Komety na grudzieñ 

Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze

C/2007 N3 (Lulin) – odkryta w lipcu 2007 w obserwatorium Lu-Lin na Tajwanie. W momencie odkrycia mia³a zaledwie 18 mag, ale znajdowa³a siê jeszcze daleko od S³oñca. W wakacje by³a obserwowana wizualnie jako obiekt o jasno¶ci 10-11 mag i by³a o oko³o 2 mag ja¶niejsza od efemerydy. Ostatnie obserwacje z pa¼dziernika mówi³y ju¿ o jasno¶ci oko³o 8.5 mag. Aktualnie kometa znajduje siê tu¿ przy S³oñcu, jednak z ka¿dym dniem dalej od niego i wszystko wskazuje na to, ¿e pierwsze obserwacje po koniunkcji ze S³oñcem bêdziemy mogli wykonaæ ju¿ oko³o 20 grudnia. Kometa bêdzie siê wtedy znajdowaæ tu¿ obok gwiazdy beta Sco i powinna mieæ ju¿ jasno¶æ oko³o 7 mag, dziêki czemu powinna byæ ju¿ widoczna w teleskopach pomimo niezbyt jeszcze du¿ej odleg³o¶ci od S³oñca. Do koñca miesi±ca kometa odsunie siê zaledwie 1 stopieñ na zachód od beta Sco, a warunki do obserwacji dziêki wiêkszej odleg³o¶ci od S³oñca powinny poprawiæ siê na tyle, ¿e bêd± mo¿liwe obserwacje lornetowe, zw³aszcza ¿e jej jasno¶æ powinna w tym czasie wzrosn±æ o oko³o 0.5 mag. Najlepsze jednak ci±gle bêdzie przed nami, bo kometa przez peryhelium (w odleg³o¶ci 1.21 AU od S³oñca) przejdzie 10 stycznia, a najbli¿ej Ziemi (w odleg³o¶ci 0.41 AU) znajdzie siê dopiero 24 lutego. W drugiej po³owie lutego powinna osi±gn±æ maksimum jasno¶ci i wszystko wskazuje na to, ¿e bêdzie wówczas s³abo widoczna go³ym okiem jako obiekt o jasno¶ci 4-5 mag.

C/2008 A1 (McNaught) – powoli oddala siê zarówno od Ziemi jak i od S³oñca, jednak jak na razie jest ca³kiem jasna – nieznacznie ja¶niejsza od 9 mag. Miesi±c zaczyna w pó³nocno-wschodniej czê¶ci Wê¿ownika. W po³owie grudnia przejdzie do po³udniowo-wschodniej czê¶ci Herkulesa a rok zakoñczy w pobli¿u granicy Herkulesa ze Strza³± i Liskiem. W tym czasie jej jasno¶æ powinna spadaæ i w ostatnich dniach grudnia kometa bêdzie ju¿ prawdopodobnie tylko nieznacznie ja¶niejsza od 10 mag. Warunki do obserwacji bêd± przez ca³y czas praktycznie takie same – tu¿ po zapadniêciu zmierzchu kometa bêdzie nieca³e 20 stopni nad zachodnim horyzontem.

C/2006 W3 (Christensen) - kolejna odleg³a kometa. Przez peryhelium przejdzie dopiero 6 lipca 2009 roku w odleg³o¶ci 3.13 j.a. Kometa od poprzedniego miesi±ca nieco poja¶nia³a. Obecnie jej jasno¶æ wynosi oko³o 10.0 – 10.5 mag. Kometa miesi±c rozpoczyna w po³udniowej czê¶ci Cefeusza, jednak ju¿ za kilka dni przejdzie do £abêdzia tu¿ przy granicy z Jaszczurk± i wzd³u¿ tej granicy bêdzie przez ca³y miesi±c przesuwaæ siê powoli na po³udnie. Jasno¶æ komety do koñca miesi±ca powinna wynosiæ oko³o 10 mag. Warunki do obserwacji przez ca³y miesi±c bêd± bardzo dobre – kometa wieczorami bêdzie ¶wieciæ ponad 60 stopni nad horyzontem. Na ciemnym niebie jest obiektem ³atwym do obserwacji przez niedu¿e teleskopy (wczoraj – 30 XI dziêki wspania³ym warunkom atmosferycznym uda³o mi siê j± nawet dostrzec w lornetce 10x50 jako lekko rozmyty obiekt o jasno¶ci oko³o 10 mag).

C/2006 OF2 (Broughton) – kometa powoli oddala siê zarówno od Ziemi jak i od S³oñca, jednak znajduje siê daleko od obu tych cia³, dziêki czemu spadek jasno¶ci tym wywo³any jest bardzo powolny. Aktualnie kometa jest nieco ja¶niejsza od 11 mag i tak powinno zostaæ do koñca miesi±ca. Kometa znajduje siê w pó³nocno-zachodnim rogu gwiazdozbioru Rysia i przez ca³y miesi±c przesunie siê zaledwie o kilka stopni. Przez ostatnich kilka dni grudnia „zahaczy o ¯yrafê” kieruj±c siê do Wo¼nicy, do którego dotrze w pierwszych dniach 2009 roku. Kometa znajduje siê w bardzo dobrych warunkach - przez du¿± czê¶æ nocy znajduje siê ponad 60 stopni nad horyzontem. Na ciemnym niebie jest do¶æ ³atwa do odnalezienia w niedu¿ych teleskopach.

144P/Kushida – kometa okresowa o okresie obiegu 7.6 roku, odkryta w 1994 roku nieca³y miesi±c po przej¶ciu po peryhelium. Osi±gnê³a wtedy jasno¶æ 10-11 mag. Podczas kolejnego powrotu znajdowa³a siê w z³ych warunkach i pojawi³o siê niewiele jej obserwacji wykonanych zreszt± przy u¿yciu du¿ych teleskopów i CCD. Podczas obecnego powrotu przez d³ugi czas by³a znacznie s³absza od efemeryd, jeszcze na pocz±tku wrze¶nia jej jasno¶æ nie przekracza³a 20 mag i wszystko wskazywa³o na to, ¿e nie stanie siê ona dostêpna dla obserwatorów wizualnych. Jej jasno¶æ jednak szybko ros³a i w drugiej po³owie listopada pojawi³y siê obserwacje wizualne, wg których kometa mia³a jasno¶æ rzêdu 12.5 mag. Aktualnie jasno¶æ komety wynosi oko³o 12 mag. Znajduje siê ona w Baranie przy granicy z Bykiem. Przez ca³y miesi±c przesunie siê o oko³o 3 stopnie na po³udniowy wschód i znajdzie siê w Byku. Jej jasno¶æ powinna w tym czasie wzrosn±æ do oko³o 11 mag. Kometa jest obiektem do¶æ mocno rozmytym, przez co jej obserwacje s± do¶æ trudne. Warunki do obserwacji przez ca³y miesi±c s± bardzo dobre – kometa w pierwszej czê¶ci nocy ¶wieci wysoko nad po³udniowym horyzontem.

29P/Schwassmann-Wachmann - s³ynna wybuchaj±ca kometa. ¦rednio zdarza siê jej jeden wybuch na kilka miesiêcy. Ostatni wybuch (jeden z najsilniejszych w ostatnich latach) mia³ miejsce w drugiej po³owie wrze¶nia. Jasno¶æ komety od tamtego czasu nieznacznie spad³a – aktualnie wynosi oko³o 11 mag, jednak jej g³owa ma rozmiary rzêdu 4’ i kometa jest ekstremalnie rozmyta. Jej obserwacje s± mo¿liwe tylko i wy³±cznie w idealnych warunkach. Trzeba jednak mieæ na uwadze, ¿e kometa w ka¿dej chwili mo¿e wybuchn±æ i ponownie staæ siê stosunkowo ³atwym do obserwacji obiektem. Kometa przez ca³y miesi±c znajduje siê wysoko w Raku.

85P/Boethin - odkryta w 1975 roku, nastêpnie obserwowana w 1986 roku. Podczas obu powrotów by³a stosunkowo jasna (odpowiednio 10 mag i 8 mag). W 1997 roku nie by³a obserwowana ze wzglêdu na z³e warunki, a w bie¿acym roku pomimo do¶æ dobrego usytuowana orbity (lepszego ni¿ w 1975 i 1986 roku), jak na razie ci±gle nie zosta³a zaobserwowana, pomimo i¿ powinna byæ ju¿ stosunkowo jasna. Kometa powinna na pocz±tku miesi±ca znajdowaæ siê w zachodniej czê¶ci Kozioro¿ca a przez miesi±c powinna przej¶æ przez Wodnika a¿ do g³owy Ryb. Jej rzeczywiste polo¿enie mo¿e jednak ró¿niæ siê nawet o kilka stopni od tego z efemerydy. Gdyby kometa zachowywala siê podobnie jak podczas poprzednich powrotów, to ju¿ powinna mieæ jasno¶æ oko³o 9 mag, a w styczniu powinna osi±gn±æ nawet 7.5 - 8.0 mag. Wszystko wskazuje jednak na to, ¿e kometa albo jest o co najmniej kilka mag s³absza albo w ogóle nie istnieje…

Piotrek Guzik

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mizuyashi.htw.pl