Exomoons - Nowa Ziemia w zasi�gu amatora. planety pozas�oneczne, egzoplanety, astronomia amatorska

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

Gor�cy Jowisz? Supermasywny gazowy gigant na bliskiej orbicie? A nie mo�na czego� bardziej ziemiopodobnego? ;)

(screen z X3-terrain-conflict)

Ano mo�na :) I to Amatorsko. Tranzytowo.

Wydawa�o by si� , ze ten pomys� to jaka� masakra. Wielkie Jowiszaki ledwo odciskaj� pietno na krzywych swych mierzystych gwiazd, a mamy �apa� co� kilkadziesi�t / kilkaset razy mniejszego? Potrzebny nam tu trik. Bardzo prosty trik.

Cz�� egzopalnet zosta�a odkryta metod� dopplerowsk� (http://astro.unl.edu...plereffect.html). A dok�adnie badaniem przesuni�� linii widmowych gwiazd posiadaj�cych uk�ady planetarne, gdy ich w�asne �wiaty rozkolebota�y je nieco.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Orbit3.gif
�r�d�o - wikipedia

No ale taki pomiar to nie w kij dmucha� przy naszych niewielkich teleskopach, amatorskich kamerkach i polskiej atmosferze. Nikt nie m�wi jednak, ze trzeba leciec po spektroskop. ;) Powiedzia�em tranzytowo, bedzie tranzytowo.

Gdzie jest trik? W tym, �e skoro co� wielkosci Jowisza rozbuja� mo�e ca�kiem poka�n� gwiazd�, to co� wielko�ci Ziemi mo�e rozbuja� jowiszaka :) A taki rozbujany jowiszak, kt�ry zostawia nam rejestrowalny amatorsko �lad w jasnosci gwiazdy kt�r� tranzytuje, nie bedzie tego robi� jak szwajcarski zegarek. B�dzie bryka� po orbicie w te i nazad odrobine i to mo�na z�apa� :)

Popatrzcie na animacje na stronie Davida Kippinga:

http://www.homepages...i/exomoons.html

Egzoplaneta gania po orbicie jak pot�uczona (tu jest to troche przekontrastowane dla pokazania "o co kamon"), a oznacza to, ze zar�wno czas wejscia jak i wyjscia z tranzytu mo�e odbiega� od wylicze� dla planety bez moon�w.

�r�d�o - http://www.homepages...i/exomoons.html

Jakie wielko�ci r�nic wchodz� w gre? Ano ca�kiem "zasi�goamatorskie" :)

"He had the bright idea of noting that not only will such a moon move the exoplanet ahead of and behind its otherwise location as it orbits the star, thus producing a TTV signal, but more importantly the speed of the exopalnet's orbital motion will vary and this will cause transit length to also vary. He refers to this last effect as TDV for Transit Duration Variations. He estimates that TTV and TDV effects for an Earth-mass exomoon can be as much as 2 minutes and 1 minute, respectively."

(ten "He" to w�a�nie David Kipping) - �r�d�o: AXA Contributors - TransitingPlanets Members,

I to jest ca�y bajer, jedno, dwu minutowe oscylacje mozemy z�apa�. I nie potrzeba bedzie do tego p�metrowego RC i wypasionego CCD (cho� pewnie b�dzie wtedy �atwiej ;) )

Jak kto� ma ochot� wnikn�� g��biej, dajcie zna�. Postaram sie pom�c w dzierganiu danych co sam b�d� wiedzia�. Po�lemy to do Bruce'a do AXA jak bedzie mia�o r�ce i nogi, a tam juz nasze fity i pliczki danych trafi� do odpowiedniej menzurki kumatego alchemika ;)

Pozdrawiam.

To ja tylko dopowiem, �e TTV to pewnie "transit time variations" czyli zmiany momentu tranzytu (czasu w po�owie mi�dzy wej�ciem w tranzyt i wyj�ciem z niego).

Czy jest szansa wykry� te efekty sprz�tem amatorskim? Sprawdzi�em wyniki na stronie Bruce'a dla HAT-P-3b. Najmnijesze niepewno�ci moment�w tranzytu maj� 2-3 minuty, czyli maksimum tego, co przewiduje si� dla tego typu zmian. Wniosek st�d taki, �e je�eli obserwacji b�dzie du�o, to mo�na wykry�, �e "co� jest nie tak". Jakiekolwiek szacowanie okresu b�dzie pewnie bardzo trudne, ale mo�e przynajmniej uda si� wy�owi� planet� wart� czasu na du�ych teleskopach ziemskich, lub HST.

W pierwszej chwili jak przeczyta�em o egzoksi�ycach, to pomy�la�em, �e kto� si� bardzo pomyli�. Z ka�dym zdaniem jednak coraz bardziej zacz��em odp�ywa� w kierunku egzoksi�yc�w! :) Pomys� jest naprawd� ciekawy!

Generalnie jednak, jako amatorski fan egzoplanet widz� kilka problem�w:
- tranzytuj�ce gor�ce Jowisze s� bardzo blisko swej gwiazdy macierzystej. Dla przyk�adu - WASP-13 b o masie minimalnej oko�o 0,5 masy Jowisza i promieniu rz�du 1,2 Jowisza kr��y wok� swej gwiazdy macierzystej w odleg�o�ci zaledwie 0,05 AU z czasem oko�o 4 dni. O ile si� nie myl�, takie egzoplanety raczej s� pojedyncze i nie maj� szans na w�asne ksi�yce, bo si�y od gwiazdy macierzystej s� na tyle du�e, �e relatywnie szybko wypchn�yby egzoksi�yc z orbity, albo je rozwali�y. Mo�liwe, �e jakie� ma�e egzoksi�yce by blisko egzoplanety kr��y�y, ale nie s�dz�, �e by�yby one wielko�ci ma�ych kamyczk�w, powiedzmy Amaltea, a nie Ziemia.
- Ale im dalej od gwiazdy macierzystej, tym lepiej. Pewnie ju� w odleg�o�ci 0,3 - 0,5 AU du�y Jowisz ma szans� przetrzyma� wi�kszy egzoksi�yc. Tyle, �e chyba znamy mniej takich egzoplanet tranzytuj�cych. Mog� poszpera� w okolicach weekendu i wyszuka� dalszych tranzytuj�cych egzoplanet, je�li chcecie.
- Wydaje mi si�, �e im dalej od gwiazdy macierzystej, tym wi�ksze mog� by� problemy z okre�leniem i wyznaczeniem orbity egzoplanety. Czy orbity dalszych egzoplanet zosta�y okre�lone z mniejszym zakresem b��du od wspomnianych 2 minut? I czy np ekscentryczno�� orbity egzoplanety jako� by na to nie wp�ywa�a (nie jestem tego pewien, ale chyba jest mo�liwe, �e miejsca najbli�sze i najdalsze od gwiazdy macierzystej, wyznaczaj�ce elips� orbity, mog� si� przemieszcza� w czasie)?

Z drugiej strony, naprawd� ciekawy temat, cho� mo�liwe, �e trzeba by kilkuset pomiar�w na d�u�szej przestrzeni czasu, aby zebra� sporo danych. :)

- Wydaje mi si�, �e im dalej od gwiazdy macierzystej, tym wi�ksze mog� by� problemy z okre�leniem i wyznaczeniem orbity egzoplanety. Czy orbity dalszych egzoplanet zosta�y okre�lone z mniejszym zakresem b��du od wspomnianych 2 minut? I czy np ekscentryczno�� orbity egzoplanety jako� by na to nie wp�ywa�a (nie jestem tego pewien, ale chyba jest mo�liwe, �e miejsca najbli�sze i najdalsze od gwiazdy macierzystej, wyznaczaj�ce elips� orbity, mog� si� przemieszcza� w czasie)?

Przyk�adowo dla jednej z planet po�o�onej stosunkowo daleko od * macierzystej (HAT-P-2b) okres znamy z dok�adno�ci� 11 sek, a moment przej�cia przez perycentrum z dok�adno�ci� 6 min. Mimo�r�d orbita ma ca�kiem spory w tym przypadku (0,52).
Sam� warto�� mimo�rodu to �atwiej z pr�dko�ci radialnych wyznaczy�, ni� z fotometrii tranzytu.

Du�ym teleskopem tranzyty mo�na mierzy� do�� dok�adnie. Dla najja�niejszych planet tranzytuj�cych teleskopy klasy 1-2 m s� ju� wystarczaj�ce, dla s�abszych trzeba satelit�w, lub najwi�kszych ziemskich zwierciade�.

Radku - napisa�e�, �e HAT-P-2b kr��y stosunkowo daleko od swej gwiazdy macierzystej. A z tego, co exoplanets podaje, to �rednia odleg�o�� tej egzoplanety od HAT-P-2 to ledwo 0,068 jednostki astronomicznej. Wydaje mi si�, �e jest to typowy przyk�ad naprawd� bliskiej planety pozas�onecznej, gdzie raczej nie ma szans na ksi�yce. 10 razy dalej, to ju� co�!

Rok na tej egzoplanecie trwa oko�o 5,63 dnia (= oko�o 8107 = oko�o 486500 sekund). 11 sekund z tego okresu obrotu to oko�o 0,0023% okresu obrotowego. Zak�adaj�c, �e wielko�� b��du dla tranzytuj�cych egzoplanet jest podobna, mo�na sprawdzi�, na ile by to da�o szans� pomiaru w przypadku dalszych egzoplanet.

Taki HD 205739 b (nie wa�ne, czy ta egzoplaneta jest tranzytuj�ca, czy nie - to tylko tak dla por�wnania) - http://exoplanet.eu/...hp?st=HD+205739 - kr��y w odleg�o�ci oko�o 0,9 AU z czasem 280 dni (= 2,42 * 10^7 sekund). Ta warto�� razy 0,0023% to 556 sekund --> prawie 10 minut. Zatem 'oscylacje' rz�du 1 minuty mog� by� nie zauwa�one w tym przypadku...

Oczywi�cie to tylko moje takie 'gdybanie', kt�re w og�le nie musi mie� nic wsp�lnego z rzeczywisto�ci� i problematyk� pomiar�w.
Tak czy inaczej - temat dzia�a na wyobra�ni�! :)

Tu generalnie nie b�dzie lekko (z punku widzenia �ycia na takim moonie).

Po pierwsze strefa Roche'a... i to chyba nie tylko dla Jowiszaka ale i samej gwiazdy jak my tak blisko mamu�ki. I tutaj raczej jest kwestia przetrwania samego globu takiego exomoona, jeszcze daleko do warunk�w dobrych dla �ycia.

Jest jeszce drugie ma�e "ale" dla �ycia na takich moonach duuu�ych gazowych gigant�w. Jowisz nasz male�ki dosy� zdrowo nadaje na mikrofalach i nie tylko... wi�c tego ten... no wiecie, jajka na twardo...

Nie sama gwiazda mo�e nam zrobi� kuku na tkim ziemomoonie.

Pozdrawiam.

Radku - napisa�e�, �e HAT-P-2b kr��y stosunkowo daleko od swej gwiazdy macierzystej. A z tego, co exoplanets podaje, to �rednia odleg�o�� tej egzoplanety od HAT-P-2 to ledwo 0,068 jednostki astronomicznej. Wydaje mi si�, �e jest to typowy przyk�ad naprawd� bliskiej planety pozas�onecznej, gdzie raczej nie ma szans na ksi�yce. 10 razy dalej, to ju� co�!

Spo�r�d planet tranzytujacych dalej od ** macierzystych s� CoRoT-4b (jasno�� 13.7 mag) i HD 80606b (by�o o niej w innym w�tku, okres 111 d), kt�re do�� trudno si� obserwuje. Pierwsza wymaga do�� du�ych teleskop�w, by dok�adnie zaobserwowa� tranzyt, a druga ma d�ugi okres - jej tranzyty s� do�� rzadkie i trudno zebra� du�o danych.

Taki HD 205739 b (nie wa�ne, czy ta egzoplaneta jest tranzytuj�ca, czy nie - to tylko tak dla por�wnania) - http://exoplanet.eu/...hp?st=HD+205739 - kr��y w odleg�o�ci oko�o 0,9 AU z czasem 280 dni (= 2,42 * 10^7 sekund). Ta warto�� razy 0,0023% to 556 sekund --> prawie 10 minut. Zatem 'oscylacje' rz�du 1 minuty mog� by� nie zauwa�one w tym przypadku...

Zgaduj�, �e 1 i 2 minuty, o kt�rych w pierwszym po�cie tego w�tku pisa� Hans odnosz� si� do tranzytujacych planet jakie znamy, czyli na orbitach o p�osiach rz�du kilku setnych AU. Jak rozumiem s� mo�liwe wok� takich planet ksi�yce, kt�re b�d� mia�y na tyle stabilne orbity, by mo�liwe by�o ich wykrycie.

Sprawdzi�em - mowa jest o planetach dla kt�rych tranzyty wykrywamy (ref.).

Wygl�da na to, ze opisywana metoda szukania "�yciodajnych" moon�w ma przed sob� swietlan� przysz�o��. Proponuj� przekopa� si� przez tego newsa z astropolis.pl : http://www.astropoli...-moze-istniec-/

Pozdrawiam.

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze