"Kometa stulecia" - Kohoutek 1973f. Medialne wpadki...

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

Kiedy niedawno Robert w swoim Konkursie Astronomicznym zada� pytanie o komet� Kohoutka, przysz�o mi na my�l, aby napisa� o medialnych wpadkach dotycz�cych tej komety. Potem doda�em inne informacje i tak teraz, ale ju� w dziale o kometach, przypomn� histori� jej obserwacji w Polsce.
Min�o ju� tyle czasu, �e warto dzi� poda� tutaj pewne wydarzenie, znane tylko niewielu astronomom zawodowym Polsce i nielicznym cz�onkom Oddzia�u PTMA w Warszawie. Niekt�re zdj�cia i informacje podaj� po raz pierwszy do publicznej wiadomo�ci !!

7 marca 1973 roku, czeski astronom Lubos Kohoutek odkry� w Obserwatorium Hamburskim now� komet�. Zwr�cono uwag� na to, �e w tym momencie by�a w odleg�o�ci a� 600 mln. od Ziemi (i a� 710 mln. km. od S�o�ca !) i mia�a jasno�� 15 mag. Obserwacje komety w ci�gu nast�pnych miesi�cy i zmiana jej jasno�ci pozwoli�y astronomom na przypuszczenie, �e po zbli�eniu si� do S�o�ca (a przez peryhelium kometa mia�a przej�� 28 grudnia 1973) mo�e b�dzie nie tylko dobrze widocznym go�ym okiem, ale b�dzie ja�niejsza od pi�knej komety Benneta (1970II ), kt�ra mia�a jasno�� ok. +1 mag.

Kiedy w „Uranii” Nr 11/1973 po raz pierwszy przedstawiono drog� komety na naszym niebie, efemeryda komety podawa�a maksymaln� jasno�� –6 mag, ale liczono si� nawet z jasno�ci� zbli�on� do Ksi�yca w kwadrze -10 mag !! :D To wystarczy�o – pod koniec 1973 prasa zacz�a pisa� o komecie jako o „komecie stulecia”.

Z powodu mo�liwo�ci obserwacji z kosmosu, specjalnie wyd�u�ono czas pobytu astronaut�w na Skylabie !!
Jednak pod koniec 1973 roku jasno�� komety nie wzros�a tak bardzo, jak s�dzono i efemeryda w „Uranii” Nr 12/1973 podawa�a ju� mniejsz� jasno�� - ok. -4 mag.

Zdarza�y si� artyku�y sensacyjne (skan nie jest najlepszej jako�ci, ale taki dosta�em):

Oddzia� PTMA w Warszawie pod koniec grudnia 1973 mia� rozpocz�� pokazy komety, ale kometa nie by�a jeszcze widoczna – znajdowa�a si� bardzo nisko nad horyzontem, niebo by�o zapylone, albo by�y chmury.
W pierwszych dniach stycznia 1974 prasa w Warszawie poda�a informacje o pokazach prowadzonych przez PTMA. A pokaz�w nie mogli�my prowadzi� ani z Obserwatorium Astronomicznego z dachu, ani z naszego pawilonu – to przez s�ynne tuje !! Nasz� lunet� Zeissa 80/1200 trzeba by�o na ka�dy pokaz wynosi� na dziedziniec przed Obserwatorium.

Pierwszy udany pokaz odby� si� 7 stycznia. Kometa by�a jednak tak s�aba, �e nie tylko nie by�o jej wida� go�ym okiem, ale nawet w szukaczu tej lunety !! Zamiast jasno�ci zbli�onej do Wenus, mia�a jasno�� zaledwie +5 mag !! Wi�kszo�� os�b z trudem widzia�a w lunecie g�ow� komety – cz�sto s�ysza�em pytania: „czy m�g�by pan nastawi� ostrzej t� gwiazd�, bo jest nieostra ?” :ha: A to w�a�nie by�a ta „kometa stulecia” !!

To zdj�cie wykona�em 8 stycznia. Za lunet� wida� Lucjana Newelskiego, kt�ry by� jednym z prowadz�cych pokazy. Warto zwr�ci� uwag� na osob� trzymaj�c� dziecko na r�ku, aby mog�o zobaczy� komet� - kometa by�a nisko nad horyzontem i okular by� do�� wysoko nad ziemi�. Wkr�tce potem dosz�o do nieprzewidzianego zdarzenia. Poniewa� dzieci nie mog�y si�gn�� okularu z ziemi, zdecydowanym ruchem jedna z os�b doros�ych poci�gn�a za cz�� okularow� do do�u, aby dziecko mog�o si�gn�� okularu. Luneta podnios�a si� do g�ry o kilkadziesi�t stopni !!, a ja us�ysza�em pytanie: „a teraz widzisz komet� ?”.... :Boink: Komety tego wieczoru ju� nie znale�li�my i pokaz si� zako�czy�...
By�o jeszcze kilka pokaz�w dla nielicznych, kt�rzy przyszli – ostatni pokaz komety odby� si� 16 stycznia.

Tymczasem w Obserwatorium doc. Maciej Bielicki wykonywa� naszym Cassegrainem PTMA (TC150/2400) obserwacje pozycyjne. Ja mia�em tam wst�p – wykonywa�em zdj�cia komety. Poniewa� kometa mia�a by� jasna i mie� okaza�y warkocz (nawet do 30 stopni !), zdj�cia mia�em wykonywa� jedynie teleobiektywem o polu 8x12 stopni. Jednak zdj�cia w centrum miasta i to tak s�abej komety nie wysz�y okazale – oto ni�ej jedno z moich nielicznych, kt�re si� zachowa�o do dzisiaj:

Najja�niejsza gwiazda u g�ry, to Kappa Psc (jasno�� 4.9 mag); najs�absze gwiazdy na zdj�ciu – ok. +10 mag

Obserwacje pozycyjne doc. Bielicki prowadzi� do pierwszych dni marca. Tylko dzi�ki wspania�emu wzrokowi widzia� w tych warunkach komet�, kt�rej jasno�� spad�a do +11 mag !! :notworthy: Wtedy te� (8 marca 1974) wykona�em jedno z najlepszych zdj�� doc. Bielickiego podczas tych obserwacji:

Prawie wszystko to, co poda�em wy�ej, poda�em tak�e w „Uranii” z 1974. Ale teraz b�dzie fina� – zdarzenie znane nielicznym mi�o�nikom astronomii.
Oto z pierwszych dniach stycznia w prasie warszawskiej ukaza�y si� dwie informacje. W jednej z nich gazeta informuje, �e kometa jest tak s�aba, �e nie wida� jej go�ym okiem, a jedynie przez niewielk� lunet�. Niedawno znalaz�em w swoich zbiorach fragment oryginalnej gazet� z t� drug� informacj� - ni�ej kopia tej informacji:

Czytaj�c t� wiadomo�� mocno si� zdziwi�em. S�ysza�em o tym , �e niekt�re obiekty w kosmosie s� �r�d�em promieniowania radiowego, ale �eby kometa „nadawa�a” o okre�lonych godzinach i na r�nych cz�stotliwo�ciach ? :Boink: Uzna�em, �e wskutek pomy�ki w redakcji gazety po��czono dwa r�ne artyku�y.

Ale to nie koniec tej historii !! Chyba dwa dni p�niej, kiedy przyszed�em do Obserwatorium Astronomicznego, us�ysza�em w holu czyj� zdenerwowany g�os. Za chwil� zobaczy�em znanego profesora astronomii (by�em tez jego uczniem), kt�ry chodzi� po korytarzu i powtarza�: „Co za �wi�stwo !! Kto mi to zrobi� ?”
Co si� sta�o, dowiedzia�em si� wkr�tce od doc. Bielickiego. Ot� ten astronom zosta� wezwany do pewnego Ministerstwa i tam za��dano wyja�nienia, jakim prawem profesor poda� do publicznej wiadomo�ci godziny nadawania i najlepszej s�yszalno�ci Radia Wolna Europa !! :ha: :Boink:
Jak ta informacja zosta�a opublikowana ? Prawdopodobnie jeden ze student�w zadzwoni� do redakcji, powo�a� si� na tego astronoma i przekaza� t� informacj� o komecie (nadaj�cej na cz�stotliwo�ci RWE..). Autorytet astronoma pewnie wystarczy� i korektor nie widzia� nic niezwyk�ego w tek�cie. A wkr�tce potem w gazecie ukaza�o si� og�oszenie, �e redakcja poszukuje do pracy m. in. nowych korektor�w...

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze