez
sumas dnia: 21 November 2008 - 17:00
Czo³em, te¿ mam Messiera tyle ¿e w wersji krótkiej i z wiêkszym obiektywem. W zwi±zku z powyrzszym chcia³bym zasiêgn±æ jêzyka w jaki prosty sposób mo¿na skolimowaæ ten refraktor. Bêdê wdziêczny za opisanie ca³ej procedury i narzêdzi u¿ytych do tej czynno¶ci.
Pozdrawiam
Wojtek
Witam..
ca³e szczê¶cie, ¿e pan Bemko napisa³ o ¿ó³tkach.
Ale tandeta, trzeba unikaæ jak zarazy.
Nosi siê pytanie, dlaczego sprzedawcy sprzêtu unikaj±, milcz±, "graj± wariata? o "¿ó³taczce"
Stawiajcie i ¿±dajcie sprzedawcom sprzetu bez "¿ó³taczce" hihi.
Pozdrawiam, Dziadek.
wtw, kolimacjê refraktora mam zamiar w najbli¿szym czasie opisaæ w miarê dok³adnie na forum, wiêc proszê uzbrój siê w cierpliwo¶æ. Tekst jest ju¿ w przygotowaniu :)
wtw, kolimacjê refraktora mam zamiar w najbli¿szym czasie opisaæ w miarê dok³adnie na forum, wiêc proszê uzbrój siê w cierpliwo¶æ. Tekst jest ju¿ w przygotowaniu :) Cieszê siê, ¿e w koñcu kto¶ co¶ na ten temat napisze, bo w sieci niewiele mog³em znale¼æ. Czekam cierpliwie :Salut: .
Pozdrawiam
Witam.Wspania³e do¶wiadczenie.Zarówno ten opis jak i Twoje poprzednie plus ca³kiem niedawne do¶wiadczenia w³asne z nowo zakupionym 80/400(bardzo sympatyczne urz±dzenie),coraz bardziej sk³aniaj± mnie ku 152/760.Ale jeszcze nie teraz.pozdrawiam.Radek
Brawo !!!
Najlepszy opis mo¿liwo¶ci i zastosowañ praktycznych sprzêtu jaki widzialem na forum. Za tak finezyjn± reklamê swojego produktu firma Bresser powinna zafundowac autorowi przynajmniej skrzynkê Whisky lub przynajmniej wiaderko Naglerów (do wyboru) :D
Tak powinno siê pisaæ recenzje. ¦wietna robota!
Bardzo przyjemna recenzja. Lubiê refraktory!
wtw, ale Ty masz Petzvala - to co najmniej podwaja skalê trudno¶ci przy kolimacji!.
Pozdrawiam
¦wietna i wyczerpuj±ca recenzja!
Od razu wiadomo czego mo¿na siê spodziewaæ po tym sprzêcie do wizualu a czego do foto.
Bemko wykona³ imponuj±c± pracê ¿eby to wszystko tak napisaæ i zilustrowaæ.
Pozdrowienia dla wszystkich Messierowców.
:Salut:
Ten post by³ edytowany przez
Merak dnia: 21 November 2008 - 14:03
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plmizuyashi.htw.pl