[Komety SOHO] Krótki wstêp, jak rozpocz±æ 

Odszkodowanie za dziurÄ™ w drodze

Cze¶æ,

Poniewa¿ ostatnimi czasy wzros³o zainteresowanie w¶ród forumowiczów projektem poszukiwañ komet SOHO, postanowi³em opublikowaæ czê¶æ zagadnieñ bardziej powszechnemu gronu czytelników , które napisa³em kilka miesiêcy temu na jednym z portali edukacyjnych.

Czy ka¿dy mo¿e odkryæ kometê SOHO?
Micha³ Kusiak, rok 2008

Problem uczestniczenia w projekcie SOHO Comets jest zwi±zany ze stosunkowo czêstym raportowaniem potencjalnych komet, chcia³bym wiêc przedstawiæ najistotniejsze informacje oraz rady na ten temat. Program poszukiwañ jest powszechnie dostêpny. Czêsto jednak pocz±tkuj±cy '³owcy' komet SOHO nie posiadaj± stosownej wiedzy na temat w³a¶ciwego raportowania czy te¿ wygl±du prawdziwej komety obserwowanej na zdjêciach koronalnych Lasco, st±d zg³aszaj± niejednokrotnie raporty, które zawieraj± b³êdy lub przedstawiaj± obiekt nie bêd±cy komet±. Zacznijmy jednak od pocz±tku.
STRONA PROJEKTU: http://uap-www.nrl.navy.mil/sungrazer/

Sk±d pobieraæ zdjêcia?

Zdjêcia Lasco przesy³ane s± na kilka serwerów, w tym 2 z nich s± najczê¶ciej u¿ywane:

-http://lasco-www.nrl.navy.mil/javagif/gifs/ - serwer Naval Research Laboratory, na którym zdjêcia pojawiaj± siê najszybciej (10-20 minut) po ich wykonaniu i przes³aniu na Ziemiê
-http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/ - serwer NASA, który niejednokrotnie s³u¿y za g³ówne ¼ród³o zdjêæ w razie awarii czy te¿ przerw technicznych wcze¶niej wymienionej strony

Korzystaj±c z witryn u¿ytkownik pobiera zdjêcia zawieraj±ce w nazwie C2 lub C3 w rozdzielczo¶ci 1024x1024
Zdjêcia maj± pojemno¶æ 600 ? 800 kilobajtów. Warto posiadaæ stabilne ³±cze, dziêki któremu obrazek pobierzemy w czasie nie d³u¿szym ni¿ kilkana¶cie sekund. Obecnie w projekcie bierze udzia³ du¿a grupa obserwatorów, wiêc spó¼nienie ze zg³oszeniem o kilkadziesi±t sekund mo¿e kosztowaæ utratê odkrycia.

W jakim programie najlepiej analizowaæ zdjêcia Lasco?

W zasadzie ka¿dy edytor graficzny jest dobry. Wa¿ne jednak jest ¿eby mia³ on mo¿liwo¶æ wyznaczania wspó³rzêdnych miejsca na zdjêciu, gdzie znajduje siê potencjalna kometa. Wspó³rzêdne wyznacza siê jako X i Y. Elementy obu osi zmieniaj± siê w zakresie 0 - 1024. W zale¿no¶ci, jaki program wykorzystujemy punkt (0,0) znajduje siê w jednym z czterech rogów zdjêcia. Wiêkszo¶æ programów wyznacza wspó³rzêdne wed³ug lewego górnego rogu zdjêcia. Czê¶æ programów nalicza po³o¿enie wobec lewego dolnego rogu. Warto, wiêc przyjrzeæ siê u¿ywanemu edytorowi, w jaki sposób nalicza wspó³rzêdn±. Jest to istotne, poniewa¿ punkt odniesienia (0,0) podawany jest w formularzu zg³oszenia.

Dobrze, je¶li nasz edytor posiada mo¿liwo¶æ za³adowania do swojej pamiêci wiêkszej ilo¶ci zdjêæ lub te¿ mo¿e wykonywaæ animacje z pobranych przez nas ujêæ. Ciekawym programem wydaje siê byæ Ulead Gif Animator (darmowa wersja dzia³a tylko 30 dni), dziêki któremu mo¿na na bie¿±co dodawaæ pobierane przez nas zdjêcia a zmiany w wygl±dzie analizowaæ poprzez stymulacjê strza³kami klawiatury.

Jak wype³niæ formularz zg³oszenia?

Gdy znajdziemy potencjaln± kometê nale¿y wype³niæ raport. Poni¿ej przedstawiam przyk³ad raportu wys³anego przez nowego uczestnika projektu. Raport zosta³ wype³niony poprawnie, aczkolwiek nie przedstawia on prawdziwej komety, st±d zosta³ on odwo³any.

http://www.partnerstwodlaprzyszlosci.edu.pl/astronomia/obrazki/formularz.gif

1.Je¶li bierzemy udzia³ w projekcie w niniejszym polu wybieramy opcjê New User
2.Zg³aszaj±c now± kometê wybieramy opcjê 'potential comet'. Okienko opiszê szerzej.
3.a) Time: niniejsze okienko wype³niamy w kolejnych raportach, odwo³uj±cych nasze zg³oszenie lub dosy³aj±c kolejne pozycje naszego wcze¶niej zg³aszanego obiektu b: Date: W pierwszym raporcie podajemy datê wykonania zdjêæ, któr± odczytamy z nazwy pliku graficznego który pobrali¶my z serwera (pod ¿adnym pozorem datê obserwacji!). Do tego pola wrócê jeszcze pó¼niej.
4.Camera and image size: wybieramy w³a¶ciw± opcjê, zale¿n± od tego, który typ zdjêæ analizujemy (C2 czy C3). Jak wspomina³em wy¿ej, warto pobieraæ zdjêcia o najwy¿szej dostêpnej rozdzielczo¶ci (1024) i na ich podstawie wysy³aæ zg³oszenie.
5.Pozycja (0,0) o której ju¿ pisa³em, to miejsce, od którego naliczana jest wspó³rzêdna naszego obiektu (Upper Left - lewy górny róg, Lower left - lewy dolny)
6. Rodzina komet. Znaj±c podstawowe informacje na temat rodzin komet, o których napiszê w innej czê¶ci poradnika, wybieramy opcjê, która odpowiada najlepiej znanym i ustalonym trasom ruchu poszczególnych grup.
7.Pozycje potencjalnej komety na zdjêciach. Ta czê¶æ formularza sk³ada siê z trzech kolumn i 6 wierszy. W pierwszej kolumnie podajemy godzinê zdjêcia jest ona zawarta tak samo jak data w nazwie naszego pobranego pliku. W dwóch kolejnych podajemy wspó³rzêdne X i Y. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e wysy³aj±c zg³oszenie na podstawie aparatu C3 w pierwszym raporcie nale¿y nades³aæ minimum 3 pozycje! W przypadku aparatu C2 nale¿y w pierwszym raporcie trzeba zawrzeæ minimum 2 pozycje! Natomiast ¿eby nasz raport zosta³ sprawdzony przez koordynatora trzeba wys³aæ raport uzupe³niaj±cy z dalszymi 3 pozycjami. Prawdziwa (najs³absza i najmniejsza) kometa zawsze obserwowana jest na minimum 6, 7 zdjêciach.

Gdy raport uzupe³nimy klikamy na preview, w ró¿owym polu pojawi siê nasze zg³oszenie, które po wci¶niêciu klawisza submit zostanie dodane do listy raportów. New User musi podaæ w odrêbnym polu swoje dane: Imiê i Nazwisko, e-mail i zamie¶ciæ tam raport który wy¶wietli³ siê w podgl±dzie.

Nasze zg³oszenie zostanie dodane na poni¿sz± stronê.
http://www.partnerstwodlaprzyszlosci.edu.pl/astronomia/obrazki/raporty.gif

Zg³oszenie zosta³o wys³ane 9 lutego o godzinie 4:47:12 czasu obowi±zuj±cego w Waszyngtonie (GMT-5).

Wracaj±c do zak³adek 2 i 3a, chcia³bym teraz opisaæ poszczególne opcje i czynno¶ci jakie nale¿y wykonaæ w przypadku odwo³ywania, dosy³ania pozycji...
W zak³adce 2 mieszcz± siê nastêpuj±ce opcje:

-Potential comet: opisana szczegó³owo powy¿ej

-Further to my post of: Je¶li obiekt jest widoczny na kolejnych zdjêciach a my w pierwszym raporcie zawarli¶my mniej ni¿ 5 (dla C2) lub 6 (dla C3) pozycji wysy³amy kolejne u¿ywaj±c niniejszej opcji. Wpisujemy datê i godzinê zamieszczenia raportu na stronie projektu (napisana na zdjêciu t³ustym drukiem)

-Retracting my claim of: Gdy obiekt jest nieprawdziwy (znika, jest widoczny na zbyt ma³ej ilo¶ci zdjeæ), u¿ywamy tej opcji, ¿eby odwo³aæ nasze zg³oszenie. W tym celu wykonujemy procedurê podobn± jak w przypadku wysy³ania raportu potential comet, tyle, ¿e w okienkach Time i Date wpisujemy Datê i Godzinê dodania raportu (na powy¿szym zdjêciu wyt³uszczona w nag³ówku raportu). Nie trzeba równie¿ zawieraæ pozycji. Wpisujemy tylko najistotniejsze elementy, które dotycz± naszego wcze¶niejszego zg³oszenia.

-Correction: Gdy w naszym raporcie pope³nili¶my b³±d (omy³kowo zaznaczyli¶my z³± kamer± w zak³adce, pomylili¶my siê w dacie itp.) wówczas wype³niamy raport Correction wed³ug podobnej procedury jak Potential Comet

-Known comet, now entering: Zdarza siê czêsto ¿e odkryta kometa pocz±tkowo widoczna na kamerze C3, zbli¿aj±c siê do S³oñca (centralnych czê¶æ zdjêcia) wchodzi w zasiêg kamery o mniejszym polu widzenia (C2) wówczas mo¿na wys³aæ raport który oznajmia ten fakt. Ta opcja w³a¶nie do tego s³u¿y.

-Possible fragment/companion: Zdarza siê, ¿e za ja¶niejsz± komet± pod±¿± w jej pobli¿u mniejszy i s³abszy sk³adnik bêd±cy jej od³amkiem. Wówczas wysy³amy taki raport, podaj±c jednak informacje w tak samo jak dla opcji Potential Comet

?Fa³szywe komety?

Czêsto obserwator, który rozpoczyna swoje obserwacje pope³nia bardzo proste b³êdy wysy³aj±c raporty obiektów nie bêd±cych kometami. S± to m.in.

Raporty gwiazd i planet:

Gwiazdy i planety poruszaj± siê na zdjêciach Lasco niemal poziomo (nie zmienia siê wspó³rzêdna Y). Ich ruch jest przy tym du¿o mniejszy jak w przypadku obserwowanych na SOHO komet.

Szum i cosmic ray:

Sonda SOHO jest ca³y czas bombardowana przez wysokoenergetyczne cz±stki biegn±ce ze S³oñca, one te¿ powoduj± bardzo czêsto pojawienie siê artefaktów w postaci punktów, plamek i kresek. Ten typ fa³szywych obiektów sprawia trudno¶ci ka¿demu, nawet do¶wiadczonemu obserwatorowi. Dlatego te¿ stworzono opcjê odwo³ywania raportów.

Najwa¿niejsze informacje dotycz±ce komet SOHO

1. Mo¿na przyj±æ, ¿e komety na zdjêciach SOHO w krótkim czasie (kilka godzin) poruszaj± siê ze sta³± szybko¶ci±. Dlatego w równych odstêpach czasu powinny wystêpowaæ stosunkowo sta³e zmiany w warto¶ciach wspó³rzêdnych. Zdjêcia czêsto wykonywane s± w nierównych przedzia³ach, dlatego trzeba zwracaæ uwagê na fakt, ¿e przyk³adowo w krótszym czasie kometa zrobi mniejszy skok!
2. W przypadku rodziny Kreutza wystêpuj± takie okresy kiedy mo¿emy spodziewaæ siê wiêkszej liczby odkryæ. Spowodowane jest to zmian± geometrii orbit i tym samym widzialno¶ci komet na zdjêciach. W okresie kwiecieñ-czerwiec oraz pa¼dziernik-grudzieñ orbity komet Kreutza ustawiaj± siê w bardzo korzystny sposób w polu widzenia sondy. Dziêki temu ma³e obiekty o ni¿szej jasno¶ci niewidoczne na kamerze C3 pojawiaj± siê w polach widzenia kamery C2!
3. Warto wiedzieæ, z jakich rejonów zdjêcia "nadlatuj±" najczê¶ciej komety. Zdecydowana wiêkszo¶æ odkrywanych cia³ nale¿y do rodziny Kreutza. Stanowi ona 84% wszystkich pojawiaj±cych siê obiektów. Dlatego pocz±tkuj±cemu mi³o¶nikowi polecam rozpoczêcie samodzielnych poszukiwañ w³a¶nie pod k±tem tej grupy. W zale¿no¶ci od miesi±ca komety poruszaj± siê w innym obszarze obrazów Lasco. Bardzo dobrze opisane mapki znajduj± siê na stronie jednego z ³owców komet Rainera Krachta:

http://rkracht.de/soho/c3kreutz.htm

Trasy komet z innych rodzin:

http://rkracht.de/soho/meyertracks.htm
http://rkracht.de/so...rsdentracks.htm
http://rkracht.de/so...rachttracks.htm

4. Gdy zg³aszamy kometê SOHO, nale¿y wykazaæ siê refleksem! ¯eby odkrycie komety otrzymaæ na swoje konto, obserwator musi wys³aæ zg³oszenie pierwszy. Je¶li natomiast obiekt zaobserwowa³o kilku obserwatorów ró¿nica czasowa w zg³oszeniach nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ ~30 sekund za pierwszym obserwatorem! Raporty dodawane s± on-line. Koordynator przyj±³ ¿e biegle pisz±cy na klawiaturze jest w stanie wype³niæ formularz w takim czasie. Tak krótki odstêp uniemo¿liwia 'skopiowanie' odkrycia.

¼ród³o: partnerstwodlaprzyszlosci.edu.pl
Ten post by³ edytowany przez Michal Kusiak dnia: 09 November 2008 - 14:38


¦wietne! Mam nadziejê, ¿e niebawem wzro¶nie liczba entuzjastów regularnie przegl±daj±cych fotki z SOHO - a tak¿e ze STEREO. :)


¦wietne! Mam nadziejê, ¿e niebawem wzro¶nie liczba entuzjastów regularnie przegl±daj±cych fotki z SOHO - a tak¿e ze STEREO. :)

Odkryæ co¶ na STEREO, to niestety trudna rzecz. Oczywi¶cie witryna projektu, po modernizacji i od¶wie¿eniu o informacje o misji STEREO umo¿liwia zg³aszanie nowych komet na podstawie aparatów STEREO: COR2, Heliospheric Imager 1.
Do tej pory na zdjêciach uzyskanych za ich pomoc± odkryto 6 komet. Okoliczno¶ci by³y jednak niezwyk³e. W lutym, sonda SOHO z przyczyn technicznych przesta³a transmitowaæ i wykonywaæ zdjêcia. To sprawi³o okazjê, ¿e mo¿na by³o podczas tygodniowej luki w dzia³aniach SOHO odkryæ 6 nowych obiektów Kreutza.

Obrazki z HI1 oraz COR2 s± niestety publikowane z dwudniowym opó¼nieniem. Dlatego ten fakt a¿ do koñca misji SOHO, praktycznie degraduje STEREO z miana rywala dla poczciwej "13 letniego ³owcy komet" :)
Co wiêcej inny zakres widma w jakim dzia³aj± aparaty COR2 nie wspó³gra z zakresem widmowym w jakim wiêkszo¶æ komet (chodzi o Kreutze) ¶wieci podczas ekstremalnie bliskiego przelotu ko³o S³oñca. Powoduje to ograniczenia w odkrywaniu, do tego stopnia, ¿e jeste¶my w stanie wy³apywaæ jedynie te komety które podczas przelotu maj± jasno¶ci wy¿sze ni¿ 6 mag.

W przypadku Heliospheric Imager ograniczenie zakres widmowy aparatu-widmo komety, nie ma tak du¿ego znaczenia, jak fakty, ¿e na zdjêciach z tych aparatów komety Kreutza obserwujemy przez 2 sezony rocznie (trwaj±ce ka¿dy po ok. 2-3 miesi±ce) oraz to ¿e obserwujemy na nich tylko te najwiêksze i najja¶niejsze komety których detekcja odbywa siê z regu³y na SOHO Lasco C3.

Nie oznacza to jednak, ¿e nie mogliby¶my w obszarach Heliospheric Imager (elongacja 6-12 stopni od S³oñca) odkryæ kometê sporadyczn±. Przy czym musia³aby byæ ja¶niejsza ni¿ 13 magntudo, co wiêcej nie mog³aby byæ zidentyfikowana za pomoc± Comet Tracker Maps z aparatu SOHO-SWAN który takie komety od czasu do czasu identyfikuje. Jak do tej pory nikt nie doniós³ o odkryciu komety non-group na zdjêciach HI. Mo¿e komu¶ siê to kiedy¶ uda...

Dlatego, póki co, polecam wszystkim zainteresowanym rozpocz±æ poszukiwania na zdjêciach SOHO LASCO. I poprzez ich analizê zdobyæ odpowiednie do¶wiadczenie.

mk
Ten post by³ edytowany przez Michal Kusiak dnia: 09 November 2008 - 17:15
Dla zainteresowanych przeszukiwaniem zdjêæ archiwalnych pod k±tem komet i innych ciekawych zjawisk polecam skorzystaæ z serwera
http://idc-medoc.ias...ud.fr/index.jsp

Znajduj± siê tam dane praktycznie ze wszystkich instrumentów SOHO.
Wed³ug mnie warto przyjrzeæ siê bli¿ej zdjêciom archiwalnym, gdy¿ istnieje spora szansa ¿e na zdjêciach mo¿emy znale¼æ jeszcze trochê s³abych (przeoczonych w ub. latach) komet. Oczywi¶cie zajêcie jest czasoch³onne i trudne dla niedo¶wiadczonego obserwatora.

-Musimy precyzyjnie okre¶liæ które okresy dzia³ania SOHO, mog± kryæ przeoczone obiekty. Je¶li chodzi o komety Kreutza to w latach 2000-2005 Michael Oates, Rainer Kracht i Xawier Leprette, odkryli mnóstwo archiwalnych komet, przez co szanse na odnalezienie jasnych sk³adników s± ma³e. Pozosta³y moim zdaniem tylko te najmniejsze obiekty. Z kolei szanse na odkrycie komet z innych grup b±d¼ komet sporadycznych s± znacznie wiêksze.
-Zdjêcia w postaci fts zawieraj± mnóstwo zak³óceñ i na samo kalibrowanie i uzyskanie konkretnego sygna³u potrzebujemy do¶æ du¿o czasu.
Gotowe dane s³u¿±ce do kalibracji danych mo¿emy odnale¼æ na stronie:
http://lasco-www.nrl...trieve/monthly/

Piszê o tym poniewa¿ niespodziewanie podczas w³asnej samodzielnej pracy nad okresleniem b³êdów w astrometrii za pomoc± aparatów LASCO natrafi³em na malutki przeoczony obiekt z grupy Kreutza na zdjêciach z 4 grudnia 1999 roku.
http://img13.imageshack.us/img13/97/22057135fts.gif
Unk. SOHO (4.12.1999, 11:54UT)

Dane z tego okresu przegl±dali Kracht oraz Oates, a wiêc takich "przeoczeñ, przeoczonych komet" :) bêdzie wiêcej. Zdjêcia z grudnia 1999 i grudnia 1998 s± odwrócone o k±t 80-90 stopni spowodowane to by³o problemami technicznymi w pracy sondy czego skutkiem by³o utrudnienie w odkryciach ma³ych komet.

Na stronie http://sungrazer.nrl...y.mil/index.php odnajdziemy tabele ze wszelkimi odkryciami komet, na podstawie których mo¿emy samodzielnie okre¶liæ który obszar czasowy mo¿e przynie¶æ odkrycie.

powodzenia
Ten post by³ edytowany przez Michal Kusiak dnia: 06 March 2009 - 10:38


KALIBRACJA ARCHIWALNYCH ZDJÊÆ SOHO LASCO ZA POMOC¡ PROGRAMU "IRIS"

Poniewa¿ nie zawsze zdjêcia "skybackground" pozwalaj± nam na uzyskanie w³a¶ciwego obrazu z SOHO, postanowi³em zamie¶ciæ metodê która pozwoli na szybkie uzyskanie zdatnego do poszukiwañ komet obrazu. Zdjêcia skybackground wykonywane s± ¶rednio co 2-3 tygodnie. A jak wiemy warunki obserwacji mog± siê w tym czasie zmieniæ, co skutkuje innym stopniem zaszumienia i zniekszta³cenia obrazu. Dlatego warto obraz wykonaæ samodzielnie.

Dla zdjêæ SOHO mo¿emy wybraæ dowoln± wersjê programu IRIS.

1. Ustawienia programu:

Wchodzimy do Menu: File >>> Settings
http://img13.imageshack.us/img13/2250/settings.gif

Wpisujemy katalog roboczy w którym odbywaæ siê bêd± nasze operacje na zdjêciach.
(Ja akurat utworzy³em sobie katalog na dysku C: pod nazw± work)
Wybieramy format: najlepiej fts.

2. Pobieranie zdjêæ i kalibracja

Z serwera podanego we wczesniejszym po¶cie pobieramy interesuj±ce nas pliki fts.
Rozpakowujemy na dysku. Czê¶æ pobranych plików (polecam minimum 15) kopiujemy do katalogu roboczego (w moim przypadku jest to katalog work na dysku C). I zmieniamy nazwy pliku. Program u¿yje skopiowane przez nas pliki do stworzenia zdjêcia kalibracyjnego dlatego warto a¿eby nazwa by³a powtarzalna ale ze zmieniaj±cym siê numerem. Np a1.fts, a2.fts, ..., a15.fts.

W IRISie wchodzimy do MENU: Processing >> Median stack
http://img509.imageshack.us/img509/4104/median.gif

Wpisujemy nazwê g³ówn± pliku oraz liczbê zdjêæ które u¿ywamy do kalibracji zdjêæ.
Klikamy OK...

i...
http://img10.imageshack.us/img10/9230/savemedian.gif

Otrzymali¶my zdjêcie kalibracyjne. Zapisujemy je jako plik fts.
Do tego celu wybieramy okienko komendy oznaczone strza³k± i wpisujemy w nim np: >save median
W moim katalogu roboczym plik zosta³ zapisany jako median.fts

Teraz kalibrujemy zdjêcia:
Z Katalogu w którym rozpakowali¶my wszystkie pobrane zdjêcia wybieramy jedno z nich (mo¿na równie¿ zdjêcia skalibrowaæ automatycznie, ale w przypadku SOHO, lepsza okazuje siê metoda rêczna), otwieramy je.
Nastêpnie wchodzimy do MENU: Processing>>>Subtract

http://img160.imageshack.us/img160/6998/subtract.gif

Wybieramy plik median.fts, który zapisa³em w katalogu work. I klikam OK.
Otrzymujê pierwsze skalibrowane zdjêcie które mogê u¿yæ do analizy.

http://img301.imageshack.us/img301/5034/zdjecie.gif

Suwakami Threshold wzmacniam obraz i detale. Zapisujê zdjêcie (ju¿ np jako .bmp, jesli uzywamy do analizy programy animuj±ce typu GifAnimator)
Czynno¶æ wykonujemy podobnie dla nastêpnych zdjêæ.

Powodzenia
Ten post by³ edytowany przez Michal Kusiak dnia: 07 March 2009 - 13:39
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mizuyashi.htw.pl