Teleskopy Oddzia�u PTMA w Warszawie

Home

Odszkodowanie za dziurę w drodze

Witam,

by� mo�e forowicz�w zainteresuje, jakim sprz�tem dysponuje od kilkudziesi�ciu lat Oddzia� PTMA w Warszawie - jeden z najwi�kszych i najstarszych w Polsce (rok powstania: 1929 !!) Oddzia��w PTMA. Dlatego przegl�d najbardziej znanych teleskop�w Oddzia�u zaczn� od jednego z najstarszych

- teleskopu Newtona o �rednicy 250 mm i ogniskowej prawie 2100 mm.

Nie b�d� jednak powtarza� informacji o sprz�cie Oddzia�u, jaka znajduje si� na odpowiedniej stronie www, podam wi�c link do tej strony:

http://ptma-warszawa...a.pl/tn250a.htm

Dodam, �e aktualnie teleskop jest zdemontowany - trwa konserwacja, wykonywana przez Lucjana Newelskiego.

Witam,

drugim teleskopem Oddzia�u, kt�ry jest aktualnie najwi�kszym w naszym Oddziale PTMA (a kt�rym mia�em okazj� wykona� w 1973 roku pierwsze obserwacje i zdj�cia po jego zainstalowaniu w siedzibie Oddzia�u :D) , to

teleskop Newtona TN 350/1800

tak jak poprzednio - podaje link do strony PTMA z opisem jego historii w naszym Oddziale:

http://ptma-warszawa...ia.pl/tn350.htm

Aktualnie dobiega ko�ca jego kolejna konserwacja, konieczna m. in. ze wzgl�du na zainstalowanie nowego, 2" wyci�gu okularowego Crayforda (dar firmy Delta Optical)

Witam,

trzecim teleskopem Oddzia�u PTMA w Warszawie, o kt�rym teraz tutaj wspominam, jest

teleskop Newtona TN 250/1400 ("Dobsonian")

link do strony PTMA: http://ptma-warszawa...a.pl/tn250b.htm

- obecnie najcz�ciej wykorzystywany podczas obserwacji i pokaz�w dla publiczno�ci. Prowadzimy pokazy nie tylko "na miejscu" (czyli w CAMKu), ale jest "brany" na wyprawy zakryciowe, podczas Nocy Muze�w i Festiwali Nauki, a tak�e na "wyjazdowe" pokazy dla szk�. :helo: Jest tak wykonany przez Lucjana Newelskiego, �e nie zachodzi konieczno�� justowania optyki po transporcie - wszystko, zw�aszcza monta� zwierciad�a, wykonane jest solidnie.
Mog� doda�, �e mam pewien sw�j udzia� w budowie tego teleskopu - zrobi�em optyk�... :D

Witam

Dawno temu na jednym z pokaz�w, przez tego Dobsona 250mm pierwszy raz w �yciu widzia�em Jowisza. By� to zarazem jeden z najlepszych widok�w tej planety, jakie mia�em okazj� zobaczy�. �wietna optyka :Salut:

pozdr
Raf

Witam
We wrze�niu 2005r podczas mojego miesi�cznego pobytu w Warszawie odwiedzi�em CAMK podczas Dni Nauki oraz mia�em mo�liwo�� na spotkaniu PTMA patrze� przez TN 350/1800. Pami�tam jak dzi� jakie wra�enie robi� na mnie ten olbrzym. Z jak� niecierpliwo�ci� czeka�em na to by wskoczy� na drabink� i dostawi� oko do wyci�gu a tam ...mrowisko gwiazd ...M13.

Pi�kna sprawa :Salut:

Witam

Dawno temu na jednym z pokaz�w, przez tego Dobsona 250mm pierwszy raz w �yciu widzia�em Jowisza. By� to zarazem jeden z najlepszych widok�w tej planety, jakie mia�em okazj� zobaczy�. �wietna optyka :Salut:

pozdr
Raf

Ta d�uga 25 tka - to i dla mnie pierwsze obserwacje "prawdziwym" teleskopem. I te� by� to Jowisz!
Prawda, �e ten Newton daje �adne obrazy?.
Pozdrawiam

Prawda, �e ten Newton daje �adne obrazy?.

"�adne" to za ma�o powiedziane :D

z tego co pami�tam, to optyka w tym teleskopie ma jakie� "kosmiczne" lambda

pozdr
Raf

EDIT. ju� doczyta�em :rolleyes: 1/25L (zgaduj�, �e chodzi o Mirror Surface)
Ten post by� edytowany przez ALF dnia: 05 December 2008 - 11:30
Tak si� troch� zastanawiam nad wynikami tych pomiar�w. W Oddziale PTMA w Warszawie s�ysza�em, �e ten teleskop to 1/64 lambda inny 1/25 itd..
Jak to mierzono? Czy prowadzono jak�kolwiek analiz� b�ed�w pomiaru?
Nie s�dz�, �eby mo�liwe by�o okre�lenie lambda ( cokolwiek ono znaczy) z tak� dok�adno�ci� w warunkach braku chocia�by stabilizacji cieplnej zwerciad�a w pomieszczeniu. Czy mierzono zmiany temperatur w czasie pomiar�w. Czy n� foucaulta by� stabilny, jaka by�a dok�adno�� odczytu...itd, itp.
Czy to wog�le jest mo�liwe? Moim zdaniem nie! B��d pomiaru jest wi�kszy ni� podawane "dok�adno�ci". Je�eli wykownywane by�y ca�e serie pomiar�w, to jak� metod� u�redniano wyniki?
Inna sprawa, �e teleskopy Oddzia�u daj� wy�mienite obrazy - ale aby obraz by� wy�mienity, wystarczy przecie� 1/8 lambda uk�adu?. (Literatura rosyjska- kryterium Maksutowa- podaje za wystarczaj�ce 1/4 lambda uk�adu).
O czym my w�a�ciwie m�wimy?
Ale si� rozpisa�em...po prostu to ciekawe!
Pozdrawiam
P.S
Gdyby kto� z os�b znaj�cych si� na rzeczy m�g�by to wyja�ni� to by�bym wdzi�czny :Beer:

a ja s�ysza�em �e przy a� tak niewielkich odchy�kach od idea�u n� foucaulta to za ma�o �eby da� wiarogodne wyniki, cho�by dlatego �e badanie polega na sprawdzaniu tylko w kilku miejscach-strefach i optymistycznym za�o�eniu �e reszta jest idealnie symetryczna. w praktyce nie jest a� tak idealnie, co pokazuj� badania interferometrem. mo�e si� nawet okaza�, �e lustro gorsze wg foucaulta jest w rzeczywisto�ci lepsze je�eli por�wnamy jego prawdziwy kszta�t. niestety interferometria w warunkach amatorskich to ju� nie takie proste jak n�.

Tak si� troch� zastanawiam nad wynikami tych pomiar�w. W Oddziale PTMA w Warszawie s�ysza�em, �e ten teleskop to 1/64 lambda inny 1/25 itd..
Jak to mierzono? Czy prowadzono jak�kolwiek analiz� b�ed�w pomiaru?
Nie s�dz�, �eby mo�liwe by�o okre�lenie lambda ( cokolwiek ono znaczy) z tak� dok�adno�ci� w warunkach braku chocia�by stabilizacji cieplnej zwerciad�a w pomieszczeniu. Czy mierzono zmiany temperatur w czasie pomiar�w. Czy n� foucaulta by� stabilny, jaka by�a dok�adno�� odczytu...itd, itp.
Czy to wog�le jest mo�liwe? Moim zdaniem nie! B��d pomiaru jest wi�kszy ni� podawane "dok�adno�ci". Je�eli wykownywane by�y ca�e serie pomiar�w, to jak� metod� u�redniano wyniki?
Inna sprawa, �e teleskopy Oddzia�u daj� wy�mienite obrazy - ale aby obraz by� wy�mienity, wystarczy przecie� 1/8 lambda uk�adu?. (Literatura rosyjska- kryterium Maksutowa- podaje za wystarczaj�ce 1/4 lambda uk�adu).
O czym my w�a�ciwie m�wimy?
Ale si� rozpisa�em...po prostu to ciekawe!
Pozdrawiam
P.S
Gdyby kto� z os�b znaj�cych si� na rzeczy m�g�by to wyja�ni� to by�bym wdzi�czny :Beer:

Ca�y problem w tym, �e s� lambdy, lambdy i ... lambdy - Mam lustro z orion optics z kart� testu na interferometrze i ma takie parametry:

1/12 lambda P-V (peak to valley - r�nica wysoko�ci pomi�dzy najwy�sz� "g�rk�" i najni�szym "do�kiem" na powierzchni lustra)
1/6 lambda P-V wavefront - warto�� przesuni�cia frontu fali po odbiciu od powierzchni lustra. Warto�� dwa razy wi�ksza ni� samo P-V, poniewa� �wiate�ko musi pokona� drog� w obie strony
(na przyk�ad pokona� dodatkow� drog� do dna do�ka i spowrotem)
1/60~1/70 lambda RMS (nie pami�tam dok�adnej warto�ci w tej chwili) - Pomiar u�redniony zale�y od warto�ci odchy�ki i wielko�ci obszaru kt�ry ma tak� odchy�k�.

Lustro mo�e mie� tylko jedn� malute�k� g�rk� albo do�ek i wed�ug interferomeru b�dzie mia�o np. 1/4lambda P-V.
Ale b�dzie mia�o lambda RMS lepsze ni� lustro 1/6lambda P-V z do�kiem na "p� zwierciad�a".

Tak�e pewnie te lustra maj� podany lambda RMS.
Ten post by� edytowany przez bartolini dnia: 05 December 2008 - 16:03

Ca�y problem w tym, �e s� lambdy, lambdy i ... lambdy - Mam lustro z orion optics z kart� testu na interferometrze i ma takie parametry:

1/12 lambda P-V (peak to valley - r�nica wysoko�ci pomi�dzy najwy�sz� "g�rk�" i najni�szym "do�kiem" na powierzchni lustra)
1/6 lambda P-V wavefront - warto�� przesuni�cia frontu fali po odbiciu od powierzchni lustra. Warto�� dwa razy wi�ksza ni� samo P-V, poniewa� �wiate�ko musi pokona� drog� w obie strony
(na przyk�ad pokona� dodatkow� drog� do dna do�ka i spowrotem)
1/60~1/70 lambda RMS (nie pami�tam dok�adnej warto�ci w tej chwili) - Pomiar u�redniony zale�y od warto�ci odchy�ki i wielko�ci obszaru kt�ry ma tak� odchy�k�.

Lustro mo�e mie� tylko jedn� malute�k� g�rk� albo do�ek i wed�ug interferomeru b�dzie mia�o np. 1/4lambda P-V.
Ale b�dzie mia�o lambda RMS lepsze ni� lustro 1/6lambda P-V z do�kiem na "p� zwierciad�a".

Tak�e pewnie te lustra maj� podany lambda RMS.

No w�a�nie ca�y problem w tym, �e zwsze s�yszalem, �e chodzi o odchy�k� cyt. "czo�a fali", wi�c pewnie P-V wavefront..
A tak btw - czyta�em mimochodem o Twoich pracach nad du�ym astrografem, m�g�by� napisa� cos bli�ej?
Pozdrawiam!

No w�a�nie ca�y problem w tym, �e zwsze s�yszalem, �e chodzi o odchy�k� cyt. "czo�a fali", wi�c pewnie P-V wavefront..
A tak btw - czyta�em mimochodem o Twoich pracach nad du�ym astrografem, m�g�by� napisa� cos bli�ej?
Pozdrawiam!
Tutaj jest przyk�ad takiego karty dodawanej do lustra z oriona
http://www.orionopti...reportpage.html

~1/6 lambda P-V wavefront
~1/40 lambda RMS

Apropos moich ATM-�w to jeszcze dumam nad tym - jak co� wydumam, to dam zna� ;)

Witam,

wr�ci�em z pracy - a tu tyle post�w... :D

Nieco p�niej b�d� na nie kolejno odpowiada�; pewnie najpierw na post Ryszardo

Witam,

wr�ci�em z pracy - a tu tyle post�w... :D

Nieco p�niej b�d� na nie kolejno odpowiada�; pewnie najpierw na post Ryszardo

:D :D :D

Tak si� troch� zastanawiam nad wynikami tych pomiar�w. W Oddziale PTMA w Warszawie s�ysza�em, �e ten teleskop to 1/64 lambda inny 1/25 itd..
Jak to mierzono? Czy prowadzono jak�kolwiek analiz� b�ed�w pomiaru?
Nie s�dz�, �eby mo�liwe by�o okre�lenie lambda ( cokolwiek ono znaczy) z tak� dok�adno�ci� w warunkach braku chocia�by stabilizacji cieplnej zwerciad�a w pomieszczeniu. Czy mierzono zmiany temperatur w czasie pomiar�w. Czy n� foucaulta by� stabilny, jaka by�a dok�adno�� odczytu...itd, itp.
Czy to wog�le jest mo�liwe? Moim zdaniem nie!
(...)
Witam,

temat "figuryzacja zwierciad�a" jest obszerny i jednocze�nie wymaga precyzji w poprawnym napisaniu postu, �e na ten temat nied�ugo napisz� oddzielnie.

Tutaj napisz� o dok�adno�ci pomiar�w i wp�ywie temperatury:

Oczywi�cie zmieniaj�ca si� temperatura, zar�wno otoczenia jak i samego zwierciad�a, ma du�y wp�yw na otrzymane wyniki pomiar�w strefowych.
Trudno w naszych warunkach pracowa� w klimatyzowanych pomieszczeniach, ale w Pracowni Instrumentalnej PTMA staramy si� ten wp�yw temperatury zminimalizowa�. Pomieszczenie to jest w zasadzie nieogrzewane, aby nie by�o falowania powietrza. Je�li pomiar na no�u Foucault'a ma charakter orientacyjny, to wymagania dotycz�ce zmian temperatury s� mniejsze, ale w ko�cowym etapie musimy zachowa� specjaln� "czujno��". Na czas pomiaru "postronne" osoby s� wypraszane z pomieszczenia :D (aby nie podgrzewa�y powietrza...), drzwi zamykane, pozostaje tylko niezb�dne o�wietlenie.
Od oka i do�wiadczenia osoby badaj�cej zwierciad�o zale�y dok�adno�� zbadania zwierciad�a. W naszej Pracowni no�e s� zainstalowane na suwmiarkach (st�d dok�adno�� notowania odczyt�w jest 0.1 mm albo 0.05 mm) lub na �rubie mikrometrycznej (dok�adno�� 0.01 mm). To s� oczywi�cie dok�adno�ci "techniczne". W praktyce teraz wszystko zale�y do�wiadczenia badaj�cego i powtarzalno�ci jego pomiar�w. Kto�, kto b�dzie robi� to po raz pierwszy, mo�e pope�nia� b��dy nawet ponad 0.5 mm - nie b�dzie wiedzia�, jak interpretowa� cienie na zwierciadle, widoczne w szczelinach na strefach. Specjalista mo�e osi�gn�� powtarzalno�� przy kolejnych pomiarach (w serii) rz�du 0.1 mm, a nawet 0.05 mm. Ucz�c si� badania zwierciad�a metod� Foucault'a musia�em nabra� takiej wprawy, aby moje odczyty minimalnie r�ni�y si� od pomiar�w "mistrza". I po kilku miesi�cach �wicze� mo�na to by�o osi�gn��...

A teraz pewien przyk�ad - po raz pierwszy od ponad 24 lat poka�� ostatni etap pracy nad zwierciad�em do teleskopu Newtona o �rednicy 250 mm, kt�re by�o "bli�niakiem" zwierciad�a 250/1400 - tego, kt�re jest do dzi� w oddzia�owym teleskopie "Dobsonian".
Chyba w 1983 roku postanowili�my w Oddziale PTMA w Warszawie wykona� optyk� do sporego teleskopu dla rozwijaj�cego si� Oddzia�u PTMA w pewnym mie�cie wojew�dzkim (powiedzmy w mie�cie X).
Wed�ug umowy z tym Oddzia�em PTMA, my mieli�my wykona� optyk� (razem z drug� osob� wykonywa�em g��wne zwierciad�o), cz�onkowie Oddzia�u PTMA w X ca�� mechanik�, a teleskop mia� by� oddany do u�ytku pod koniec 1985 roku - specjalnie na komet� Halley'a.
Warto doda�, �e ten Oddzia� dosta� od pewnej sp�dzielni mieszkaniowej pomieszczenie na now� siedzib� dla Oddzia�u. Musz� przyzna� - po pierwszej wizycie w tym lokalu - �e niejeden Oddzia� PTMA m�g� tego zazdro�ci�. Pomieszczenie nie by�o mo�e du�e - typowe M2 (jakie� 25 m2), ale opr�cz sporego pokoju dla sekretariatu, by�y te� kuchnia i �azienka. Jakie to ma znaczenie doceni� ci obserwatorzy, kt�rzy np. w zimie chc� si� ogrza� podczas przerwy w obserwacjach, albo nawet przenocowa� (a w wielu innych oddzia�ach PTMA takich warunk�w nie by�o). Jako ciekawostk� dodam, �e z tego pokoju by�o wyj�cie - po schodach - bezpo�rednio na dach, gdzie miano wybudowa� obserwatorium astronomiczne.

Na pocz�tku 1984 roku zacz��em figuryzacj� zwierciad�a i po kilku miesi�cach pracy, 11-04-1984 odczyty na strefach wysz�y niemal zerowe (zwierciad�o idea� !!). Po 30 minutach czekania na wyr�wnanie si� temperatury zwierciad�a i powietrza pomiar by� niemal taki sam, po kolejnej godzinie dobry, ale na wewn�trznej strefie pojawi�a si� r�nica ok. 0.2 mm w stosunku do teoretycznego wyniku. 13 kwietnia zwierciad�o by�o nieco "gorsze" ni� dwa dni temu, a po odczycie z 16 kwietnia zdecydowa�em si� na figuryzacj� niemal od pocz�tku... Oczywi�cie, dok�adno�� wykonania zwierciad�a by�a nadal wi�ksza od 1/8 lambda, ale dla mnie za ma�a...
Fina� nast�pi� 28 kwietnia 1984 roku, a kontrolne pomiary wykonane dwa dni p�niej da�y identyczne wyniki z wcze�niejszymi. Dodam, �e podczas figuryzacji ka�dego zwierciad�a prowadzi�em w�wczas szczeg�owe notatki, w kt�rych zapisywa�em nie tylko dzie� i godzin� ka�dego etapu pracy (czyli figuryzacji zwierciad�a) - nawet je�li by�o to tylko 1-2 okr��enia stanowiska !! - ale analiz� kszta�tu zwierciad�a po ka�dej pracy i wnioski, jakie ruchy i naciski nale�y stosowa� za chwil�, aby poprawi� jak�� b��dn� stref� zwierciad�a.

Ni�ej podaj� ostateczne wyniki (w mm) z moich pomiar�w strefowych - r�nice mi�dzy poszczeg�lnymi strefami od 1 do 5 (pomijam odczyty strefy zerowej, w �rodku zwierciad�a oraz odleg�o�ci ka�dej strefy od �rodka zwierciad�a):

Teoria odczyt r�nica
0.85 0.90 -0.05
1.48 1.60 -0.12
1.18 1.15 +0.03
0.96 1.05 -0.09

na podstawie tych odczyt�w otrzyma�em dok�adno�� ok. 1/50 lambda :D (teraz sprawdzaj�c to programem komputerowym otrzymuj� wynik 1/40 lam). Niezale�ne pomiary L. Newelskiego da�y nieco gorsz� dok�adno�� (ale i tak by�o to lepiej. ni� 1/30 lam). To zwierciad�o mia�o lepsze parametry od tego, kt�re mamy teraz w PTMA w Warszawie.
Wkr�tce zwierciad�o przekazali�my temu Oddzia�owi (odebra� jego prezes). Nast�pi�a jaka� przerwa w pracy nad tym teleskopem - my wywi�zali�my si� z umowy, ale prace w tamtejszym Oddziale PTMA nad tubusem i monta�em "�limaczy�y si�". Chyba pod koniec lata 1985 roku mia�em okazj� zobaczy�, co ju� tam wykonano (a czasu do uruchomienia teleskopu by�o bardzo ma�o). Wreszcie zobaczy�em �wie�o wykonany tubus i... zg�upia�em... To, �e tubus do tego teleskopu mia� przekr�j kwadratowy o rozmiarach 30x30x150 cm, to mnie nie zdziwi�o, ale kiedy chcia�em go podnie��, to mi si� nie uda�o... Tubus zrobiony by� z czego� podobnego do sklejki o grubo�ci co najmniej 15 mm i wa�y� nie mniej ni� 25 kg !! :Boink: (a teleskop mia� by� wynoszony po stromych schodach na dach; mo�e nawet przez jedna osob�). Zapyta�em si� dlaczego u�yto tak grubego materia�u (sugerowa�em wcze�niej 6 mm sklejk� i listwy usztywniaj�ce) - powiedziano, �e cie�szych sklejek w sklepie nie by�o (przez rok budowy ??).

Na listopad 1985 r uzgodniono moja wizyt� w mie�cie X jako kontroln� przed uko�czeniem budowy teleskopu, ale p�niej m�j przyjazd odwo�ano - jeszcze czego� nie zrobiono... Teleskopu na pokazy komety Halley'a nie uruchomiono, a m�j kontakt z tym oddzia�em PTMA w ko�cu si� urwa�... Chyba dwa lata p�niej, podczas Walnego Zjazdu Delegat�w PTMA zapyta�em, co z tym teleskopem - przecie� ten Oddzia� dosta� prezent - wysokiej klasy optyk� teleskopu - pod warunkiem, �e budowa zostanie uko�czona i teleskop b�dzie w�asno�ci� Oddzia�u. Nowy prezes Oddzia�u co� tam t�umaczy�, �e nie zna wszystkich szczeg��w tej historii i �e mo�e nadal brakuje materia��w do budowy. Potem zadzwoniono do mnie, �e ju� maj� jakie� �ruby i wkr�tce wykonaj� opraw� zwierciad�a... Po up�ywie kolejnych kilku lat chcia�em przez Zarz�d G��wny wyja�ni� t� spraw� i je�li nadal teleskop nie jest gotowy, to za��da� zwrotu zwierciad�a (chcia�em przekaza� je innemu Oddzia�owi). Nic nie osi�gn��em - prawdopodobnie zwierciad�o "zagin�o"... Czyli albo le�y do dzi� u kogo� "na szafie", albo kto� (...... ......). Na zako�czenie dodam - z tego co wiem po�rednio - Oddzia� PTMA w X straci� sw�j nowy lokal, a z powodu niemal ca�kowitego braku os�b w Oddziale, Oddzia� ten zosta� w ko�cu rozwi�zany.
Ten post by� edytowany przez Hermes1937 dnia: 12 December 2008 - 01:40
Witam,

czwartym teleskopem Oddzia�u PTMA w Warszawie, o kt�rym teraz tutaj napisz�, jest

teleskop Cassegraina TC 150/2400

link do strony PTMA: http://ptma-warszawa...ia.pl/tc150.htm

- r�wnie� jeden z najstarszych w Oddziale PTMA w Warszawie, wykonany w 1967 roku przez Lucjana Newelskiego. Profesjonalne obserwacje wykonywa� nim w latach 70 ub. wieku doc. dr Maciej Bielicki, tw�rca Sekcji SOPiZ w PTMA.

Od pewnego czasu teleskop jest zdemontowany - obserwatorzy korzystaj� teraz z wi�kszych teleskop�w Oddzia�u, a ten Cassegrain by� przede wszystkim przeznaczony do obserwacji pozycyjnych oraz do obserwacji Ksi�yca u planet przy du�ym powi�kszeniu.
Wykonanie wt�rnego, hiperboloidalnego, zwierciade�ka jest najtrudniejszym etapem pracy przy wykonywaniu optyki teleskopu. O tym napisz� w oddzielnym w�tku.

Poniewa� od prawie 30 lat (bez jednego miesi�ca) u�ytkowuj� te teleskopy, o kt�rych pisze Roman (Hermes1937), to musz� co� od siebie doda�. To, �e optyka w tych teleskopach jest znakomita mogli�my sie wielokrotnie przekona�, szczeg�lnie wtedy, gdy teleskopy wyje�d�a�y w plener np. na ob�z w Edwardowie w 1979, na kt�rym przez tydzie� podziwia�em niebo pozamiejskie.

Roman pisa� o teleskopach b�d�cych w�asno�ci� Oddzia�u PTMA Warszawa. Przez swoj� skromno�� nie napisa� o jeszcze innym teleskopie, kt�ry od lat jest wykorzystywany zar�wno do pokaz�w jak i obserwacji. Mam na my�li jego w�asny teleskop TN 250/1600, kt�rego uwa�am za najlepszy pod wzgl�dem optyki, jaki widzia�em. A co ciekawe widzia�em na w�asne oczy jak Roman szlifowa� to zwierciad�o w 1979 roku, (co mi si� tak spodoba�o, �e sam te� spr�bowa�em swoich si� w robieniu zwierciade�).
Ten teleskop Romana to jest taka do�� d�uga rura koloru niebieskiego. Nie wiem, czy ALF chwal�c "d�ugiego Newtona" nie mia� na my�li w�a�nie teleskopu Romana. Obrazy przez ten teleskop s� tak powalaj�ce, �e do Ksi�yca bez pieluchy nie radz� podchodzi�. Gdyby ten teleskop mia� prowadzenie i pofoci� nim gdzie� poza Warszaw� w dobrych warunkach, to strach si� ba�. Jak b�dziecie kiedy� u nas na pokazie nieba i Roman wystawi sw�j teleskop, to koniecznie zobaczcie jak przez niego wida�. Aby da� jak�� pr�bk� to zobaczcie jakie zdj�cie mi wysz�o z przy�o�enia aparatu - pojedynczy strza�, seryjnym aparatem, bez �adnych szybek Baadera, tylko aparat dostawi�em i pstrykn��em.

Ksi�yc przez teleskop Romana Fangora
Ten post by� edytowany przez Janusz_W dnia: 16 December 2008 - 15:05

Aby da� jak�� pr�bk� to zobaczcie jakie zdj�cie mi wysz�o z przy�o�enia aparatu - pojedynczy strza�, seryjnym aparatem, bez �adnych szybek Baadera, tylko aparat dostawi�em i pstrykn��em.

Ksi�yc przez teleskop Romana Fangora

:blink: a� nabra�am ochoty na w�asnor�czne wyszlifowanie sobie zwierciad�a... :wow:
Co tu du�o m�wi�, trzeba do tego do�wiadczenia, pewnej r�ki i precyzji oraz szczypty geniuszu... :notworthy: :notworthy: :notworthy:

pozdrawiam serdecznie
Ori

Witam,

czas na bardziej aktualne zdj�cia (i informacje) teleskop�w PTMA:

Witam
We wrze�niu 2005r podczas mojego miesi�cznego pobytu w Warszawie odwiedzi�em CAMK podczas Dni Nauki oraz mia�em mo�liwo�� na spotkaniu PTMA patrze� przez TN 350/1800. Pami�tam jak dzi� jakie wra�enie robi� na mnie ten olbrzym. Z jak� niecierpliwo�ci� czeka�em na to by wskoczy� na drabink� i dostawi� oko do wyci�gu a tam ...mrowisko gwiazd ...M13. (...)
http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_6_19684.jpg
Fakt - rozmiar teleskopu obserwatorzy doceniaj� wtedy, gdy okular jest na wysoko�ci prawie 2.5 metra, a nam ko�czy si� drabina pod nogami...

(...) Roman pisa� o teleskopach b�d�cych w�asno�ci� Oddzia�u PTMA Warszawa. Przez swoj� skromno�� nie napisa� o jeszcze innym teleskopie, kt�ry od lat jest wykorzystywany zar�wno do pokaz�w jak i obserwacji. Mam na my�li jego w�asny teleskop TN 250/1600, kt�rego uwa�am za najlepszy pod wzgl�dem optyki, jaki widzia�em. A co ciekawe widzia�em na w�asne oczy jak Roman szlifowa� to zwierciad�o w 1979 roku, (co mi si� tak spodoba�o, �e sam te� spr�bowa�em swoich si� w robieniu zwierciade�).
Ten teleskop Romana to jest taka do�� d�uga rura koloru niebieskiego. Nie wiem, czy ALF chwal�c "d�ugiego Newtona" nie mia� na my�li w�a�nie teleskopu Romana. Obrazy przez ten teleskop s� tak powalaj�ce, �e do Ksi�yca bez pieluchy nie radz� podchodzi�. Gdyby ten teleskop mia� prowadzenie i pofoci� nim gdzie� poza Warszaw� w dobrych warunkach, to strach si� ba�. Jak b�dziecie kiedy� u nas na pokazie nieba i Roman wystawi sw�j teleskop, to koniecznie zobaczcie jak przez niego wida�. (...)
Dzi�kuj� Januszowi za pochwalenie mojego teleskopu... Chocia� jest to w�tek o teleskopach PTMA, to poniewa� m�j teleskop u�ywany jest podczas obserwacji i pokaz�w PTMA, podam kilka szczeg��w z nim zwi�zanych.
Optyk� zacz��em robi� w 1965 roku, po kilku latach prace przerwa�em (sko�czy�em szlifowanie przy ogniskowej 180 cm.) Kr�tko przed otwarciem wystawy PTMA pt: "Sam mo�esz pozna� Wszech�wiat" (w Muzeum Techniki w 1978r) zdecydowa�em si� skr�ci� ogniskow� do 160 cm, bo nie mie�ci� si� na moim balkonie (d�ugo�ci tylko... 1 metra). I tak zar�wno w PTMA, jak i na tej wystawie dawa�em pokazy wykonywania zwierciade� - w czasie trwania tej wystawy (1.5 roku) wyszlifowa�em i wypolerowa�em kilka "250". Figuryzacj� robi�em oczywi�cie dopiero w PTMA, pod opiek� L. Newelskiego.

http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_6_3364.jpg
Faktycznie zwierciad�o wysz�o mi prawie na "5". Gruba p�yta, szlifowana dwustronnie (mniejszy wp�yw temperatury na kszta�t powierzchni), stabilna oprawa zwierciad�a oraz dobrze wyczerniony tubus - mimo braku diafragm wewn�trz tubusu prawie nie ma �adnych refleks�w - to zas�uga czarnej farby robionej wed�ug "receptury" in�. Czetyrboka.

I jeszcze kilka zdj�� z moim teleskopem:

http://members.chello.pl/r.fangor/tn250-jawil-foto.jpg
Janusz Wiland robi zdj�cia Ksi�yca moj� "250".

http://members.chello.pl/r.fangor/tn250-jawil-newel.jpg
Janusz Wiland i Lucjan Newelski po sko�czeniu ich pomocy przy wymianie wyci�gu okularowego

http://members.chello.pl/r.fangor/tn250-newel.jpg
oraz sprawdzanie przez Newelskiego jako�ci obrazu dawanego przez teleskop (podczas dziennego pokazu).

:blink: a� nabra�am ochoty na w�asnor�czne wyszlifowanie sobie zwierciad�a... :wow:
Co tu du�o m�wi�, trzeba do tego do�wiadczenia, pewnej r�ki i precyzji oraz szczypty geniuszu. (...)
pozdrawiam serdecznie
Ori
potrzeba nie tyle szczypty geniuszu, co ca�ej "kopy" wytrwa�o�ci przez wiele miesi�cy pracy...

http://members.chello.pl/r.fangor/figuryz-newel.jpg
A tu Lucjan Newelski pokazuje, jak polerowa� zwierciad�o. Z lewej, na tablicy wypisane s� matematyczne podstawy pomiar�w zwierciad�a podczas badania metod� Foucaulta.

Hermes(1937)
Ten post by� edytowany przez Hermes1937 dnia: 16 December 2008 - 21:12
Witam,

napisz� "co�" a propos zdolno�ci rozdzielczej teleskopu i jako�ci zdj��.

Ponad dwa lata temu zmieni�em wyci�g okularowy w swoim najstarszym teleskopie (40 lat !!) Newtona, o �rednicy 150 mm i ogniskowej 1000 mm (na pocz�tku by�o zwierciad�o sferyczne o ogniskowej 1500 mm). Od dawna tego teleskopu u�ywam g��wnie do obserwacji zakryciowych, zw�aszcza podczas wypraw "brzeg�wkowych".
Pierwszy wyci�g by� raczej prymitywny; po zmianie mog�em wykonywa� tak�e zdj�cia. zar�wno "Praktic�", jak i cyfrow� lustrzank�. Celem tego zdj�cia by�o sprawdzenie, jakiej jako�ci b�dzie zdj�cie odleg�ego budynku (oko�o 200 metr�w). Chodzi�o mi przede wszystkim o ostro�� kontur�w, ilo�� drobnych szczeg��w, czy nie spada ostro�� na brzegu kadru, jakie jest winietowanie (zwierciade�ko wt�rne tak�e wymieni�em, ale nie dawa�em zbyt du�ego).

W astronomii zdolno�� rozdzielcz� podaje si� w " (sekundach �uku), w fotografii - ilo�� widocznych na zdj�ciu linii/mm na negatywie, fotografuj�c tzw. tablic� testow� zawieraj�c� du�� ilo�� wyst�puj�cych na przemian linii bia�ych i czarnych. W fotografii rozdzielczo�� interpretuje si� na og� jako ilo�� linii czarnych (lub bia�ych), ale nie jako suma tych linii !!
Odpowiednikiem rozdzielczo�ci fotograficznej zwierciad�a wy�ej wymienionego jest 100 linii/mm. Tymczasem zdolno�� rozdzielcza teleobiektyw�w fotograficznych o ogniskowych rz�du 1000 mm podawana jest na poziomie tylko 30-50 linii/mm (a czasem nawet poni�ej 30 linii/mm). Dlaczego ? Wymieni� dwa powody z nich:
1. Soczewki w obiektywach fotograficznych nie s� wykonywane z dok�adno�ci� rz�du 1/8 lambda, bo cena takiego obiektywu by�a by... astronomiczna. A przecie� obiektyw sk�ada si� z wielu soczewek.
2. Korekcja obiektywu (aberracja sferyczna, koma, krzywizna pola) musi dotyczy� ca�ego kadru, a nie tylko jego �rodka. W teleskopie, gdzie mamy tylko jedn� powierzchni� optyczn� tworz�c� obraz - zwierciad�o g��wne - uzyskujemy maksymaln� ostro�� w �rodku pola, na osi optycznej zwierciad�a, a im dalej od �rodka, tym bardziej widoczne inne aberracje (zw�aszcza koma).

Oto zdj�cie tego budynku:

http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_6_12225.jpg
Jest to prawie ca�y kadr zdj�cia zmniejszonego 2 razy. Ze wzgl�du na obj�to�� zdj�cia u�y�em do�� du�ej kompresji pliku "jpg", co mo�e nieco popsu� jako�� oryginalnego zdj�cia.
Jednak mimo to, zdj�cie ogl�dane z pe�nej rozdzielczo�ci nadal jest ostre - szczeg�lnie polecam obejrzenie takich szczeg��w, jak struktura �ciany czy ro�lina w doniczce. Nale�y pami�ta�, �e w mie�cie wyst�puj� du�e konwekcje powietrza.
Jako�� obraz�w astronomicznych teleskop "potwierdzi�" podczas fotografowania komety Holmesa i zakrycia Plejad przez Ksi�yc.

Witam.

Chocia� ten post nie jest bezpo�rednio zwi�zany z teleskopami naszego Oddzia�u PTMA - ale po�rednio jest... - dlatego umieszcz� go w�a�nie tutaj.

Ponad 30 lat temu. 8 czerwca 1978 roku, w Muzeum Techniki w Warszawie, zosta�a otwarta pierwsza (i niestety do dzi� - jedyna) wystawa, zorganizowana przez Oddzia� PTMA w Warszawie pt: "Sam mo�esz pozna� Wszech�wiat". Autorami scenariusza i organizatorami wystawy z ramienia PTMA byli: Lucjan Newelski i... ja.

Szczeg�owy opis tej wystawy znajduje si� na stronie Oddzia�u:
http://ptma-warszawa...nika/smpw78.htm

Chcia�bym tu przybli�y� t� wystaw� z jednego powodu - by�a to prawdopodobnie pierwsza wystawa w Warszawie, na kt�rej tak szczeg�owo pokazano wykonywanie optyki astronomicznej (zwierciade�). Opr�cz kilkudziesi�ciu zdj�� (np. za�mie� S�o�ca, NLC i innych), wielu eksponat�w takich jak teleskop, zwierciad�a, proszki, czynny n� Foucaulta, atrakcj� by�y pokazy szlifowania i polerowania zwierciad�a (mia�em przyjemno�� prowadzi� te pokazy przez prawie 1.5 roku). W trakcie pokaz�w wykonano wiele zwierciade� (bez figuryzacji), w tym tak�e 250mm, o kt�rych jest mowa w postach o teleskopach Oddzia�u PTMA.

(...) Roman pisa� o teleskopach b�d�cych w�asno�ci� Oddzia�u PTMA Warszawa.
(...) A co ciekawe widzia�em na w�asne oczy jak Roman szlifowa� to zwierciad�o w 1979 roku, (co mi si� tak spodoba�o, �e sam te� spr�bowa�em swoich si� w robieniu zwierciade�).

Ni�ej zamieszczam kilka zdj�� z tej wystawy (niekt�rych nie ma na stronie Oddzia�u, inne s� tutaj lepszej jako�ci).

http://members.chello.pl/r.fangor/smpw-1.jpg
Pocz�tek wystawy PTMA. We wn�ce z prawej strony umieszczono opis szlifowania, p�yty do szlifowania oraz komplet proszk�w - od nr #40 do #800.

http://members.chello.pl/r.fangor/smpw-2.jpg
Widok og�lny wystawy z gablotami, eksponatami i widocznym z prawej strony teleskopem Newtona 150/900 (konstrukcji W. K�aputa). Po �rodku, na pierwszym planie stanowisko do szlifowania i polerowania zwierciade�.

http://members.chello.pl/r.fangor/smpw-3.jpg
Zbli�enie na cz�� optyczn� wystawy - z lewej (w zamkni�tej gablocie) kompletna optyka do teleskopu (o �rednicy 150 mm), z prawej widoczne stanowisko no�a Foucaulta.

http://members.chello.pl/r.fangor/smpw-4.jpg
Najwi�kszym zainteresowaniem cieszy� si� tester do pomiaru b��du osobowego obserwatora (czyli w skr�cie - jego refleksu)

http://members.chello.pl/r.fangor/smpw-rf.jpg
To jedyne kolorowe zdj�cie z tej wystawy, przedstawiaj�ce mnie podczas pokazu... Szlifuj� zwierciad�o 150 mm.

Wi�kszo�� zwiedzaj�cych nie by�a zbytnio zainteresowana pokazami szlifowania zwierciade�, niekt�rzy byli przekonani, �e to "pic na wod�", byli nawet tacy, kt�rzy patrz�c na mnie pukali si� w czo�o. Ale by�o te� kilku obcokrajowc�w, kt�rzy zam�wi� wykonanie gotowego zwierciad�a !!!
By�o te� kilkunastu zwiedzaj�cych, kt�rzy stali si� sta�ymi bywalcami tej wystawy, �ledzili post�py prac optycznych i... bili rekordy szybko�ci na testerze - przyrz�dzie, kt�ry s�u�y� do kontroli obserwator�w zjawisk zakryciowych. Nieoficjalnym standardem dobrego refleksu by� wynik ok. 0.25 sek, a poni�ej 0.2sek. mieli ju� tylko nieliczni. Mnie uda�o si� doj�� do wyniku 0.16sek.
Ale jeden ze zwiedzaj�cych jak nabra� wprawy, systematycznie schodzi� poni�ej 0.20 sek., a� w ko�cu ustanowi� rekord (nie pobity przez nikogo innego) - 0.13 sek !!! Przyszed� potem do PTMA, przedstawi� si�: - Jestem Janusz Wiland !! I tak od tej wystawy zacz�a si� astronomiczna "przygoda" (w PTMA) Janusza, trwaj�ca do dzi� - gratulacje, Panie Prezesie !!

Zako�cz� ten zabawna histori� (chyba ju� mog� to poda�...):
Do testera podszed� wysoki m�czyzna ze swoim kilkunastoletnim synem. Syn zacz�� sprawdza� sw�j refleks. Mnie - jak si� to dzi� m�wi - szcz�ka opad�a ze zdumienia... Mniejsza o dok�adny wynik - najkr�cej m�wi�c, ch�opak mia� "refleks szachisty"... Ojciec popatrzy� na syna i wyniki i sam zacz�� si� sprawdza�. Wyniki by�y lepsze, ale "na m�j gust" - przeci�tne. Wreszcie do testera "dorwa�" si� inny ch�opak i na wy�wietlaczu zacz�y pojawia� si� wyniki (w sekundach) takie, jak: 0.20, 0.22, 0.19, 0.18, 0.20, itd. Ojciec z synem popatrzyli na te wyniki, ojciec powiedzia� do syna co� w rodzaju "...idziemy, tu nie ma wi�cej nic ciekawego" i wyszli. Dlaczego o tym pisz� ? A bo tym ojcem by� gen. M. Hermaszewski...

Wspaniale si� to wszystko czyta, dzi�kuj� Panu za dzielenie si� wiedz�! :notworthy:

Pozdrawiam i �ycz� weso�ych �wi�t!
Rafa�

Witam,

pi�tym teleskopem Oddzia�u PTMA w Warszawie jest Newton TN 150/100, ale o nim napisz� przy innej okazji.
Teraz chcia�bym zaprezentowa� najnowszy nabytek Oddzia�u, czyli

Refraktor Celestron (6”) 150/1200

Nasz Oddzia� otrzyma� ten refraktor 19 maja 2005 roku od znanego artysty* (wi�cej informacji o tym wydarzeniu jest na stronie Oddzia�u, w dziale "Kronika Oddzia�u"),
tutaj przytocz� fragment opisu z pierwszej obserwacji w PTMA:

"...Jeszcze tego samego wieczoru, po przywiezieniu lunety do PTMA do CAMKu (podzi�kowanie dla Miros�awa Wo�nego!), korzystaj�c z dobrej pogody rozstawili�my zar�wno nasz teleskop Dobson (250 mm), jak i now� lunet�. Celem obserwacji by�y przede wszystkim: Jowisz i Ksi�yc, kt�rych bliska koniunkcja (1 stop.) tej nocy by�a bardzo atrakcyjna, oraz znajduj�cy si� do�� nisko nad horyzontem Saturn.
Pierwsze wra�enia z tego por�wnania to bardzo dobrej jako�ci obraz dawany przez refraktor, nie gorszy ni� przez Dobsona (chodzi o ostro�� obrazu). Ksi�yc i Jowisz wygl�da�y znakomicie nawet przy powi�kszeniach 150x. Wida� by�o niewielk� aberracj� chromatyczn�, ale bior�c pod uwag� du�� wiat�osi�� obiektu (f/8), by�a "do przyj�cia..."

Oto kilka zdj��:

http://ptma-warszawa.astronomia.pl/kronika/dar05_dsc_15.jpg
Pierwsze obserwacje nowym refraktorem, jeszcze tego samego wieczoru (19-05-2005)

a tak�e jedno ze zdj�� wykonanych podczas pokazu w CAMKu, kilka dni p�niej:

http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_6_39977.jpg
Jak wida�, widok budynk�w (i pewnie ciekawych szczeg��w...) zrobi� na widzach spore wra�enie...

Refraktor otrzymali�my na monta�u zbli�onym do EQ-3, ale podczas niedawnych pokaz�w za�mienia S�o�ca i Ksi�yca oraz zakrycia Plejad przez Ksi�yc by� "osadzony" na monta�u EQ-6:
http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_3_13619.jpg
Cz�ciowe za�mienie S�o�ca, Warszawa, 01-08-2008.
Zdj�cie wykonane refraktorem Zeissa z filtrem s�onecznym firmy Thousand Oaks Optical.

Niedawno refraktor zosta� "osadzony" na nowym nabytku Oddzia�u, monta�u HEQ5 PRO:
http://astro-forum.org/Forum/uploads/1229179527/gallery_14903_6_28538.jpg

Planowane jest wykonanie specjalnego stacjonarnego statywu w miejsce EQ-3.
-------------------------------------------------------------
* Artysta ten 60 lat temu mia� w�asne obserwatorium ko�o Warszawy, a w 1950 roku zosta� pierwszym kierownikiem Sekcji Instrumentalnej Oddzia�u PTMA w Warszawie.

Witam,

(...)Roman pisa� o teleskopach b�d�cych w�asno�ci� Oddzia�u PTMA Warszawa. Przez swoj� skromno�� nie napisa� o jeszcze innym teleskopie, kt�ry od lat jest wykorzystywany zar�wno do pokaz�w jak i obserwacji. Mam na my�li jego w�asny teleskop TN 250/1600, kt�rego uwa�am za najlepszy pod wzgl�dem optyki, jaki widzia�em.
(...) Obrazy przez ten teleskop s� tak powalaj�ce, �e do Ksi�yca bez pieluchy nie radz� podchodzi�. Gdyby ten teleskop mia� prowadzenie i pofoci� nim gdzie� poza Warszaw� w dobrych warunkach, to strach si� ba�. Jak b�dziecie kiedy� u nas na pokazie nieba i Roman wystawi sw�j teleskop, to koniecznie zobaczcie jak przez niego wida�. (...)
jeszcze raz nawi�� do tego fragmentu postu Janusz Wilanda...

4 i 5 stycznia 2009 roku odby�y si� w PTMA w Warszawie dwa pokazy nieba; w tym pierwszym (w niedziel�) wzi�a udzia� liczna grupa absolwent�w z XIV L.O. w Warszawie, Niestety chmury "za�atwi�y" ca�y plan pokazu i tylko przez chwil� pokazywa�em Ksi�yc przez TN-250 "Dobson".
W poniedzia�ek, opr�cz naszych sta�ych bywalc�w - obserwator�w PTMA, kt�rzy uruchomili a� dwa monta�e sterowane komputerowo i wykonywali zdj�cia kamerami CCD, by�a te� pozosta�a cz�� go�ci zwi�zana z XIV L.O.
Tym razem pogoda by�a wspania�a, ale mr�z (poni�ej -12 stopni) dawa� si� we znaki. Pokaz prowadzono moj� "250".
Pieluchy jednak nie by�y potrzebne - na takim mrozie i tak by wszystko szybko zamarz�o... :ha:

Podobne

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Odszkodowanie za dziurę w drodze